توضیحات : فکر انحصار تجارت توتون و تنباکو را نخستین بار محمدحسن خان اعتمادالسلطنه وزیر انطباعات ناصرالدین شاه مطرح کرد. وی در جمادی الاخره ۱۳۰۳ پیشنهادی در نه فصل با عنوان «قانون اداره انحصاریه تنباکو و توتون و متفرعات آن» به ناصرالدین شاه عرضه نمود ولی شاه به آن توجه نکرد. سال بعد اعتمادالسلطنه قانون نامه دیگری در سی فصل به منظور مالیات گرفتن از عایدات دخانیات برای ازدیاد عواید کشور تنظیم کرد که به رغم تصویب ناصرالدین شاه به سبب مخالفت علما و بی میلی امین السلطان صدراعظم که به دستور شاه عهده دار اجرای آن بود تحقق نیافت…

توضیحات : در این اسناد، با بسیاری از نکته ها و رازهای مهمّ سیاسی مربوط به مسائل گوناگون از جمله نخستین شورش تبریز در زمان قاجاریه و مناسبات ایران با همسایگانش در آن زمان و چگونگی سازمان های کشوری و لشکری و راه جویی های روس و انگلیس در عرصه سیاست و اقتصاد ایران و نکته های تازه از آغاز نهضت مشروطه آشنا می شویم. به بینش و کوشش وطن خواهانه و تلاش های صمیمانه، ولی کم اثر برخی از زمامداران و شخصیت های آن زمان و نیز به آزمندی و کوته نظری و ناآگاهی و خطاکاری برخی دیگر از رجال و کشورمداران آن عصر راه می جوییم. راه و روش زندگی و اثر و خط و شیوه نگارش گروهی از ناموران آن روزگار را محسوسا در می یابیم. به راز انحطاط و بی سازمانی دوره مظفّرالدین شاه پی می بریم. از تاریخ اجتماعی و آداب و رسوم ملّی و مذهبی و تشریفات رسمی و اداری ایران سده پیشین دانستنی های سودمندی به دست می آوریم. به جز این ها برای درک پیشرفت ها و تحوّل های چشمگیر ایران نو که از نیم قرن پیش آغاز شده و برای آگاهی بیش تر از دگرگونی هایی که در افکار، آداب، عادات و رسوم اجتماعی مردم پدید آمده، وسیله سنجشی به دست نسل جوان می دهیم…

توضیحات : مسعود میرزا ملقب به ظل السلطان فرزند ارشد ناصرالدین شاه و عفت الدوله به سال ۱۲۶۶ قمری متولد شد. چون مادرش از دوده سلاطین قاجار نبود به ولیعهدی برگزیده نشد … اسپاروی اثر خود را به صورت داستان – سفرنامه و در حول محور زندگی ضل السلطان نوشته است. فهرست : نخستین روز در دارالحکومه ظل السلطان – فردا انشاالله … – خانه بی کدبانو – یک دسته شاهزاده کوچک – چوب زدن – هنرپیشگی ایرانی

توضیحات : این کتاب یکی از مهم‌ترین منابع دوره صفویه بوده و چنان‌که خود مؤلف اشاره فرموده، در ضمن گزارش ایلات این دوره به اختلافات و کشمکش‌های بین رؤسای طوایف قزلباش و مقام سلطنت اشاره شده است. مؤلف در کنار گزارش این اخبار، هدف خود را از نوشتن کتاب، بحث درباره تلاش پادشاهان برای قبضه قدرت به صورت مطلق و کوشش دربار برای تضعیف موقع حکام ایالات می‌باشد. کتاب شامل یک دیباچه و سه بخش می‌باشد و در پایان کتاب نیز به ماخذ و فهرست مطالب اشاره شده است. مطالب کتاب به صورت تحقیقی و با نثری ساده و روان نوشته شده است.

توضیحات : در گذشته‌ای نه چندان دور، پیروی از غربیان و ستایش دانش و خرد و تیزبینی و ژرف‌نگری آنان چنان در میان نویسندگان و پژوهندگان ایرانی به آئین شده بود که همگان خویش را ناچار می‌دیدند که در گفتارها و نامه‌ها و پژوهش‌های خویش چنگ به دامان آنان زنند و با بردن نام آنان، گفتار خویش را سنگی بخشند. چنان کسان یکدم با خویش نیندیشیده بودند که اگر یک پژوهنده اروپایی درباره فرهنگ ایران سخنی می‌گوید، آن سخن را یا از نامه‌ها و دفترهای پیشین ایران خوانده است، که ما خود نیز می‌توانیم و بایستی که آنها را بخوانیم، و یا آن سخن را از روی برداشت و گمان خویش می‌گوید، که ما نیز خود می‌توانیم درباره گوشه‌های فراموش شده فرهنگ و تاریخ خویش برداشت‌هایی داشته باشیم، و تفاوتی که میان این دو گمان هست آن است که اگر آن نویسنده و پژوهشگر برای تباه کردن بخشی از تاریخ و فرهنگ ایران دستوری دارد. نویسنده و پژوهشگر ایرانی برای روشن کردن و زنده ساختن آن از روان و جان خویش فرمان می‌گیرد، مگر آنکه این بیم در میان هست که گاهگاه پژوهنده ایرانی را یکسونگری و تعصب فرا گیرد، که آن را نیز با نگرش و گوشزد دیگران می‌توان باز نمود و از کژی پیراست.

خوشبختانه چند سالی است که پژوهندگان و دانشمندان ایرانی از زیر بار و فشار غرب‌گرایی شانه خالی کرده‌اند و آزاد شده‌اند، و در همین زمان پژوهش‌های ایرانی رنگ تازه‌ای به خود گرفته و اگر امروز یک ایرانی درباره نیاکان خویش سخنی بگوید دیگر پیروان بیگانه های و هوی برنمی‌انگیزند، و چاره‌شان اینست که آن غریوها و فریادها را در اندرون خود ریزند!

توضیحات : از سال ۱۳۷۹ بدین سو، نویسنده‌/ ویراستاری به نام آقای ناصر پورپیرار، خواسته یا ناخواسته، در چارچوب گفتمان و تبلیغات ایدئولوژی‌های قوم‌گرا، به سخن پراکنی و نظریه‌پردازی روی آورده است: وی با رد و انکار استواری و پرباری فرهنگ و تمدن ایران، پیش و پس از اسلام، با وحشی و خون‌ریز و بیگانه قلمداد کردن امپراتوری‌های هخامنشی و اشکانی و ساسانی، جعلی انگاشتن دین‌ها و مذاهب زرتشت و مانی و مزدک، مزدور خواندن فردوسی، حقیر و بی‌مایه توصیف کردن زبان فارسی، دروغین دانستن شخصیت‌هایی ایرانی چون سلمان فارسی، ابوحنیفه، ابومسلم خراسانی، بابک خرمدین و دیگران، و در مقابل، با نسبت دادن فرهنگ و تمدنی عظیم و بی‌مانند به قوم عرب، و نه مسلمانان، و مصادره تمدن پربار میان‌رودان و آسیای غربی به سود اعراب، به وضوح کوشیده است که ایرانیان را فاقد هر نوع فرهنگ و تمدنی جلوه دهد و همه‌ دستاوردها و میراث فرهنگی ایران، و به ویژه ایران پس از اسلام را مدیون و مرهون اعراب عصر جاهلی قلمداد کند.

کتاب حاضر، که مشتمل بر دو مقاله‌ مجزا از یکدیگر با عناوین «هخامنشیان و افتخار ملی، آری یا نه؟» و «محکم‌تر از سرب!» می‌باشد و ترجمه‌ای از نبشته بابلی مشهور به « چکامه نبونید‌ » را به پیوست دارد، نخستین مجلد از مجموعه کتاب‌هایی است که تحت عنوان کلی «دوازده قرن شکوه» منتشر خواهد شد و حاوی بحث‌ها و استدلال‌هایی است در جهت پاسخ‌گویی به نظریات طرح شده در نخستین کتاب از مجموعه کتاب‌های «تأملی در بنیان تاریخ ایران» که با نام «دوازده قرن سکوت: برآمدن هخامنشیان» به چاپ رسیده است. به یاری خداوند، در آینده‌ای نزدیک مجلدات دیگر کتاب حاضر در نقد مندرجات سایر کتابهای نویسنده یادشده، به نشر خواهد رسید

توضیحات : یکی از بهترین کتاب های تاریخ تحلیلی و از آثار مهم احمد کسروی تاریخنگار و اندیشمند معاصر، است. کسروی از اواخر سال ۱۳۰۷ به نگارش این کتاب که شامل پژوهش‌هایی مستند درباره چند خاندان پادشاهی ناشناس و گمنام ایرانی پس از اسلام است، پرداخت. این کتاب در سه بخش دیلمیان، روادیان و شدادیان نگاشته شده‌است. کسروی در مقدمه شهریاران گمنام با اشاره به این موضوع که ابهام‌های بسیاری در تاریخ پس از اسلام وجود دارد و در مورد خاندان‌های پادشاهی ناشناس اطلاعات کم و پراکنده‌ای موجود است، به ذکر تحقیقات خود درباره برخی از خاندان‌های نامعروف ایرانی پرداخته است. او در ادامه تحقیقات خود را شامل برخی از حکمرانان که شرقشناسان نیز آنها را نشناخته‌اند و او آنها زنده کرده و نیز گروهی دیگر که دارای تحقیق‌هایی ناقص و دارای لغزش بوده‌اند و او به تصحیح آنها اقدام کرده، برشمرده است. کسروی در بخشی از همین مقدمه با اشاره به انجام رسانیدن سه بخش از کتاب، از نگارش بخش‌های چهارم، پنجم، ششم و هفتم در آینده خبر داده‌است. اما او موفق به نگارش آنها نشد.

توضیحات : رضا پهلوی ، زاده (۲۴ اسفند ۱۲۵۶ خورشیدی) در آلاشت یکی از شهرهای شهرستان سوادکوه در استان مازندران و درگذشته ۴ مرداد ۱۳۲۳ خورشیدی ژوهانسبورگ، آفریقای جنوبی) معروف به رضاخان، رضاخان میرپنج، رضاخان سردارسپه و پس از آن رضاشاه و رضاشاه کبیر، شاه ایران (از ۱۳۰۴ خورشیدی تا ۱۳۲۰ خورشیدی) و بنیانگذار دودمان پهلوی بود. پادشاهی رضا شاه پایان فرمانروایی قاجاریان و آغاز دوران رژیم پهلوی بود که با انقلاب ۱۳۵۷ ایران به پایان رسید. محمدرضا پهلوی معتقد بود رضاشاه در دوره پادشاهی خود تمام امور مملکتی را در دست خود داشت و کشور را مانند یک نظامی اداره می‌کرد. بسیاری از مورخان عقیده دارند که تغییر حکومت ایران از مشروطه به استبدادی و دیکتاتوری از حدود سالهای ۱۳۰۷ تا ۱۳۱۰ یعنی نیمه دوم حکومت رضا شاه، صورت پذیرفته‌است.

توضیحات : در این کتاب سعی کردم با مطالعه منابع اصلی به مانند کتاب های هرودوت، گزنفون، باقی مانده نوشته های کتزیاس، بررسی ترجمه لوحه ها، بررسی کتاب های پژوهشی و مهم به مانند پیرنیا و شهبازی و خواندن چند کتاب، مقاله و نقد دیگر به یک دیدگاه روشن در مورد کوروش بزرگ برسم و هم زمان با پژوهش خود تصمیم گرفتم کتابی نیز تهیه کنم و به صورت رایگان در اختیار تاریخ دوست ها قرار دهم تا بلکه شاید مطالعه هایم برای آنها مفید بوده باشد و بتوانند به پاسخ پرسش های خود برسند. در این کتاب به جز قسمت های در مورد نویسنده، مقدمه و نتیجه گیری که دیدگاه های شخصی نویسنده بوده در دیگر قسمت ها، تمام سعی خود را کردم تا در مورد هر کدام از رویدادهای زندگی کوروش به طور مجزا به تاریخ نگاری های مختلف پرداخته شود تا خواننده خود بتواند به بهترین شکل ممکن پاسخ های خود را دریافت کند

توضیحات : کارنامه اسلام نام کتابی است از دکتر عبدالحسین زرین‌کوب. او این کتاب را اول بار در سال ۱۳۴۸ به چاپ رسانید. موضوع این کتاب فرهنگ و تمدن اسلامی است. طرز بیانی که من درین کتاب به کار برده ام شاید در نظر اول در نزد برخی از خوانندگان تا اندازه یی حماسه آمیز جلوه کند. اما این پندار درست نیست. نویسنده فقط خواسته است با همان چشمی به فرهنگ گذشته اسلام بنگرد که خود مسلمین گذشته بدان می نگریسته اند. شیوه بیانی عاری از هیجان و خالی از همدردی که محققان اروپایی درین مسایل دارند به آنها هرگز امکان آن را نخواهد داد تا در ارزیابی آنچه مسلمانان به فرهنگ دنیا داده اند به درستی داوری کنند. کدام مورخ می تواند بدون همدلی واقعی، با آنچه موضوع تحقیق اوست ارتباط و تفاهم درست بیابد؟ بدون شک دنیای اسلام در تمدن و فرهنگ امروزی جهان ـ که شاید بیش از آنکه غربی باشد بورژوایی است ـ آن اندازه سهم و تاثیر واقعی داشته است که بر شمردن آن نیازی به حماسه سرایی نداشته باشد.

توضیحات : تاکنون از چه زاویه هایی به تاریخ ایران نگریسته شده است. عده ای معتقدند که در ایران شیوۀ تولید فئودالی حاکم بوده است و برخی نیز عقیده دارند که شیوۀ تولید فئودالی با اندکی تفاوت روبنایی در آنجا حاکم بوده است. بعضی دیگر قائل به وجود شیوۀ تولید آسیایی هستند. پاره ای از مارکسیست ها، باپیش کشیدن برخی از آثار مارکس، نتیجه می گیرند که مارکس شیوۀ تولید آسیایی را شیوۀتولید دیگری سوای فئودالیسم می داند و برخی از مارکسیست ها نیز می گویند که مارکس هیچ اشاره ای بدان نکرده است و از این رو طرح نظری مارکس که قبلاً به آن پرداخته بود، تغییر کرده و به نوعی شیوۀ تولید آسیایی را مسکوت گذاشته و یا از بیخ وبن حرف خود را پس گرفته است. علاوه بر این، مسئله بعد دیگری پیدا می کند، عده ای شیوۀ تولید آسیایی را در تمایز بافئودالیسم در این می بینند که از نظر زیربنا ( مناسبات اقتصادی )خصوصیات یکسانی دارند، ولی از نظر روبنا ( مناسبات سیاسی ) تفاوت های بسیاری دارند. در این میان، کسانی هم هستند که به شیوۀ تولید مجزایی، با نام شیوۀ تولید آسیایی، قائل هستند که در قسمت بزرگی از آسیا و بخشی از آفریقا و آمریکای جنوبی وجود داشته است. این کتاب به این بخث ها میپردازد

توضیحات : مجموعه‌ای از اسناد و گزارش‌های رسمی در توصیف عملیات نظامیِ مربوط به شورش عشایر بیرانوند لرستان در بهار ۱۳۰۳ که به محاصره خرّم‌آباد منجر شد و همچنین رویارویی نیروهای دولتی و سایر نیروهای عشایری در منطقه طرهان در اواخر سال ۱۳۰۶ که در هر دو مورد فرماندهی عملیات را سرتیپ شاه‌بختی بر عهده داشت. این مجموعه از نقطه نظر اشتمال بر گزارشِ روز به روز- و حتی در مواردی ساعت به ساعت- دو نمونه از نبردهای حساس و تعیین‌کننده لرستان در سال‌های نخست حاکمیت پهلوی، نه فقط از نظر تاریخ نظامی که از لحاظ تاریخ کلیِ ایران در دوره مورد بحث نیز منبعی یگانه و ارزشمند است.