تجزیه آذربایجان
توضیحات : آنچه که میخوانید نسخه دیجیتالی و به طور جزئی ویراست شده کتابی با همین عنوان است که در سال ۲۰۱۶ از طرف موسسه اچ اند اس لندن به چاپ رسیده بود. این کتاب مجموعه برخی مقاله هایی است که بین سالهای ۲۰۱۰ و ۲۰۱۵ نوشته ام. اکثر نوشته هایی که برای این مجموعه انتخاب شده اند، به نوعی در رابطه با هویت و مناسبات قومی از منظر تاریخ زبان و جنبه های سیاسی و فرهنگی این موضوع هستند. در این رهگذر، جغرافیای اصلی مورد نظر این بحث بطور کلی ایران و از جمله آذربایجان در همسایگی و ارتباط با کشورها و مناطق همسایه دور و نزدیک مانند قفقاز، آسیای صغیر و میانه است. اکثر این مقالات قبلاً یا در تارنمای شخصی من «چشم اندازه» و یا در رسانه های دیگر به چاپ رسیده اند.
نقشه هایی که در فصل سرگذشت زبانها و مقاله «ترکمن‌چای – پایان حاکمیت ایران بر قفقاز» خواهید دید توسط نگارنده و به کمک همکاران فنی گرافیک ساخته شده اند. بقیه تصاویر از ویکی پدیا هستند و انتشار آنها آزاد است.
توضیحات : سه رویداد و سه دولتمرد، چنان که در عنوان کتاب هم آمده، تاملی است در باره یک دهه تاریخ معاصر ایران که پس از گذشت بیش از نیم قرن، نه تنها از دیدگاه تاریخی و تاریخ، بلکه از نظر سیاسی مورد بحث و حتی مجادله ی بسیاری از صاحب نظران است.
سه حادثه ی عمده ی تاریخ معاصر ایران: کوشش شوری ها برای تجزیه آذربایجان و قسمتی از کردستان و پایان بحران به همت همه ی مردم ایران، به ویژه قوام السلطنه، نهضت ملی کردن نفت که دکتر مصدق پرچم دار آن بود و سرانجام پایان حکومت مصدق و حوادث بیست و پنجم تا بیست و هشتم مرداد و نقش سپهبد زاهدی در آنها و زندگی و دوران حکومت او، همواره به طور مستقیم یا غیر مستقیم در همه ی بحث های مربوط به مسایل امروزی ایران پدیدار می شوند. در هر سه مورد، ایران دستخوش تحریکات یا مداخلات قدرت های بزرگ جهانی بود. در هر سه مورد، به خصوص پیرامون دوحادثه ی اخیر، هنوز اختلاف نظرها و گفتگوها آمیخته با عصبیت و موضع گیری های سیاسی و مرامی است.
هدف اصلی این کتاب، برسی دقیق و کاملا مستند پیرامون این سه حادصه است و تامل و تحقیق در باره ی زندگی نامه ی سیاسی بازیگران اصلی آنها، قوام السلطنه، دکتر مصدق و سپهبد زاهدی، و یادآوری از سیاستمداران و نظامیان دیگری که در این دوران نقش و سهمی داشتند. به ویژه آنانی که خادمان صدیق وطن خود بودند و همه باید بکوشیم که نام آنها به دست فراموشی سپرده نشود.
… نقطه نظرها و داوری های خود را در پایان کتاب نوشته ام. می دانم که بسیاری آنها را خواهند پسندید و تائید خواهند کرد و بسیاری دیگر به انتقاد و خرده گیری خواهند پرداخت. امیدوارم این بحث و گفتگوها به بازشناسی یک دوران سرنوشت ساز از تاریخ ایران، که بازتاب های آن هنوز ادامه دارد، یاری کنند و نسل های جوان تر بتوانند از آن، برای یافتن راه و روش های سیاسی آینده ی کشور بهر گیرند.