میراث صوفیه

توضیحات :  تاریخ بیست و چهار ساله ایران در عهد شاه اسماعیل به طور کلی دوره ای بی ثبات، متزلزل و پر آشوب و آکنده از نزاع و بحران و وحشت است و این بر خلاف چیزیست که غالبا در نظر خاص و عام رایج است. محققان و مورخان از ابتدای کار تاکنون نظرات مثبتی در مجموع به کارنامه شاه اسماعیل داشته و او را ستوده اند.برخی نیز با بزرگنمایی و افسانه پردازی، مشخصاٌ، خواننده را به گمراهی کشانده اند. گروه دیگری هم بوده اند که به صورت مغرضانه و صرفا با هدف تخریب و کوبیدن اسماعیل، وی را معروض بمباران حملات و نکوهش و تحقیر ساخته اند. انتخاب گزینشی منابع و تاکید بر آنها و چشم پوشی کردن آگاهانه از بسیاری از مسائل و صدور نتیجه های خلاف واقع از این مقدمه ها به معیت ایراد پاره ای از مطالب نادرست تاریخی، از جمله ایرادات این دست از نوشته هاست. این کتاب چنانکه از نامش پیداست، در صدد اصلاح آموخته ها و تکمیلِ شناخت ما از این دوره مهمِ بیست و چهار ساله است و از جمله ویژگی های آن، توجه به حوزه کهن ایران فرهنگی در جنوب غربی آسیا و آسیای مرکزی و نقش شاه اسماعیل یا به نحوی سلسله صفویه در تحولات و دگرگونی های عظیم این منطقه در بلندمدت است؛ چنانکه نپرداختن به این مساله مهم یکی از کاستی ها و نواقص در حوزه صفویه شناسی بود.

اثر حاضر پژوهشی است جامع، اصولی و روشمند با بهره گیری از منابع تازه و جدید که در تحقیقات کهنه پیشین از آنها استفاده نشده بود و می کوشد بابِ تازه ای در آگاهی ما از موضوع مورد بحث بگشاید. محتوای کتاب در دو فصل و در مجموع هجده بخش، تنظیم شده که به زوایای گوناگون این دوره پرحادثه می پردازد و بر امور سیاسی و نظامی متمرکز نیست.

توضیحات :   آن‌چه در طی این یادداشت‌ها آمده است، جستجویی است در تاریخ تصوف، با کوششی برای ارزیابی میراث صوفیه. قسمتی از این یادداشت‌ها، چند سال پیش، بی هیچ نظمی خاص و به صورت مقالاتی دنباله‌دار، در مجله‌ی یغما انتشار یافت و چون آن سلسله مقالات را بعضی دوستان پسندیدند و سودمند دیدند، دیگر بار طبع تمام یادداشت‌ها، به‌صورت کامل و مرتب، ضرورت تازه یافت و اکنون به گونه‌ی کتابی جداگانه – که چندین برابر مقالات مندرج در یغماست – به‌چاپ می‌رسد. البته ارزیابی میراث صوفیه و مطالعه‌ی تطبیقی در عرفان عام داستانی دراز است و حاجت به تحقیقات بسیار دارد. در این مختصر، نویسنده فقط خواسته است دورنمایی ترسیم کند از دنیای صوفیه و زشتی‌ها و زیبایی‌هایی که در آن است.