اوایل قاجاریه

توضیحات :  ارنست هولتسر، این آلمانی در خدمت دولت انگلیس، بیش از یک قرن و نیم پیش موفق شد صدها عکس از نقاط مختلف ایران بگیرد که امروزه همه بخشی از حافظه ی فرهنگی این کشور شده اند. شیشه ی این عکسهای قدیمی در خانه ی فرزندان و نوادگان هولتسر در آلمان نگهداری می شد و کسی هم از وجود این گنجیه ی عظیم خبردار نبود. تا اینکه در دهه ی هفتاد میلادی، نشت آب در زیرزمین مذکور باعث کشف این مجموعه گردید. حدود 520 عدد از این عکسها طی مدت 20 سال اقامت وی در اصفهان به عنوان مامور اداره تلگراف دولت بریتانیا تهیه شده که در کتابی تحت عنوان “ایران در یکصد و سیزه سال پیش” به چاپ رسیده اند. این کتاب مردمنگاری نسبتا دقیقی از اصفهان است. مردمنگاری که در آن از مردم اصفهان، مشاغل ایشان، فرقه های مذهبی، صنایع دستی، محصولات کشاورزی و… با نهایت دقت و به همراه آمار و ارقام توضیحاتی ارائه شده است.

توضیحات : میزرا حسین خان سپهسالار قزوینی فرزند میرزا نبی خان، متولد سال ۱۲۴۳ ه.ق، از زمامداران کاردار و تجددخواه و تحصیلکرده و باایمان دوران قاجاریه است. او در آغاز خدمت نماینده بازرگانی و سپس کنسول ایران در بمبئی بود. در سال ۱۲۷۱ ق به مقام سرکنسولی ایران در تفلیس و در سال ۱۲۷۵ به سمت وزیر مختار ایران در دربار عثمانی برگزیده شد و لقب مشیرالدوله گرفت و در سال ۱۲۸۵ به مقام سفارت کبری ارتقا یافت. او آبرومندترین سفیر ایران در دربار عثمانی بود و حیثیت سیاسی ایران و اتباع مقیم عثمانی را افزود.

درباره سپهسالار و تمایل او به سیاست انگلستان و کارهای وی در کتابهای مختلف مطلب ها نوشته شده و درباره او داوریهای گوناگون رفته است. برخی از تاریخ نویسان شایستگی و تجدد و وطن خواهی او را ستوده و به نیکی از وی یاد کرده اند، برخی دیگر او را از دوستان وفادار انگلیس ها دانسته و اتهاماتی نیز بر وی بسته اند ولی بدیهی است نقل قول بدخواهانه چند نویسنده ایرانی یا خارجی نمی تواند میزان داوری قطعی باشد.خاصه نسبت به کسی که درمیان زمامداران عصر قاجاریه شخصیتی ممتاز و جایگاهی برتر دارد و در کارهای او حرکت و جهش و روشنفکری دیده می شود…

توضیحات : چالش برای قدرت و ثروت در جنوب ایران از ۱۷۵۰تا ۱۸۵۰میلادی دوران زندیه و اوایل قاجاریه ، در اصل رساله دکتری گرمون استفان رای ، متخصص مسائل ایران در وزارت امور خارجه ایالات متحده آمریکاست .این کتاب، حاوی مباحثی است در باب پیشینه شهر بوشهر، برآمدن خاندان آل مذکور ، دوران صد ساله حکمرانی آنان سرانجام علل سقوط این خاندان .در این کتاب افزون بر مطالب یاد شده، اطلاعاتی درباره اوضاع جغرافیایی، اقتصادی، سیاسی، اجتماعی فراهم آمده، همچنین از فعالیت‌های تجاری بوشهر و کلا جنوب ایران در اواخر دوران نادرشاه، دوران زند و آغازین سال‌های حکومت قاجاریه سخن رفته است .مطالب کتاب در هفت فصل با این عناوین سامان یافته است :اوضاع جغرافیایی و اقتصادی جنوب ایران ،ظهور خاندان آل مذکور، سقوط خاندان آل مذکور، بوشهر و تجارت خلیج فارس، تبدیل بوشهر از بندر واقع در مسیر کشتی‌ها به بندر ترانزیتی، تجار و خاندان آل مذکور، منابع و امکانات مالی آل مذکور. صفحات پایانی کتاب به فهرست اعلام و ضمیمه اختصاص یافته است .