توضیحات : هخامنشیان (۳۳۰ – ۵۵۰ پیش از میلاد) نام دودمانی پادشاهی در ایران پیش از اسلام است. پادشاهان این دودمان از پارسیان بودند و تبار خود را به «هخامنش» میرساندند که سرکرده خاندان پاسارگاد از خاندانهای پارسیان بودهاست. هخامنشیان، در آغاز پادشاهان بومی پارس و سپس انشان بودند ولی با شکستی که کوروش بزرگ بر ایشتوویگو واپسین پادشاه ماد وارد آورد و سپس گرفتن لیدیه و بابل، پادشاهی هخامنشیان تبدیل به شاهنشاهی بزرگی شد. از این رو کوروش بزرگ را بنیانگذار شاهنشاهی هخامنشی میدانند. به پادشاهی رسیدن پارسیها و دودمان هخامنشی یکی از رخدادهای برجسته تاریخ باستان است. اینان دولتی ساختند که دنیای باستان را به استثنای دو سوم یونان زیر فرمان خود در آورد. شاهنشاهی هخامنشی را نخستین امپراتوری تاریخ جهان میدانند. پذیرش و بردباری دینی از ویژگیهای شاهنشاهی هخامنشی به شمار میرفت. خاویر آلوارز عیلام شناس معتقد است که آثار و نقشبرجستههای موجود نشان میدهد که هخامنشیان هنر خود را در بخش معماری و نقشبرجسته از عیلامیها آموختهاند.
توضیحات : کتاب همه چیز درباره آرامگاه کوروش بزرگ به قلم کوروش شهرکی به تحریر در آمده است. با توجه به شواهد گوناگون تاریخی و آثار باستانی امروزه میتوان قاطعانه از تعلق آرامگاه پاسارگاد به کوروش بزرگ سخن راند. اما در گذشته اشتباهاتی درباره این آرامگاه وجود داشته است به طوری که مدتی در دورههای پس از اسلام، مردم محلی تصور میکردند این آرامگاه، آرامگاه مادر حضرت سلیمان (ع) است در حالی که هیچ منبع باستانی و قابل اطمینانی وجود ندارد که نشان دهد آرامگاه پاسارگاد مربوط به حضرت سلیمان (ع) میباشد و حتی شواهد خلاف آن را نشان میدهند. کتاب مقدس حدود پادشاهی سلیمان پیغمبر را مشخص کرده است: «و سلیمان بر تمامی ممالک از نهر (فرات) تا زمین فلسطینیان و تا سرحد مصر سلطنت مینمود».
توضیحات : کتیبههای کوروش کاملترین و جامعترین کتابی است که تاکنون در باب کوروش بزرگ نوشته شده است. این کتاب از یکسوی دربردارنده متن تمام کتیبهها و سنگنبشتههای بازمانده از کوروش است. و از سوی دیگر شرح پادشاهی کوروش و همچنین تحقیقی در منش و کردار و اندیشه کوروش هخامنشی میباشد.
کتیبههایی که متن آنها در این کتاب آمده است از قرار زیر هستند:
ترجمه کامل متن منشور حقوقبشر کوروش
ترجمه کامل متن لوح رویدادنامهی نبونائید و کوروش
ترجمه کامل متن کتیبههای پراکندهی پاسارگاد
تفسیر و تشریح سنگنگاره مرد بالدار
اما جدای از این کتیبهها، کتاب به تشریح کامل و جامع زندگی کوروش از دوران طفولیت تا زمان مرگ او -بر پایه قدیمیترین اسناد تاریخی و باستانشناختی- پرداخته است. همچنین چند موضوع بسیار جذاب نظیر «بررسی دین و مذهب کوروش» و «نوع نگرش ادیان گوناگون و اقوام غیرایرانی به کوروش بزرگ» نیز در کتاب کتیبه های کوروش آمده است. این مباحث برای نخستینبار است که با این دقت بررسی شده و رمزگشایی میشوند.
توضیحات : یکی از اسناد بسیار مهم و ارزشمند درباره کوروش بزرگ، «رویدادنامه نبونئید» میباشد. این رویدادنامه که توسط رویدادنگاران بابلی تهیه شده، با توجه به آنکه هم عصر با کوروش بزرگ نگارش یافته است، مورد استناد پژوهشگران قرار میگیرد. از آنجا که این سند بر اساس سالهای پادشاهی «نبونئید» (پادشاه بابل) تنظیم شده، به «رویدادنامه نبونئید» مشهور شده است. چندی است که در گفتهها و نوشتههای کوروشستیزان میبینیم که به یکی از بخشهای این رویدادنامه استناد میشود و اینچنین نتیجه میگیرند که کوروش بزرگ در اوپیس به قتل عام مردم پرداخت!! در صورتی که با پژوهشهای عمیقتر مشخص میشود که چیزی راجع به قتل عام مردم در این رویدادنامه وجود ندارد و در واقع شکست سربازان دشمن توسط کوروش بزرگ در آن آمده است. ترجمههای قابل تامل دیگری هم وجود دارند که این بخش را مرتبط با شورش همزمان با نبرد اوپیس در بابل و سرکوب آن توسط نبونئید میدانند. در این نوشتار به پرسش ها پیرامون این رویداد پاسخ خواهیم داد و صحت آن را با اسناد تاریخی مورد بررسی قرار میدهیم.
توضیحات : کوروش دوم هخامنشی بنیان گذار دولت هخامنشی و یکی از نخستین امپراتوری های جهان باستان به شمار میرود ، این امپراتوری در طی ۲۱۵ سال از حکومتش توانست یک دولت یکپارچه را از هند تا مصر به وجود آورد و در نتیجه آن هنر و صنعت ملیت های زیر پرچمش رشد چشمگیری پیدا کردند. پاسارگاد همان میراث ماندگاری است که از متحد کننده ماد و پارس به جای مانده و بازتابی از گذشته و تاریخ ایران زمین به شمار می آید. در دهه های اخیر مورد بی مهری واقع شده و برخی ادعا های عجیب در مورد تاریخ و هویت ایرانی بیان میشود، ادعا هایی که همگی کل یا بخشی از تاریخ ایران را وارونه جلوه میدهند.
تردید کردن در مورد پدیده ها تنها راه رسیدن به حقایق محسوب میشود. احتمالا برخی بگویند چنین تفکری نیاز به بررسی کردن ندارد و نادرستی آن کاملا واضح است، اما هر سوالی پاسخی دارد، اگر پاسخ یک سوال ساده که مرتبا تکرار میشود داده نشود آن پرسش تبدیل به حقیقتی برای پرسشگران میشود، بهتر است همانگونه که این جریان در بنیان تاریخ ایرانشهر تردید میکند ما نیز تاملی مستند در بنیان چنین ادعا هایی خواهیم کرد تا دریچه ای باشد به سوی حقیقت. در این کتاب ابتدا با پاسارگاد و مطالعات باستان شناسی در آن اشنا خواهیم شد و به ادعا هایی که در مورد پاسارگاد بیان میشود پاسخ مستند خواهیم داد.
توضیحات : کوروش بزرگ، بنیانگذار سلسله هخامنشیان، یکی از خوشنامترین و پیروزمندترین فرمانروایان تاریخ جهان است. آنچه درباره این شخصیت، جالب مینماید همسخنی و اشتراک منابع تاریخی درباره نیک سیرتی وی میباشد. منابع تاریخی درباره کمتر پادشاهی چنین شرایطی دارند؛ آن هم منابعی که توسط اقوام و ملل گوناگون نگارش یافتهاند. این در حالی است که آثار باستانی به جا مانده از دوره باستان، چهرهای مثبت از کوروش ترسیم میکنند. از جمله میتوان به کتیبههای باستانی به ویژه استوانه کوروش بزرگ اشاره کرد که به منشور حقوق بشر کوروش بزرگ هم مشهور میباشد.
همبستگی کوروش بزرگ با مادها بسیار قابل توجه است، به طوری که در برخی از منابع میبینیم حکومتی که کوروش بنیان نهاد، حکومت مادها و پارسها خوانده شده است. در دوران کوروش بزرگ، به سبب اقدامات این فرمانروا، تحولات مثبتی در سطح جهان رخ داد و شاید بتوان دوران کوروش را نقطه عطفی در تاریخ جهان دانست. توانایی ستودنی کوروش بزرگ در امور نظامی و کشورداری، باعث شد که کوروش بزرگ منطقه را در صلح و امنیت حفظ کند و اقوام و ملل گوناگون او را ستایش کنند
توضیحات : کوروش بزرگ، بنیانگذار سلسله هخامنشیان، یکی از خوشنامترین و پیروزمندترین فرمانروایان تاریخ جهان است. آنچه درباره این شخصیت، جالب مینماید همسخنی و اشتراک منابع تاریخی درباره نیک سیرتی وی میباشد. منابع تاریخی درباره کمتر پادشاهی چنین شرایطی دارند؛ آن هم منابعی که توسط اقوام و ملل گوناگون نگارش یافتهاند. این در حالی است که آثار باستانی به جا مانده از دوره باستان، چهرهای مثبت ازکوروش ترسیم میکنند. از جمله میتوان به کتیبههای باستانی به ویژه استوانه کوروش بزرگ اشاره کرد که به منشور حقوق بشر کوروش بزرگ هم مشهور میباشد.
در دوران کوروش بزرگ، به سبب اقدامات این فرمانروا، تحولات مثبتی در سطح جهان رخ داد و شاید بتوان دوران کوروش را نقطه عطفی در تاریخ جهان دانست. توانایی ستودنی کوروش بزرگ در امور نظامی و کشورداری، باعث شد که کوروش بزرگ منطقه را در صلح و امنیت حفظ کند و اقوام و ملل گوناگون او را ستایش کنند.
با این حال چندی است گفتار های غیر مستند با محتوای تحریف تاریخ ایران منتشر شده است، نویسنده بخشی از این نوشتارها شخصی به نام «رضا مرادی غیاث آبادی» میباشد که در مجموعه نوشتارهایی با عنوان «رنج های بشری» مدعی ویران شدن تمدنهای باستانی لودیه، بابل، ماد و ایلام توسط کوروش بزرگ شده است.
از آنجایی که این ادعا بسیار با اسناد تاریخی و باستان شناسی در مورد کوروش فاصله دارد در این نوشتار به بررسی و نقد ادعاهای نادرست در مورد کوروش بزرگ خواهیم پرداخت و به روشنی با اسناد و مدارک تاریخی نشان خواهیم داد ادعای نابودی تمدن های لودیه، بابل، ماد و ایلام به دست کوروش بزرگ به کلی نادرست و خارج از حقیقت است.
شیوه نقد نیز با ارائه متن شایعه و سپس پاسخ گویی به شایعه با استفاده از اسناد و مدارک صورت میگیرد
توضیحات : کوروش بزرگ نخستین شاهنشاه ایرانی و بنیادگذار دولت ایران، شخصیتی است که در زمانهی ما هم در میان ایرانیان و هم در میان دیگران از محبوبیتی بیمانند برخوردار است. این کتاب با نگاهی تحلیلی به زندگی و دستاوردهای وی میپردازد و میکوشد با مرور منابع اصلی و اسناد تاریخی عمدهای که به او ارجاع میدهند، تصویری دقیقتر و روشنتر از وی را ترسیم کند و فهمی نقادانه و چندسویه از تاریخ فراز آمدن کوروش بزرگ را بازخوانی کند. همچنین در این کتاب ترجمهی متنهای باستانی مربوط به دوران کوروش هخامنشی نیز در دسترس علاقمندان قرار میگیرد. چاپ نخست این کتاب با نام «تاریخ کوروش هخامنشی» در مدتی کوتاه با استقبال پرشور مخاطبان به پایان رسید. از آنجا که این کتاب در ابتدای دههی ۱۳۸۰ نوشته شده بود و دادههای تازه را در بر نمیگرفت، برای چاپ دم کتاب این ضرورت احساس شد که بازنویسی شود و دستاوردهای پژوهشی نو نیز در آن گنجانده شود. چرا که طرح پرسش دربارهی کوروش و پژوهش دربارهی هویت او و دستاوردهایش به خصوص از سال ۲۰۰۵٫م به بعد با شتاب و دامنهای بیشتر در میان تاریخنگاران و جامعهشناسان تاریخ مورد توجه بوده است. گنجاندن بحثهای ده سال اخیر در این کتاب خواه ناخواه موضوع آن را تغییر داد و آن را از تکنگاری دربارهی شخصیت کوروش به پژوهشی گستردهتر دربارهی سیاست کوروش و دستاوردهای تاریخی او سوق داد. از این رو باید این کتاب را در کنار دو اثر دیگر نگارنده دربارهی تاریخ هخامنشیان خواند. یکی از این دو «داریوش دادگر» است که ظهور «منِ ایرانی» در دوران داریوش بزرگ و تحول آن در دوران هخامنشی را بررسی میکند، و دیگری «اسطورهی معجزهی یونانی» است که ساختار و پیکربندی سوژه در یونان عصر هخامنشی را همچون برابرنهادی در مقابل من پارسی وارسی میکند.
توضیحات : دوران هخامنشی دورانی ویژه و سرنوشتساز در تاریخ جهان، و عصرِ ظهور نخستین دولت فراگیر ایرانی است. دورانی که به خاطر متحد شدنِ تمام اقوام و قلمروهای فرهنگی ایران زمین و تاسیس دولتی یکپارچه که به سرعت ابعادی جهانی به خود گرفت، شهرت دارد. هرچند دربارهی فر و شکوه هخامنشیان و عظمت سیاسیشان سخن بسیار است، دربارهی دستاوردهای ایشان در زمینهی تمدن و فرهنگ پژوهشهای اندکی وجود دارد. تمرکز قدرت سیاسی در ایران زمین و ظهور نخستین دولت جهانی، بیشک با پیکربندی و زایش نوع جدیدی از سوژه همراه بوده است، که میتوان آن را به پیروی از رهبران نظام هخامنشی، “منِ پارسی” نامید. منِ پارسی، نخستین شکل از انسانِ ایرانی است که با خودآگاهی تاریخی و رمزگذاریای درونزاد بر صحنهی اسناد تاریخی پدیدار میشود. چنین مینماید که کوروش بزرگ بنیانگذار، و داریوش بزرگ نظریهپرداز و سازماندهندهی اصلی این هویت ایرانیِ آغازین باشد. چگونگی تعریف و رمزگذاری این منِ نوساخته، شیوهی چفت و بست شدناش با نهادهای اقتصادی و سیاسی، زمینهی دینی و بافت معناییِ پشتیبان آن، و الگوهای بازنمایی آن در آثار هنری، موضوع اصلی این کتاب است. داریوش دادگر یکی از کتابهای مجموعهی تمدن ایرانی است، و به همراه کتابهای تاریخ کوروش هخامنشی و اسطورهی معجزهی یونانی، دورهی سه جلدی مربوط به عصر هخامنشی را تشکیل میدهد.
توضیحات : دربارهٔ شخصیت حقیقی ذوالقرنین که در کتابهای آسمانی یهودیان، مسیحیان و مسلمانان از آن سخن به میان آمده، چندگانگی وجود دارد. کوروش سردودمان هخامنشی، داریوش بزرگ، خشایارشا، اسکندر مقدونی، چین شی هوان، یکی از ملوک حمیر گزینههایی هستند که جهت پیدا شدن ذوالقرنین واقعی، دربارهٔ آنها بررسیهایی انجام شدهاست. ابوالکلام آزاد با تفسیر آیات ۸۲ تا ۹۵ سوره کهف دلایل استواری آوردهاست که ذوالقرنین موصوف، کوروش هخامنشی میباشد.
ابوکلام بیشتر بر موضوع نقشبرجستهٔ انسان بالدار یکی از ستونهای بازمانده از کاخ بارعام در پاسارگاد است تأکید علمی دارد. دربارهٔ این نقش، تفسیرهای بسیاری انجام شدهاست که ابوکلام این نقش را، ذوالقرنین میداند. ابوالکلام آزاد با تفسیر آیات ۸۲ تا ۹۵ سوره کهف و با استناد به وجود احادیث و روایاتی در مورد کوروش دلایلی آوردهاست که ذوالقرنین موصوف، کوروش هخامنشی میباشد. علامه طباطبایی دربارهٔ ذوالقرنین دانستن کوروش چنین نوشتهاست که «هر چند بعضی از جوانبش خالی از اعتراضاتی نیست، بلکه از هر گفتار دیگری انطباقش با آیات قرآنی روشنتر و قابل قبولتر است.» در تفسیر نمونه از نظریهٔ انطباق کوروش با ذوالقرنین به عنوان نظریهٔ برتر یاد شدهاست و بر تأیید این نظریه در تفسیر من هدی القرآن، تفسیر الفرقان و تفسیر المنیر اشاره شدهاست. در تفسیر المنیر با قاطعیت، ذوالقرنین، همان کوروش دانسته شده که دو طرف جهان را گشت و احتمالاً به خاطر شجاعتش به ذوالقرنین ملقب شد. ابوالکلام آزاد یکی از کسانیست که کوروش را ذوالقرنین مذکور در قرآن میداند و معتقد است که ذوالقرنین ذکرشده در قرآن، کوروش است.
توضیحات : کوروش، ملقب به کوروش بزرگ یا کوروش کبیر (به پارسی باستان: KUURUUSHA) همچنین معروف به کوروش دوم، نخستین پادشاه و بنیانگذار شاهنشاهی هخامنشی بود. کوروش به مدت سی سال، از سال ۵۵۹ تا ۵۲۹ پیش از میلاد، بر ایران سلطنت کرد. دربارهٔ کوروش تمام مورخین توافق دارند که شاهی بود با عزم، عاقل و مهربان که در موارد مشکل به عقل بیش از قوه متوسل میشد و برخلاف پادشاهان آشور و بابل، با مردم مغلوب رئوف و مهربان بود. جنگ و بوی خون او را برخلاف فاتحان دیگر مغرور نکرد و رفتار او با پادشاهان مغلوب لیدیه و بابل سیاست تسامح او را بخوبی نشان میدهد. با پادشاهان مغلوب به اندازهای مهربانی میکرد که آنها دوست کوروش شده و در مواقع مشکل به او یاری مینمودند. با مذهب و معتقدات مردم کاری نداشت بلکه برای جذب قلوب ملل آداب مذهبی آنها را محترم میداشت.