امپراتوری صفوی

توضیحات :  تاریخ بیست و چهار ساله ایران در عهد شاه اسماعیل به طور کلی دوره ای بی ثبات، متزلزل و پر آشوب و آکنده از نزاع و بحران و وحشت است و این بر خلاف چیزیست که غالبا در نظر خاص و عام رایج است. محققان و مورخان از ابتدای کار تاکنون نظرات مثبتی در مجموع به کارنامه شاه اسماعیل داشته و او را ستوده اند.برخی نیز با بزرگنمایی و افسانه پردازی، مشخصاٌ، خواننده را به گمراهی کشانده اند. گروه دیگری هم بوده اند که به صورت مغرضانه و صرفا با هدف تخریب و کوبیدن اسماعیل، وی را معروض بمباران حملات و نکوهش و تحقیر ساخته اند. انتخاب گزینشی منابع و تاکید بر آنها و چشم پوشی کردن آگاهانه از بسیاری از مسائل و صدور نتیجه های خلاف واقع از این مقدمه ها به معیت ایراد پاره ای از مطالب نادرست تاریخی، از جمله ایرادات این دست از نوشته هاست. این کتاب چنانکه از نامش پیداست، در صدد اصلاح آموخته ها و تکمیلِ شناخت ما از این دوره مهمِ بیست و چهار ساله است و از جمله ویژگی های آن، توجه به حوزه کهن ایران فرهنگی در جنوب غربی آسیا و آسیای مرکزی و نقش شاه اسماعیل یا به نحوی سلسله صفویه در تحولات و دگرگونی های عظیم این منطقه در بلندمدت است؛ چنانکه نپرداختن به این مساله مهم یکی از کاستی ها و نواقص در حوزه صفویه شناسی بود.

اثر حاضر پژوهشی است جامع، اصولی و روشمند با بهره گیری از منابع تازه و جدید که در تحقیقات کهنه پیشین از آنها استفاده نشده بود و می کوشد بابِ تازه ای در آگاهی ما از موضوع مورد بحث بگشاید. محتوای کتاب در دو فصل و در مجموع هجده بخش، تنظیم شده که به زوایای گوناگون این دوره پرحادثه می پردازد و بر امور سیاسی و نظامی متمرکز نیست.

توضیحات :  آنچه می خوانید عبارت از بخش بسیار کوچکی از اثر علمی کلاسیک، یازده جلدی و ناتمام تاریخ تمدن نوشته ویل دورانت و همسرش آریل دورانت است که از سالهای ۱۹۳۰ به بعد به تدریج انتشار یافت و به زودی به زبانهای مختلف ترجمه شده و به اثری درجه اول و مرجع درباره تاریخ تمدن جهان تبدیل گردید. این سلسله کتابهای ویل و همسرش آریل دورانت تاریخ تمدن بشریت را از ابتدای آن (تمدن خاورزمین) تا قرن هجدهم (عصر ناپلئون) بررسی می کند. بخش بسیار کوچکی از این اثر درباره ایران باستان (اساساً مادها و هخامنشیان) و فصل کوچکتر بیستم از جلد هفتم همین سلسله کتابها تحت عنوان «چالش اسلام، ۱۵۶۶ – ۱۶۴۸» است که به فراز و نشیب دو دولت بزرگ مسلمان یعنی امپراتوریهای عثمانی و صفوی می پردازد. همین دو بخش کوچک از کتاب پرحجم دورانت است که در اینجا به شما تقدیم می شود. همچنین بی مناسبت ندیدم که مقدمه جلد نخست «میراث شرقی ما» این مجموعه را به عنوان بخشی از مقدمه همین کتابچه به آن اضافه کنم. شاید برای خوانندگان این کتابچه نظریات کلی ویل دورانت درباره عوامل فراز و فرود تمدنها و انطباق آن در مقیاس کوچکتر ایران باستان و بعدها شرق مسلمان آموزنده باشد…