مذهب و آداب و رسوم مردم ایران

توضیحات :  نویسنده در پیشگفتار در مورد انگیزه تالیف کتاب می‌گوید: “تاکنون کتاب مستند و جامعی که بتواند پیدایش ایران و مردم ایران را از آغاز شرح دهد حداقل در ایران به ندرت در دسترس همگان می‌باشد و علت این امر از آن جهت است که کلیه کتابهای حاوی اطلاعات فرهنگ و تمدن باستانی ایران به دستور اسکندر در تخت جمشید به آتش کشیده شد و آنچه به عنوان تاریخ در دسترس قرار گرفته بیشتر از منابع یونانی است که با ایرانیان دشمنی دیرینه داشته‌اند. از این رو بر آن شدم تا حد امکان توانائی به جستجوی حقیقت پرداخته و به منظور روشن ساختن این مسئله با استفاده از اسناد و مدارک موجود که از اکتشافات باستان شناسی به دست آمده ایران را از آغاز بشناسانم و چون این جستجو حرکتی از میان تاریکی برای رسیدن به روشنائی بوده است. لذا نام این کتاب را به دنبال روشنائی انتخاب کرده‌ام.”

توضیحات : اولین مؤلف کتاب‏های جغرافیا به منظور تدریس در دانشگاه آقای مسعود کیهان بود که در سال‏های ۱۳۱۰ تا ۱۳۱۲ جغرافیای مفصل ایران مشتمل بر سه بخش طبیعی، سیاسی و اقتصادی را در سه جلد تألیف کرد. جلد دوم این کتاب مربوط به جغرافیای سیاسی بود که با بیش از ۵۵۰ صفحه و ۲۸ نقشه و ۷۳ گراور در سال ۱۳۱۱ منتشر شد. در این کتاب در آغاز پس از شرح سرحدات قدیم و مختصری از تاریخ جغرافیایی، حدود و ثغور امپراتوری مورد بحث قرار گرفته و سپس سرحدات کنونی ایران و در ادامه درباره نژاد، خط، مذهب و آداب و رسوم مردم ایران، ایلات و طوایف شناخته شده ایران بحث شده است. بقیه کتاب تحت عنوان طرز حکومت و تشکیلات مملکتی ایران، به جزئیات تقسیمات کشوری در آن زمان پرداخته است و جلد سوم ‏این کتاب‎ ‎مربوط به اقتصاد ایران است .