توضیحات :  کتاب تاریخ ایران اثر ژنرال انگلیسی پرسی سایکس در دو جلد است. این کتاب تاریخ ایران را از ابتدا (تمدن ایلام، شوش و …) تا حدود سال ۱۳۰۹ هجری خورشیدی ارائه می‌دهد. این کتاب در سه چاپ در سال‌های ۱۲۹۴ و ۱۳۰۰ و ۱۳۰۹ در انگلستان به چاپ رسیده است و نویسنده هربار مطالب جدیدی به کتاب افزوده است. این کتاب که از معروفترین کتابهای تاریخ کلی ایران در عصر کنونی به شمار می‌آید، توسط سید محمدتقی فخرداعی گیلانی ترجمه شده است.

توضیحات :  این کتاب گزیده مقالات و گفت و شنودهایی درباره فرهنگ، تاریخ و زبان ایران در اعصار باستانی است که طی سی سال فراهم آمده و منتشر شده است. مهرداد بهار (۱۳۷۳ – ۱۳۰۸ش) زبان شناس و اسطوره شناس معاصر این مقالات را بر پس از تحقیق و تتبع در متون پهلوی نگاشته است. این کتاب دیدی عینی درباره پدیده های اجتماعی – تاریخی دارد و در آن سعی شده که از تعصب دوری شود. علاوه بر مقالات، زندگینامه ملک الشعرا و شرح قیام ژاندارمری خراسان به سرکردگی محمد تقی پسیان نیز آمده است. دکتر مهرداد بهار، پنجمین فرزند ملک الشعرای بهار، همچون پدر کمک شایانی به شناخت فرهنگ ایران کرد. وی اولین محقق آکادمیک در اسطوره شناسی زبان ایرانی بوده و تحقیقات ارزشمندی در این باره انجام داد. وی در شمار ایرانشناسانی است که به تاریخ، فرهنگ و اساطیر ایران با نگاهی نو پرداخته است.

توضیحات : تاریخ دو سده اخیر ایران سرشار از حوادث مهمی است که به دلیل فقر تاریخنگاری معاصر مسکوت یا ناشناخته مانده است. تاکنون درباره قحطی بزرگ سال‌های ۱۹۱۷-۱۹۱۹ میلادی در ایران چیز زیادی نمی‌دانستیم و اهمیت و جایگاه بزرگ این حادثه را در تعیین سرنوشت جامعه ایران، به‌ویژه صعود دیکتاتوری پهلوی، نمی‌شناختیم. اینک به همت «دکتر محمدقلی مجد» می‌توانیم با نخستین پژوهش جدّی درباره این حادثه سرنوشت‌ساز آشنا شویم . دکتر محمد قلی مجد، بر اساس اسناد غنی موجود در مرکز اسناد ملّی ایالات متحده آمریکا (نارا)، تصویری هولناک از ایران در سال‌های جنگ جهانی اوّل و پس از آن به دست اورده است. اسناد علنی شده دولت آمریکا درباره دوره تاریخی فوق، که در کتاب (قحطی بزرگ و نسل‌کشی در ایران ۱۹۱۷-۱۹۱۹)، ثابت می‌کند که بزرگ‌ترین نسل‌کشی سده بیستم میلادی در ایران رخ داد و ایران بزرگ‌ترین قربانی جنگ اوّل جهانی بود. طبق تحقیق دکتر مجد، در طول سال‌های ۱۹۱۷-۱۹۱۹ بین هشت تا ده میلیون نفر از مردم ایران در اثر قحطی یا بیماری‌های ناشی از کمبود مواد غذایی و سوءتغذیه از میان رفتند و جمعیت ایران به شدت کاهش یافت. «قحطی بزرگ» عنوان اثر جدیدی است که توسط مؤسسه مطالعات و پژوهشهای سیاسی منتشر شده است. این اثر، پژوهشی است که به بررسی آثار و تبعات اقتصادی جنگ اول جهانی در ایران از جمله قحطی بزرگ سالهای ۱۲۹۸ ـ ۱۲۹۶ پرداخته است.

توضیحات : با بررسی تاریخنگاری انقلاب مشروطه این نکته مسلم به نظر می رسد تاریخ مشروطیت ایران غالباً با نگاهی یک سویه و جهت دار نوشته شده و به ویژه کسانی که سنگ بنای نگارش این بخش از تاریخ را نهاده اند، پیش از آنکه در صدد کشف و تبیین بی طرفانه حقیقت باشند، مخدوش سازی چهره جناح مغلوب و توجیه اعمال جناح غالب در آن برهه حساس را مد نظر داشته اند. طبیعی است با چنین رویکردی به تاریخ، متون مزبور از تحریف حقایق و کتمان واقعیت مصون نخواهد بود. به خصوص اینکه تاریخنگاری مشروطیت ایران به جهت وجود نزاعهای سیاسی همواره آلوده به غرضورزی بوده و همین باعث کتمان حقایق و شایع شدن مشهورات نادرست شده است. «چون غرض آمد هنر پوشیده گشت.»

توضیحات : این کتاب مجموعه درس‌گفتارهای دکتر محسن رضایی، فرمانده سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در دوران جنگ، در دوره‌های آموزشی روایت دفاع مقدس در سازمان بسیج دانشجویی در سال‌های ۱۳۸۳ و ۱۳۸۶ و نیز دوره آموزشی مدرسان درس آشنایی با دفاع مقدس در دانشگاه‌ها که در سال ۱۳۸۷ با تلاش شهید سردار احمد سوداگر با تلاش پژوهشگاه علوم و معارف دفاع مقدس دایر شد، می‌باشد که در قالب ده فصل تنظیم شده است و آخرین فصل آن شامل مقاله “توسعه تجربی در جنگ” دکتر محسن رضایی است. در پیشگفتار کتاب آمده است که تاریخ دفاع مقدس را می‌توان به روش‌های گوناگونی همچون روش “فرمانده‌محور”، “رویکردمحور”، و “موضوع‌محور”، بررسی کرد و کتاب حاضر ترکیبی از این روش‌ها است. مقدمه کتاب به قلم سردار سرلشکر پاسدار غلامعلی رشید است که در بخشی از آن، در توصیف قدرت فرماندهی محسن رضایی بیان شده است: «بسیاری از فرماندهان و سرداران و امیران در تفکر راهبردی و فرماندهی، مدیریت بحران، بن‌بست‌شکنی و بسیج نیروها و امکانات همچون سیل بنیان‌کن و پای کار آوردن آنها برعلیه دشمن، به گرد پای آقا محسن نخواهند رسید و درخشان‌ترین عملیات‌های جنگی خود را باید از او تقلید کنند. در آینده در نیروهای مسلح، کارها و اقدامات آقا محسن رضایی به‌عنوان یک سبک و مکتب دفاعی خواهد ماند و فرماندهان آینده با غرور باید کارها را “محسن‌وار” انجام دهند.»

کتاب شامل ده فصل با عناوین ذیل است:

فصل اول: جنگ ما قبل جنگ

فصل دوم: هجوم سراسری، توقف دشمن و توازن قوا

فصل سوم: عبور از بحران و تحول در جنگ

فصل چهارم: دوران عدم‌الفتح

فصل پنجم: دوره پیروزی‌های نهایی

فصل ششم: توقف در جنوب، تحرک در غرب

فصل هفتم: سال سرنوشت

فصل هشتم: تجزیه ‌و تحلیل حوادث پایان جنگ

فصل نهم: هویت انقلابی رزمندگان

فصل دهم: توسعه تجربی در جنگ

توضیحات : کتاب شهرهای ایران در روزگار پارتیان و ساسانیان تالیف بانو “نینا ویکتورینا پیگولوسکایا” از بر جسته‌ترین آثاری است که از سوی ایران‌شناسان شوروی درباره شهرهای غرب ایران در عصر اشکانیان و ساسانیان نوشته شده است. این کتاب زیر نظر موسسه تحقیقاتی دانشگاه سوربن تالیف و تدوین شده و به همت “کلود کاهن”(clikde cohen) از زبان روسی به فرانسه ترجمه شد. مترجم این اثر به زبان فارسی، عنایت‌الله رضا، متن روسی را ملاک کار خود قرار داده ولی از متن فرانسوی هم در کار ترجمه کمک گرفته است. این تحقیق از نظر بررسی شهرهای ایران و مقایسه اوضاع اقتصادی و اجتماعی عصر ملوک‌الطوایفی پارتیان و دوران وحدت ایران در روزگار ساسانیان اهمیت بسزایی دارد. این مجموعه همچنین در بردارنده مطالب جالبی در زمینه تقسیمات ارضی و دولتی ایران در ورزگار پارت و ساسانی است. “شهرهای ایران در روزگار پارتیان و ساسانیان” با همه ارزش و اهمیتی ولی مانند بسیاری از آثار تألیفی مورخان روسی از منظر ایدئولوژی مارکسیستی به پدیده‌ها و جریانات تاریخی می‌نگرد. این مهم اگرچه موارد استثنائی هم دارد اما در اکثر آثار نویسندگان روس به شکل قالبی ثابت تکرار می‌شود. از سوی دیگر برخی از این مورخین می‌کوشند به شکلی تاریخ جامعه بشری را در همه جا بدون توجه به شرایط اقلیمی و اجتماعی از مراحل نام‌گذاری شده معینی عبور دهند لذاست که مؤلف در این کتاب می‌کوشد نظام اجتماعی ایران در روزگار سلوکیان و پارتیان را نظام برده‌داری و نظام عهد ساسانی را نظام فئودالی معرفی کند. موضوع اصلی این کتاب پیگولوسکایا بررسی اوضاع و احوال شهرهای ایران به ویژه ایران غربی در روزگار پارتیان و ساسانیان است. به نظر وی: «”شهر” از پدیده‌های اجتماعی است و تصوری نسبتاً روشن درباره شهرها و نظام اجتماعی سرزمین‌های خاور نزدیک در دوره‌های معین، فقط از راه بررسی حوادث تاریخی از جمله بررسی سیاست خارج امکان پذیر است.

توضیحات : زمان قاجار رشوه خواری اسم دیگر داشت. به جای رشوه « رسوم » می‌گفتند و پرداخت رسوم امری مرسوم شده بود. گویند روزی ناصرالدین شاه به مستوفی الممالک می گوید: این رسوم چیست؟ … جناب آقا به خونسردی جواب می‌دهد: یک چیز است به اسامی مختلف: در حضور مبارک، تقدیمی است. نزد علما، حق الجعاله. در بازار، حق العمل. به مستوفی‌ها که می‌رسد، اسمش رسوم است…

توضیحات : پاسخ به تاریخ نام کتاب خاطراتی نوشته محمدرضا پهلوی، آخرین شاه ایران است که در اصل به زبان فرانسه و پس از وقوع انقلاب (۱۳۵۸) نگاشته شده است. این کتاب بعداً به زبان انگلیسی و زبان فارسی برگردانده شد. شاه در پیشگفتار درباره کتاب می‌گوید:    در این کتاب قصد دارم نشان بدهم که چرا در راه رسیدن به اهدافم پافشاری می‌کردم؛ و چرا می‌خواستم جامعه‌ای بر اساس عدالت اجتماعی، و نه مبارزه طبقاتی بنا کنم؛ جامعه‌ای که همه در آن یکپارچه و وابسته به یکدیگر باشند. و گفتنی است چون با همه کشورهای جهان چه دنیای غرب، چه کشورهای بلوک شرق و چه جهان سوم حسن تفاهم داشتم، این امکان برایم فراهم آمد که بتوانم در محیطی آکنده از صلح و صفا، کوشش خود را برای رساندن ایران به سوی تمدن بزرگ دنبال کنم.

توضیحات : شاید هیچ شهری در تاریخ معاصر به اندازه خرمشهر در اذهان مردم ایران آشنا نباشد. نامی که همواره یادآور رشادتها و جانفشانی های جوانان این مرز و بوم است. جوانانی که حماسه بزرگ سوم خرداد را رقم زدند و خرمشهر و مردم آن را در یاد و خاطر ایرانیان جاودانه ساخنتد. اما باید دانست که خرمشهر برخلاف نامش که قدمتی هشتاد ساله دارد از تاریخ کهنی برخوردار است و اگر نخواهیم اغراق کرده باشیم و پیشینهای ساختگی با قدمتی پنج هزارساله یا بیشتر برای آن بنویسیم، دست کم از زمان فروپاشی پادشاهی هخامنشیان و ظهور اسکندر مقدونی تاریخ این شهر با بنای آلکساندریا در نقطه التقای کارون و اروندرود آغاز میشود. و در طول این دوهزار سال نام های متعددی به خود دیده است از خاراکس و بارما گرفته تا بیان و محمره و یا شهرها و مناطقی در اطراف آن به وجود آمده اند که در بنای خرمشهر امروزی تأثیر بسزائی داشته اند از قبیل محرزی و حفار و …

توضیحات : اورارتو که به آن پادشاهی وان و نیز پادشاهی آرارات نیز گفته می‌شود، نام تمدّنی در عصر آهن است. گستره جغرافیایی حکومت این تمدن در اطراف دریاچه ارومیه دریاچه وان، و بلندی‌های ارمنستان قرار داشت. مردم اورارتو از نیاکان گرجی‌ها و ارمنی‌ها به شمار می‌روند و از حدود ۱۵۰۰ سال پیش از میلاد مسیح، تا ششصد پیش از میلاد بر منطقه حکمرانی داشتند.

توضیحات : امروزه هر فرد تحصیل کرده و علاقه مندان نیز در مورد تمدن های سومر و آکاد و راجع به آسوری ها ماد ها و پارس ها مطالبی شنیده یا در جایی خوانده اند و مستند های بسیاری را در موزه مشاهده کرده اند اما عیلام تقریبا ناشناخته مانده است عیلام که در جنوب غربی ایران امروزه قرار دارد به سختی تن به پژوهش می دهد پژوهشگر فرانسوی ام جی استیو به تازگی پس از کشف رمز هزاران نقش مهر عیلامی نوشت: عیلام فقط با اکراه ، شدیدا به آشکار کردن اسرار خود رضایت می دهد.. کتاب حاضر شامل یک پیشگفتار و ۸ بخش در مورد زبان ، خط ، دین و فرهنگ و هنر می باشد که اطلاعات تقریبا کاملی در مورد این دولت که پارس ها وارث هنر و تمدن آن شدند به ما می دهد ، فرهنگی که ایران از عیلام به ارث برد تا امروز تاثیرات خود را نشان می دهد

توضیحات : «خاطرات حاج سیّاح»، مشاهدات و خاطرات ِ “حاج محمّدعلی سیّاح ِ محلاتی”(متوفّی به سال۱۳۰۴ شمسی) از ایران ِ دوره‌ی قاجار، از تیرماه ِ۱۲۵۶تا مرداد ِ۱۲۸۸هجری شمسی، یعنی سه سال پس از انقلاب ِ مشروطه است. این خاطرات با سفر ِ حاج سیاح از هند به ایران شروع، و به فرار ِمحمدعلی شاه از تهران و فتح ِ پایتخت توسط ِ “سردار اسعد ِ بختیاری” ختم می‌شود. نگارنده‌ به مدت هجده سال از ایران دور بوده، در آمریکا و اروپا و هند و شرق ِ دور سیاحت می‌کرده، تا آن که دلتنگ ِ خانواده شده، به ایران بازمی‌گردد. او شرح سفرهای خود را در کتاب ِ دیگری به نام «سفرنامه‌ی حاج سیاح» به نگارش درآورده و در نتیجه کتاب ِ حاضر بیشتر شرح ِ زندگی حاج سیاح در ایران ِعصر ِ ناصر‌الدین ‌شاه است؛ گیرم چیزهایی از سفرهای وی به غرب را هم شامل می‌شود.