باستانشناسی

توضیحات : علیرضا شاپور شهبازی باستان‌شناس، تاریخ‌نگار، نویسنده و متخصص در باستان‌شناسی دوران ایران هخامنشی و استاد دانشگاه‌های شیراز، تهران، هاروارد، کلمبیا، گوتینگن و اورگن شرقی و بنیانگذار بنداد تحقیقات هخامنشی در سال ۱۳۵۲ بود. شهبازی یکی از مهمترین پژوهشگران مطالعات ایران باستان بود که در سطح بین‌المللی، اعتبار و شهرت فراوانی داشت. شهبازی با برخی مراکز پژوهشی ازجمله دائرهالمعارف بزرگ اسلامی و مرکز نشر دانشگاهی همکاری نزدیک داشت. او مشاور مرکز نشر و عضو هیئت نویسندگان مجله‌های باستان‌شناسی و تاریخ و نامهٔ ایران باستان، از مجله‌های ادواری مرکز بود. در سال ۱۳۸۰ (۲۰۰۱ میلادی) که «بنیاد پژوهشی پارسه ـ پاسارگاد» تأسیس شد، دکتر شهبازی به مقام مشاور عالی علمی آن برگزیده شد.

توضیحات : موضوع این کتاب، معرفی کتاب‌های نقدشده در حوزه هنر، تاریخ و تمدن اسلامی و باستان‌شناسی است. در این معرفی، گزارشی کوتاه از نقدهای صورت‌گرفته نیز ارائه شده است. از میان کتاب‌های معرفی‌شده می‌توان به: «تاریخ ایران اسلامی»، نوشته «رسول جعفریان»؛ «فن و هنر سفالگری»، نوشته «فائق توحیدی»؛ «فاطمیان در مصر»، نوشته «عبدالله ناصری»؛ «باستان‌شناسی و هنر آسیای صغیر»، نوشته «بهمن فیروزمندی» و… اشاره کرد. لازم به ذکر است در پایان کتاب،گزارشی از هم‌اندیشی استادان تاریخ، تاریخ و تمدن ملل اسلامی و باستان‌شناسی در موضوع‌های آموزش تاریخ در ایران، جایگاه رشته تاریخ در بین رشته‌های علوم انسانی و نقش آن در توسعه فرهنگی، سیاسی و اجتماعی کشور، آورده شده است

توضیحات : این کتاب در پنج فصل با نام‌های «باستانشناسی و مردم»، «باستانشناسی کی و کجا»، «انسان فرهنگمند می‌شود»،‌ «انسان چیزها و باستانشناسان» و «تکه‌های چهل‌گانه» با نگاهی جدید و متفاوت مفاهیم دشوار این رشته را عنوان کرده و باستانشناسی عامه را برای مردم توضیح می‌دهد. فهرست کتاب براساس آن‌چه ترتیب دوره‌های تاریخی در باستانشناسی است، پیش نمی‌رود بلکه مسایلی که آورده شده با زبانی ساده و به‌شیوه‌ای جدید بیان شده‌اند. فصل نخست با زیرعنوان‌هایی مانند «گنج، طلسم، اژدها و …»، «گذشته‌ها گذشته است؟»، «از شکوه گذشته تا شناخت فرهنگ انسان»، «از میراث فرهنگی تا میراث منفی و رابطه آن با باستانشناسی» و «مقصر کیست؟ مردم ایران چگونه به باستانشناسی می‌نگرند؟» اطلاعات غلطی که مردم درباره باستانشناسی دارند، بررسی می‌کند. فصل بعدی با نام «باستانشناسی کی و کجا» نیز مطالبی چون «آغاز باستانشناسی و دو مرد آغازگر: تامسن و ورسائه» و «ابتدا تاریخ بود و بعد … پیش از تاریخ آمد» را شرح می‌دهد.