داستان تاریخى

توضیحات : مبنای تدوین داستانهای این کتاب، تقدم تاریخ ایران و خاور زمین بر تاریخ باختر زمین است. از این گذشته کوشیده ام که داستانهای هریک از این دو بخش را بر حسب تقدم و تاخر تاریخی و زمان و وقوع آنها قرار دهم. بنابراین داستانهای هر بخش از این کتاب از دیرینه ترین روزگاران آغاز می شود و به تدریج به دوران نوین می رسد. بدیهی است در این تدوین حقایق تاریخی تا حد ممکن در نظر گرفته شده تقدم و تاخر زمان وقوع هر یک از ماجراها موجب پس و پیش قرار گرفتن آنها گشته است.

داستانهایی که در این کتاب از لابلای تاریخ گردآمده، از منابع گوناگون ولی موثق عربی و غربی به قلم نویسندگان و پژوهندگانی که کارشان کاوش در تاریخ به قصد عبرت آموزی بوده است، ترجمه یا اقتباس شده و در طول نیمی از عمر راقم این سطور فراهم گردیده و هریک و یا چندی از آنها در نشریه از نشریاتی آن سالهای دور درج گردیده و یادگاری از کوششهای روزنامه نگاری روزگار جوانی نویسنده این سطور به شمار می آید…

توضیحات :   خاطرات تاج‏ السلطنه، دختر ناصرالدین شاه و توران‏ السلطنه که در ۱۳۰۱ ه. ق ( ١٨٨۴ م) زاده شد، از سودمندترین و مهم‏ ترین زندگى‏ نامه‏ هاى بازمانده از روزگار قاجاریان است. خاطرات وى، سرگذشت او را از آغاز زندگى تا هنگام جدایى ‏اش از شوهر خود در برمى‏ گیرد. او این خاطرات را به درخواست معلم و پسرعمویش، به‏گمان در  ١٩٢۴  نوشت و در آنها، از رویدادهاى بیرون و درون کاخ پدرش گزارش داد.

ویژگى‏ هاى نثرى این کتاب را چنین مى‏توان برشمرد: تصویرسازى و توصیف منظره‏ ها؛ کنج‏کاوى درباره حالات و خصال و ویژگى‏ هاى شخصیت‏ ها؛ بافتمان دستورى ناساگار برخى از جمله ‏هاى آن با نثر رایج در آن روزگار. به هر روى، تأثیرپذیرى نویسنده از داستان‏ ها (رمان‏ ها) و قصه‏ هاى فرنگى به زبان اصلى یا با ترجمه فارسى، در نثر وى آشکارا رخ مى‏ نماید؛ چنان‏که خاطرات او را نه گزارشى به سبک نویسندگان روزنامه‏ ها، که داستان تاریخى بلندى درباره روزگار زندگى وى باید خواند. این کتاب به چند دلیل مهم است: نویسنده خاطرات که خود دختر شاه دوران و از زنان دربار و پردگیان حرم سلطنت و دارنده جایگاهى بلند در آن‏ جا بود و درون‏مایه تاریخى آن. نویسنده به دلیل آسودگى از گزندهاى سیاسى و اجتماعى، در سنجش با دیگران از آزادى بیش‏ترى در سخن گفتن درباره روى‏دادها برخوردار بوده است. این اثر هم‏چنین، نمونه‏ اى گویا از برخورد مظاهر مدنیت و فرهنگ شرق و غرب در آن دوره و گزارنده حالات و تأثیرات و پى‏آمدهاى آن در طبقات زبرین جامعه و رسانه‏اى درباره آداب و آیین‏ هاى خاتون‏ هاى حرم به شمار مى‏رود. آرا و عقاید نویسنده در این کتاب، گستره فراوان اطلاعات او را نشان مى دهد. وى از مشروطیت، حقوق زنان، آزادى، مساوات و قانون در این اثر دفاع کرده است.