تاریخ ایران زمین

توضیحات :  نویسنده در این کتاب تاریخ ایران و مطالب مربوط به آن را در سه دوره این ترتیب شرح داده است:

دوره اول از آغاز تاریخ ایران تا دوره استیلای عرب

دوره دوم از استیلای عرب تا استقرار رژیم مشروطیت

دوره سوم از مشروطیت تا زمان نگارش کتاب.

توضیحات :  برای رسیدن به درک درست از شرایط کنونی هر کشوری و شناخت علل ضعف یا قدرت آن‌، مطالعه تاریخ اجتناب‌پذیر است. اما، نکته‌ای که حائز اهمیت، انتخاب و دسترسی به منابع قابل اعتماد و معتبر است. کتاب‌های زیادی درباره‌ی تاریخ معاصر ایران منتشر شده است ولی در بسیاری از آن‌ها غرض‌ورزی‌های حزبی و نبودن منابع کافی به وضوح به چشم می‌خورد. علاوه‌بر این، با توجه به سابقه‌ی دخالت کشورهای بیگانه در امور کشور در دوران معاصر ایران، بسیاری از منابع موجود از زاویه دید کشورهای استعمارگر روایت شده‌اند که دور از واقعیت هستند. یرواند آبراهامیان تاریخ‌نگار ایرانی در کتاب تاریخ ایران مدرن تلاش کرده ‌است تا براساس مدارک مستند، اطلاعات جامعی از تاریخ 200 سال اخیر کشور ارائه کند.

توضیحات :  دو هزار و پانصد سال سلطنت، دو هزار و پانصد سال افتخار، دو هزار و پانصد سال عظمت و جلال. آری تاریخ کهن سرزمین ما در این چند کلمه خلاصه می شود؛ در کلمات افتخار، عظمت و جلال. سرزمینی کهن با تاریخی پرشکوه که همواره در صلح و صفا به سر برده و پیشاهنگ غالب امور بوده است. آنگاه که نیشتر به بطن زمین زده شد و اسرار نهفته در دل خاک برون آمد، آنگاه که آثار باستانی سرزمین ما کشف شدند، نگینی بر تارک تاریخ نشست و آنهمه اسرار و زیبایی و عظمت که زمین در دل خود پنهان کرده بود، به یکباره آشکار شد و همگان را اعم از دوست و دشمن غرق در ستایش و حیرت نمود. برخود می بالیم که سرزمین ما صاحب کهن ترین دین بشری بوده و آنزمان که دیگر اقلیم ها در بربریت و توحش به سر می بردند، یکتاپرستی آیین اجداد ما بوده است و این خود نشانه تمدن و پرهیز از هرگونه پلیدی بود. گفتار نیک، پندار نیک و کردار نیک زمانی شعار پیشینیان ما بوده که دیگران بت های سنگین و رزین را می پرستیدند، گاو و حیوانات دیگر را پرستش می کردند و ما که دو هزار و پانصد سال پیشتر از این دارای چنان تمدن و آئینی بوده ایم، ما که آئینی برتر، صنعتی بالاتر و هنری پیشرفته تر از سایرین داشته ایم، دو هزار و پانصد سال غرق در افتخار بوده ایم.

توضیحات : در تاریخ تمدن جهانی هر یک خلق و ملت با آفریده های مادی و معنوی اش سهم ارزنده خود را می گذارد. صفحه های در زیر غبار فراموشی مانده را تجدید می کند و در مجموع سطح خودآگاهی و خود شناسی ملی و عمومی بشری را وسعت می بخشد. کتاب « نگاهی به تاریخ و تمدن آریایی » بار نخست در سال ۲۰۰۹ میلادی در انتشارات عرفان در شهر دوشنبه با شمارگان محدودی با ویراستاری ج – شریف اف به چاپ رسیده است. از آنجا که این کتاب به بخش های برجسته ای از تاریخ و فرهنگ نیاکان پرداخته است؛ از جناب امامعلی رحمان؛ رییس جمهور تاجیکستان اجازه ویراستاری و انتشاردوباره آن گرفته شد. متن کتاب پس از جایگزینی واژه های سنگین با واژه های ساده تر؛ به گونه ای که سبک ادبی گفتاری و نوشتاری تاجیکی پیام کتاب را دگرگون نکند، دوباره ویراستاری شده است؛ نگاره های پادشاهان پیشدادی و کیانی از کتاب « نامه خسروان» – جلال پور؛ فتحعلی شاه قاجار؛ وین؛ اتریش ۱۲۹۷ آورده شده است. این کتاب در راستای هدف ها و آرمان های انجمن رودکی در پاریس که به کوشش فرهیختگان و هموندان آن برای شکوفایی فرهنگ در گستره ی فرهنگ ایرانی در سراسر جهان بنیان گذاری شده است، فراهم گشته؛ با کمک فرهنگسرای آریایی آبتین ساسانفر و مهرافزون فیروزگر در شهرهای ایستروشن و دوشنبه در جمهوری تاجیکستان در نشر مهری لندن ؛ به چاپ رسیده و به پیشگاه امامعلی رحمان و همه فارسی زبانان جهان – به پیشباز سی سالگی استقلال تاجیکستان- تقدیم می شود.

این کتاب در۵۵۰ صفحه با یک پیشگفتار و مقدمه؛ مرور و پژوهشی موشکافانه دارد به سرآغاز تاریخ و فرهنگ آریایی؛ رشد تمدن آریایی در دوران باشکوه هخامنشیان ؛ سپس دوران ساسانیان. در بخش آیین های پیش از زرتشت و پس از زرتشت به زمان و مکان آمدن زرتشت؛ اوستا و بخش های آن می پردازد . بخش درخشان این قسمت از کتاب نگاهی به تاریخ و تمدن آریایی آموزه های آشو زرتشت درباره ی انسان و جهان پیرامونش و پرسش هایی که مطرح می کند و به زبان زیبای موزون خود پاسخ میدهد.

توضیحات : کتابی که به زبان فارسی اینک از نظر خواننده دانشمند می گذرد. ترجمه از یک متن انگلیسی است که خاورشناس مشهور دکتر ارنست هرزفلد آلمانی استاد دانشگاه فردریک ویلهم در برلین در سال ۱۹۳۴ میلادی، مطابق ۱۳۱۳ شمسی در آکادمی بریتانیا در لندن تقریر و تحریر کرده است. این کتاب مشتمل بر سه مقاله از تاریخ باستانی ایران است که اولی “از اعصار قبل از هخامنشی و عصر هخامنشی” و دومی “از عصر یونانی (جانشینان اسکندر) و عصر اشکانی” و سومی “از عصر ساسانی” بحث می کند.

عنوان انگلیسی متن کتاب چنین است: Archaeological History of Iran

توضیحات : تاریخ، مطالعه و کاوش گذشته برای شناخت حال است. مورّخان با طرح پرسش، گردآوری اطلاعات و جست وجوی شواهد و مدارک، زندگی مردمان و جوامع پیشین را بازسازی می کنند. پژوهش در رویدادها و تحولات تاریخی، انسان ها و جوامعی را که اندیشه و تجربه آنان در شکل دادن به زندگی ما نقش داشته را به ما می شناساند و موجب می شود از سرانجام کارها و سرنوشت آنان عبرت بگیریم. علاوه بر آن، مطالعه و تحلیل تاریخ به ما کمک می کند که هویت و جایگاه خود را به عنوان ایرانی و مسلمان در جهان امروزی، بهتر و دقیق تر درک کنیم. علم تاریخ پیشینۀ بسیار کهنی دارد. پس از اختراع خط در حدود ۵ هزار سال پیش، به تدریج توجه انسان به ثبت و نگارش رویدادهای عصر خویش جلب شد. قدیمی ترین متن تاریخی که تاکنون کشف شده، سنگ نوشته ای به خط کهن مصری است که بیش از ۴ هزار سال قدمت دارد. در این سنگ نوشته نام تعدادی از فراعنه و برخی حوادث دوران آنان ذکر شده است.

توضیحات :  پیشینهٔ تاریخی تمدن در ایران به تمدن‌هایی در ایلام، شهر سوخته، جیرفت و … می‌رسد، ولی شروع تاریخ سیاسی ایرانیان از آغاز حکومت پادشاهی ایران در زمان ماد است. در کتاب حاضر تاریخ ایران به شش بخش تقسیم شده که به ترتیب عبارتند از: بخش اول: پیدایش ایران، بخش دوم: شاهنشاهی هخامنشی، بخش سوم: هلنی‌ها در ایران، بخش چهارم: شاهنشاهی پارتیان، بخش پنجم: نقش تمدن ایران باستان در خاورمیانه و بخش ششم: شاهنشاهی ساسانی.

توضیحات :  کتاب تاریخ ایران اثر ژنرال انگلیسی پرسی سایکس در دو جلد است. این کتاب تاریخ ایران را از ابتدا (تمدن ایلام، شوش و …) تا حدود سال ۱۳۰۹ هجری خورشیدی ارائه می‌دهد. این کتاب در سه چاپ در سال‌های ۱۲۹۴ و ۱۳۰۰ و ۱۳۰۹ در انگلستان به چاپ رسیده است و نویسنده هربار مطالب جدیدی به کتاب افزوده است. این کتاب که از معروفترین کتابهای تاریخ کلی ایران در عصر کنونی به شمار می‌آید، توسط سید محمدتقی فخرداعی گیلانی ترجمه شده است.

توضیحات : کوروش، ملقب به کوروش بزرگ یا کوروش کبیر (به پارسی باستان: ‎KU‎‎U‎‎RU‎‎U‎‎SHA‎) همچنین معروف به کوروش دوم، نخستین پادشاه و بنیان‌گذار شاهنشاهی هخامنشی بود. کوروش به مدت سی سال، از سال ۵۵۹ تا ۵۲۹ پیش از میلاد، بر ایران سلطنت کرد. دربارهٔ کوروش تمام مورخین توافق دارند که شاهی بود با عزم، عاقل و مهربان که در موارد مشکل به عقل بیش از قوه متوسل می‌شد و برخلاف پادشاهان آشور و بابل، با مردم مغلوب رئوف و مهربان بود. جنگ و بوی خون او را برخلاف فاتحان دیگر مغرور نکرد و رفتار او با پادشاهان مغلوب لیدیه و بابل سیاست تسامح او را بخوبی نشان می‌دهد. با پادشاهان مغلوب به اندازه‌ای مهربانی می‌کرد که آنها دوست کوروش شده و در مواقع مشکل به او یاری می‌نمودند. با مذهب و معتقدات مردم کاری نداشت بلکه برای جذب قلوب ملل آداب مذهبی آنها را محترم می‌داشت.

توضیحات :  این کتاب که اصل آن به زبان ترکی است، به بررسی ریشه و پیشینه ترک ها در تاریخ می پردازد. درباره ترکان باستان، آگاهی هایی در منابع قدیم چین و بیزانس وجود دارد. منابع اسلامی نیز، شامل آگاهی هایی گسترده درباره ترکان، به ویژه پس از مسلمان شدن آنها است.  تاب حاضر، شامل اطلاعات مختصر و مفیدی درباره تاریخ و فرهنگ ترک است. این کتاب، به ترتیب تاریخی، به قبایل گوناگون ترک می پردازد و  اطلاعاتی منسجم و فشرده، درباره زبان، ادبیات و فرهنگ و تاریخ آنان، تا سده ۱۶ میلادی را عرضه می کند. در ادامه، مهاجرت قبایل مختلف ترک به مناطق گوناگون، و حکومت هایی که آنها پدیده آوردند، مورد بررسی قرار می گیرد.

توضیحات :  سقوط اصفهان به روایت کروسینسکی کتابی است که بر اساس گزارشهایی، از راهبان یسوعی‌ای که در هنگام سقوط صفویه به دست محمود افغان ساکن اصفهان بود، تهیه شده و در سال ۱۷۲۸ شش سال پس از سرنگونی صفویان منشر کرد. این کتاب که در نخستین دهه‌های عصر روشنگری منشر شد، تاثیر بسیاری در کسب آگاهی فیلسوفان سیاسی مانند منتسکیو، ولتر، ادوارد گیبون از تحولات ایران داشت و بسیار مورد توجه فیلسوفان سیاسی قرار گرفت. کتاب سقوط اصفهان یک رمان تاریخی می باشد که تاریخ را با تمام زیر و بم هایش بازسازی می کند. نویسنده این کتاب درباره اثر خود می نویسد : خواننده در ضمن مطالعه ی صفحات اول سعی می کند سرنخی بدست آورد،تا وقایع تاریخی و غیر تاریخی را از هم جدا کند.اما کم کم این وسواس را کنار می گذارد، و در امواج حوادث غرق می شود وبا آنها پیش می رود ، ودیگر با واقعی بودن یا تخیلی بودن رویداد ها کاری ندارد.

توضیحات :  پیشنهاد میکنیم خواندن این کتاب که بخشی از تاریخ باستان ایران را روایت می کند از دست ندهید.  روایتی آمیخته به طنز که در روزگار تلاش برای پاک کردن هویت ایرانی٬ ما را بیشتر با ریشه هایمان آشنا می کند.  تا یادمان باشد و به بچه هایمان بگوییم که ایران زمین بیشتر از عمر صفویه قدمت دارد.

“تاریخ تلخ است. تاریخ سخت است. تاریخ دیر هضم است. تلخ است

چون واقعیت انسان هاست. سخت است چون انسان ها پیچیده اند.

دیرهضم است چون پیچیده می شود به پرو پای خود ما تا امروز.

در این مکتوب می خواهیم تاریخ بخوانیم. چنان که تلخ و سخت و دیر هضم باشد و نباشد.

امید است انگبین این لحن٬ صفرای پیشداوری را نیفزاید.”

از پشت جلد کتاب / علی موقر