ایدئولوژی

توضیحات : جهان بینی و ایدئولوژی جلد ۲۳ از مجلد آثار مرحوم دکتر علی شریعتی است. که در آن به معناهای فلسفی و جامعه شناسی جهانبینی و ایدئولوژی از دید متفکرین گوناگون می پردازد و سپس تفسیر خود را از این پدیده ها بیان می کند.

فهرست مطالب :

ﺟﻬﺎن ﺑﯿﻨﯽ

ﺗﻮﺣﯿﺪ و ﺷﺮک

ایدئولوژی ۱

ایدئولوژی ۲

ایدئولوژی ۳

ایدئولوژی ۴

ایدئولوژی ۵

پرسش و پاسخ

شفاعت تابویی و شفاعت ایدئولوژیک

هجرت و تمدن

توضیحات : این دفتر متضمن هفت مقاله یا یادداشت است. هریک از این یادداشت ها در مناسبت های خاص برای پاسخ دادن به بعضی اشکال ها و اعتراض ها و رفع سوءتفاهم ها و نشان دادن بی بنیادی نزاع های ظاهراً فلسفی نوشته شده است. در این نوشته ها گرچه دفاع از خود ظاهرتر است، اما در حقیقت از فلسفه دفاع شده است. اگر در آنها قصد دفاع از شخص خود و آراء خود را غالب می-دیدم به انتشارشان راضی نمی شدم. هرکس که به فلسفه وارد می شود در مباحث و مسائل، نظری دارد و طبیعی است که از نظر خود دفاع کند. در این دفتر من با دو گروه بحث کرده ام. گروهی که گرچه اهل قلم و بیانند فلسفه نخوانده و داعیه فلسفه دانی هم ندارند، اما شاید تعلقی به یک ایدئولوژی داشته باشند. این گروه گاهی با هرچه که در دایره ایدئولوژی آنها نگنجد، مخالفت می-کنند و مهم اینکه چون ایدئولوژی به عمل تعلق دارد، اینان هم از همه توقع عمل سیاسی بر وفق ایدئولوژی خودشان دارند. بعضی از اینان که سری به فلسفه می زنند و معمولاً چیزهایی از فلسفه معاصر می خوانند و دعاوی ایدئولوژیک را با تعبیرها و اصطلاح های فلسفی می آرایند، آشوب فکری را شدت می بخشند.

توضیحات : شخصیت‌های اصلی در دنیای کوچک دن کامیلو، نماد‌های ساده و زنده دو جریان عمده حاکم بر شرایط جامعه و زمان و مکان خویشند. به عبارتی، اگر هر یک از عناصر اصلی “این دنیای کوچک” یعنی افراد و محیط آن، جا به عناصر نمادین دیگری بدهد – حتی عناصر و نماد‌های جامعه‌ای که خواننده، در هر جای جهان در آن قرار دارد – نتیجه امر تقریباً مشابه همین وضع خواهد بود. دن کامیلو، کشیشی است باهوش، رند، ساده، خوش‌قلب، جوانمرد، خشن، مومن، زورمند، لجوج… روستایی؛ په پونه نیز مردی است زورمند،لجوج، خوشقلب، مهربان، خشن، ساده‌لوح، جوانمرد، جزم‌اندیش، کم سواد، با روحیه‌ای نامستحکم، مایل به حیله‌گری اما ناتوان از آن، روستایی و … کمونیست. محیط عمل و میدان تعارض این دو شخصیت، قصبه‌ای است در کنار رودخانه‌ای در حاشیه یکی از شهر‌های ایتالیایی: دن کامیلو کشیش این قصبه است وبه په پونه شهردار آن، که در عین حال مکانیک قصبه هم هست. و این دو، به لحاظ اختلاف دو ایدئولوژی و بینشی که بدان پایبندند، دائم با هم گلاویز… نیز باید به وجود یک شخصیت سوم هم در این “دنیای کوچک” اشاره کرد. این شخصیت مجسمه عیسی مسیح است که بر فراز محراب کلیسا نصب شده و در جریان وقایع، گاه به دخالت‌هایی ظریف، ما حاصل را به خیر و عافیت می‌کشاند و در نتیجه، هر چند ظاهراً در پایان هر ماجرا نوعی تعادل و توازون بین دو عنصر نمادین داستان( کشیش و شهردار مارکسیست ) برقرار می‌شود، اما حضور و دخالت مجسمه، نیروی کشیش را کمی “مساوی‌تر” می‌کند. داستان‌های دن کامیلو، در اروپا، شهرت بسیار دارد و قهرمان آن، کشیش شجاع و ساده قلب، همچون “شوایک” قهرمان کتاب طنز- آمیز “یاروسلاو‌هاشک” شخصیتی بسیار محبوب و معروف است. بعضی از این داستان‌های طنز به صورت فیلم درآمده که فرناندل، هنرپیشه فقید سینمای کمدی فرانسه، بازیگر نقش دن کامیلو و جینوچروی، هنرپیشه ایتالیایی، نقش په پونه را در آن بازی کرده‌اند.