دوران ایران باستان

توضیحات :  کتاب زندگی در ایران باستان از عهد باستان در فلات ایران شروع می‌شود و تا دوره ساسانیان و حمله اعراب به ایران ادامه دارد. کتاب نوشته ماری نوی رات و ترجمه ع. میرسپاسی است که در سال ۱۳۵۷ توسط انتشارات کتابهای طلائی منتشر شده است.

توضیحات :   تا چندی پیش تاریخ ایران باستان مشتمل بر داستان‌ها و وقایعی می‌شد که قسمت اعظم آن به طور منظوم از طرف شاعر بزرگ ملی ایران فردوسی در کتاب شاهنامه نقل گردیده و در سایر کتب و تألیفات مورخین اسلامی نیز همان وقایع با مقداری کم و زیاد نگاشته شده بود. در جریان ارتباطی که نسل‌های کشور در سده گذشته با کشورهای اروپایی پیدا کردند، مطالعه آثار مورخین یونانی درباره ایرانیان باستان موجب ایجاد تحولی در تاریخ ایران شد و اختلافی که در اسامی و مطالب مندرج در کتب مورخین یونانی با روایات ملی باستانی ایران به چشم می‌خورد، سبب گردید داستان‌های باستانی ایران را افسانه پنداشته به کناری نهند و به نوشته‌های مورخین یونانی روی آورند. در این کتاب تاریخ باستانی ایران تا خاتمه شاهنشاهی داریوش سوم با تطبیق منابع یونانی بررسی شده است.

توضیحات :   در سرزمین پهناور ایران خاندانهای متعدد به سلطنت رسیده‌اند که پادشاهان آن به علل جغرافیایی و سیاسی و نظامی شهرهای مختلفی را در قلمرو خود به عنوان پایتخت و مرکز حکومت انتخاب کرده‌اند؛ چون در خصوص این پایتخت‌ها که با تاریخ و عظمت شاهنشاهی ایران ارتباط مستقیم دارد کتابی مجزا تدوین نشده است، شورای مرکزی جشن شاهنشاهی از لحاظ اهمیت موضوع و معرفی مراکز تمدن و فرهنگ و هنر این مرز و بوم عده‌ای از نویسندگان صاحب‌نظر را مامور تالیف کتابی که این منظور را تامین نماید کرد و نویسندگان مزبور کتاب حاضر را که عنوان “پایتخت‌های شاهنشاهی ایران” دارد با مراجعه به منابع و ماخذ لازم زیر نظر آقای دکتر خانبابا بیانی رئیس کمیسیون مطالعات تاریخی تدوین نمودند.

توضیحات :  زناشویی از زمان بسیار کهن در ایران مسئله بسیار مقدسی بوده و در ادبیات دینی ایران باستان که به زبان اوستا و پهلوی نوشته شده، گواه بسیاری در تقدس و اهمیت ازدواج در دست است. نویسنده در این کتاب کوشیده تا تصویری از تمدن و پایه تربیت زن و مراسم ازدواج در ایران باستان را بنمایاند.

توضیحات :  کتاب تالیف استاد حسن پیرنیا(مشیرالدوله) است که به تاریخ اساطیری ایران می‌پردازد. این کتاب نخستین‌بار در سال ۱۳۰۷ در مطبعه مجلس شورای ملی انتشار یافت. مشیرالدوله پس از تالیف کتاب «تاریخ ایران باستان» که تاریخ ایران از دوره تاریخی جدید، شامل مادها تا ساسانیان بود، ترغیب شد تا درباره تاریخ اسطوره‌ای ایران نیز کتابی تالیف کند. «خطوط برجسته داستان‌های ایران قدیم» با ذکر مدارک و نتیجه سنجش و استنباطات، نخستین تالیف مستقل ایرانی و مستند درباره تاریخ پیش از ایران به‌شمار می‌آید که مولف در این کتاب می‌کوشد، اثبات کند داستان‌های مربوط به تاریخ روزگار نخستین ایران‌زمین افسانه و اسطوره صرف نیستند و ریشه در حقایق تاریخی و واقعی دارند.

این کتاب در چهار فصل گردآوری شده است:

– فصل نخست آن شامل پنج بخش است که روایت‌ها و داستان‌های قدیم درباره خلقت جهان، نخستین انسان(کیومرث)، مشی و مشیانه، سلسله پیشدادیان، سلسله کیانیان، اسکندر، اشکانیان و ساسانیان را در برمی‌گیرد. بخش نخست درباره کیومرث، هوشنگ، تهمورث، جمشید، ضحاک، فریدون، منوچهر، نوذر، زاب و گرشاسب است. بخش دوم نیز به سلسله کیانیان شامل کیقباد، کیکاوس، کیخسرو، لهراسب، گشتاسپ، بهمن، همای، داراب و دارا می‌پردازد. در بخش‌های بعدی به‌ترتیب، اسکندر، اشکانیان و ساسانیان شرح داده می‌شود.

– فصل دوم مدارک و اسناد تاریخی داستان‌های قدیم است .

– در فصل سوم به سنجش داستان‌ها و مقایسه آن‌ها با تاریخ پرداخته شده است و شامل پنج بخش است که از عهد بسیار قدیم تا منوچهر، از منوچهر تا کیقباد، از کیقباد تا گشتاسپ، از گشتاسپ تا مرگ دارا دربرمی‌گیرد و دیدگاه‌هایی درباره داستان‌ها مطرح می‌کند.

– فصل آخر نیز کلیاتی درباره قرون قبل از تاریخ از جمله ورود آریایی‌های ایرانی به فلات ایران، مذهب، شکل حکومت، خانواده، طبقات، تمدن و اخلاق را بیان می‌کند.

توضیحات : کورش در دوران زمامداری خود، از سیاست اقتصادی و اجتماعی عاقلانه‌ای که کمابیش بر اساس خواسته‌های کشورهای وابسته بود، پیروی می‌کرد. از این سخن او که می‌گوید: «رفتار پادشاه با رفتار شبان تفاوت ندارد، چنانکه شبان نمی‌تواند از گله‌اش بیش از آنچه به آنها خدمت می‌کند، بردارد. همچنان پادشاه از شهرها و مردم همان‌قدر می‌تواند استفاده کند که آنها را خوشبخت می‌دارد.» و نیز از رفتار و سیاست همگانی او، به خوبی پیداست که وی تحکیم و تثبیت پادشاهی خود را در تأمین خوشبختی مردم می‌دانست و کمتر به دنبال زراندوزی و تحمیل مالیات بر کشورهای وابستهٔ خود بود. او در دوران کشورگشایی نه تنها از کشتن و کشتارهای دهشتناک خودداری کرد بلکه به باورهای مردم احترام گذاشت و آنچه را که از کشورهای شکست‌خورده ربوده بودند، پس داد.