اوضاع سیاسی اجتماعی ایران قدیم

توضیحات : احتشامی در بازیگران سیاست نیز به همان سبک شیرین و دلنشین خود، به سراغ رجال سیاسی کشور در دوران پهلوی رفته و شرح زندگانی آنها را نگاشته است. البته قلم احتشامی در این کتاب، آزادی بیشتری نسبت به کتاب شکوفه‌ها دارد و نویسنده، راحت‌تر توانسته است با رجال سیاسی عصر خود، از درِ شوخی و مزاح وارد شود.

البته طبیعتِ محتوای کتاب چون مربوط به رجال علم و فضیلت نیست از جذّابیتِ آن برای امثال ما کاسته است؛ امّا از ارزش کتاب و زحمات مؤلّف آن نمی‌کاهد. گرچه در همین کتاب هم نکات خوبی پیدا می‌شود که ضمناً از دقّت و فطانت احتشامی پرده برمی‌دارد.

ساعد مراغه‌ای، حکیمی، سیّد محمّدصادق طباطبایی، حسن تقی‌زاده، مستشار الدّولهٔ صادق، سیّد ابوالقاسم کاشانی، گلشائیان و اشرفی، دشتی، نظام السّلطنهٔ مافی، دکتر غنی، منصور السّلطنهٔ عدل، امیر اعلم، علی سهیلی، ابوالقاسم نجم الملک، صور اسرافیل، دکتر سیاسی، امیرقلی امینی اصفهانی، شیخ عبدالکریم زنجانی، دکتر سجّادی، سروری، سرلشکر آق‌اولی، سیّد فاضل احمدی کاشانی، نصرالملک هدایت، سرهنگ خلوتی (شرابی) و برخی دیگر، کسانی هستند که زندگی روزمره و سیاسی‌شان در کتاب بازیگران سیاست تحلیل شده و احیاناً در معرض مزاح و مطایبه قرار گرفته است. لطافت وجه تسمیهٔ کتاب نیز مخفی نیست.

توضیحات :  کتاب تالیف استاد حسن پیرنیا(مشیرالدوله) است که به تاریخ اساطیری ایران می‌پردازد. این کتاب نخستین‌بار در سال ۱۳۰۷ در مطبعه مجلس شورای ملی انتشار یافت. مشیرالدوله پس از تالیف کتاب «تاریخ ایران باستان» که تاریخ ایران از دوره تاریخی جدید، شامل مادها تا ساسانیان بود، ترغیب شد تا درباره تاریخ اسطوره‌ای ایران نیز کتابی تالیف کند. «خطوط برجسته داستان‌های ایران قدیم» با ذکر مدارک و نتیجه سنجش و استنباطات، نخستین تالیف مستقل ایرانی و مستند درباره تاریخ پیش از ایران به‌شمار می‌آید که مولف در این کتاب می‌کوشد، اثبات کند داستان‌های مربوط به تاریخ روزگار نخستین ایران‌زمین افسانه و اسطوره صرف نیستند و ریشه در حقایق تاریخی و واقعی دارند.

این کتاب در چهار فصل گردآوری شده است:

– فصل نخست آن شامل پنج بخش است که روایت‌ها و داستان‌های قدیم درباره خلقت جهان، نخستین انسان(کیومرث)، مشی و مشیانه، سلسله پیشدادیان، سلسله کیانیان، اسکندر، اشکانیان و ساسانیان را در برمی‌گیرد. بخش نخست درباره کیومرث، هوشنگ، تهمورث، جمشید، ضحاک، فریدون، منوچهر، نوذر، زاب و گرشاسب است. بخش دوم نیز به سلسله کیانیان شامل کیقباد، کیکاوس، کیخسرو، لهراسب، گشتاسپ، بهمن، همای، داراب و دارا می‌پردازد. در بخش‌های بعدی به‌ترتیب، اسکندر، اشکانیان و ساسانیان شرح داده می‌شود.

– فصل دوم مدارک و اسناد تاریخی داستان‌های قدیم است .

– در فصل سوم به سنجش داستان‌ها و مقایسه آن‌ها با تاریخ پرداخته شده است و شامل پنج بخش است که از عهد بسیار قدیم تا منوچهر، از منوچهر تا کیقباد، از کیقباد تا گشتاسپ، از گشتاسپ تا مرگ دارا دربرمی‌گیرد و دیدگاه‌هایی درباره داستان‌ها مطرح می‌کند.

– فصل آخر نیز کلیاتی درباره قرون قبل از تاریخ از جمله ورود آریایی‌های ایرانی به فلات ایران، مذهب، شکل حکومت، خانواده، طبقات، تمدن و اخلاق را بیان می‌کند.

توضیحات : کتاب حاضر حاوی ۱۰۸ گزارش و مقاله راجع به اوضاع و احوال بنادر و جزایر خلیج فارس و دریای عمان است که مجموعا از ۶۰ نسخه نشریه هفتگی حبل‌المتین چاپ کلکته، مربوط به سالهای ۱۹۲۴ و ۱۹۲۵ میلادی مطابق با ۱۳۰۳ و ۱۳۰۴ هجری شمسی گردآوری شده است. از آنجائیکه این مقالات و گزارشهای مُستند، وضعیت هفتاد سال پیش این منطقه را تا حد زیادی قابل لمس میکند، به منظور آشنا شدن نسل جدید با چگونگی شرایط سیاسی، اقتصادی، و اجتماعی این خطه در نیمه اول قرن بیستم، به گردآوری و تنظیم آنها اقدام گردید.