توضیحات : یکی از بهترین کتاب های تاریخ تحلیلی و از آثار مهم احمد کسروی تاریخنگار و اندیشمند معاصر، است. کسروی از اواخر سال ۱۳۰۷ به نگارش این کتاب که شامل پژوهش‌هایی مستند درباره چند خاندان پادشاهی ناشناس و گمنام ایرانی پس از اسلام است، پرداخت. این کتاب در سه بخش دیلمیان، روادیان و شدادیان نگاشته شده‌است. کسروی در مقدمه شهریاران گمنام با اشاره به این موضوع که ابهام‌های بسیاری در تاریخ پس از اسلام وجود دارد و در مورد خاندان‌های پادشاهی ناشناس اطلاعات کم و پراکنده‌ای موجود است، به ذکر تحقیقات خود درباره برخی از خاندان‌های نامعروف ایرانی پرداخته است. او در ادامه تحقیقات خود را شامل برخی از حکمرانان که شرقشناسان نیز آنها را نشناخته‌اند و او آنها زنده کرده و نیز گروهی دیگر که دارای تحقیق‌هایی ناقص و دارای لغزش بوده‌اند و او به تصحیح آنها اقدام کرده، برشمرده است. کسروی در بخشی از همین مقدمه با اشاره به انجام رسانیدن سه بخش از کتاب، از نگارش بخش‌های چهارم، پنجم، ششم و هفتم در آینده خبر داده‌است. اما او موفق به نگارش آنها نشد.
توضیحات : رضا پهلوی ، زاده (۲۴ اسفند ۱۲۵۶ خورشیدی) در آلاشت یکی از شهرهای شهرستان سوادکوه در استان مازندران و درگذشته ۴ مرداد ۱۳۲۳ خورشیدی ژوهانسبورگ، آفریقای جنوبی) معروف به رضاخان، رضاخان میرپنج، رضاخان سردارسپه و پس از آن رضاشاه و رضاشاه کبیر، شاه ایران (از ۱۳۰۴ خورشیدی تا ۱۳۲۰ خورشیدی) و بنیانگذار دودمان پهلوی بود. پادشاهی رضا شاه پایان فرمانروایی قاجاریان و آغاز دوران رژیم پهلوی بود که با انقلاب ۱۳۵۷ ایران به پایان رسید. محمدرضا پهلوی معتقد بود رضاشاه در دوره پادشاهی خود تمام امور مملکتی را در دست خود داشت و کشور را مانند یک نظامی اداره می‌کرد. بسیاری از مورخان عقیده دارند که تغییر حکومت ایران از مشروطه به استبدادی و دیکتاتوری از حدود سالهای ۱۳۰۷ تا ۱۳۱۰ یعنی نیمه دوم حکومت رضا شاه، صورت پذیرفته‌است.
توضیحات : در این کتاب سعی کردم با مطالعه منابع اصلی به مانند کتاب های هرودوت، گزنفون، باقی مانده نوشته های کتزیاس، بررسی ترجمه لوحه ها، بررسی کتاب های پژوهشی و مهم به مانند پیرنیا و شهبازی و خواندن چند کتاب، مقاله و نقد دیگر به یک دیدگاه روشن در مورد کوروش بزرگ برسم و هم زمان با پژوهش خود تصمیم گرفتم کتابی نیز تهیه کنم و به صورت رایگان در اختیار تاریخ دوست ها قرار دهم تا بلکه شاید مطالعه هایم برای آنها مفید بوده باشد و بتوانند به پاسخ پرسش های خود برسند. در این کتاب به جز قسمت های در مورد نویسنده، مقدمه و نتیجه گیری که دیدگاه های شخصی نویسنده بوده در دیگر قسمت ها، تمام سعی خود را کردم تا در مورد هر کدام از رویدادهای زندگی کوروش به طور مجزا به تاریخ نگاری های مختلف پرداخته شود تا خواننده خود بتواند به بهترین شکل ممکن پاسخ های خود را دریافت کند
توضیحات : کارنامه اسلام نام کتابی است از دکتر عبدالحسین زرین‌کوب. او این کتاب را اول بار در سال ۱۳۴۸ به چاپ رسانید. موضوع این کتاب فرهنگ و تمدن اسلامی است. طرز بیانی که من درین کتاب به کار برده ام شاید در نظر اول در نزد برخی از خوانندگان تا اندازه یی حماسه آمیز جلوه کند. اما این پندار درست نیست. نویسنده فقط خواسته است با همان چشمی به فرهنگ گذشته اسلام بنگرد که خود مسلمین گذشته بدان می نگریسته اند. شیوه بیانی عاری از هیجان و خالی از همدردی که محققان اروپایی درین مسایل دارند به آنها هرگز امکان آن را نخواهد داد تا در ارزیابی آنچه مسلمانان به فرهنگ دنیا داده اند به درستی داوری کنند. کدام مورخ می تواند بدون همدلی واقعی، با آنچه موضوع تحقیق اوست ارتباط و تفاهم درست بیابد؟ بدون شک دنیای اسلام در تمدن و فرهنگ امروزی جهان ـ که شاید بیش از آنکه غربی باشد بورژوایی است ـ آن اندازه سهم و تاثیر واقعی داشته است که بر شمردن آن نیازی به حماسه سرایی نداشته باشد.
توضیحات : تاکنون از چه زاویه هایی به تاریخ ایران نگریسته شده است. عده ای معتقدند که در ایران شیوۀ تولید فئودالی حاکم بوده است و برخی نیز عقیده دارند که شیوۀ تولید فئودالی با اندکی تفاوت روبنایی در آنجا حاکم بوده است. بعضی دیگر قائل به وجود شیوۀ تولید آسیایی هستند. پاره ای از مارکسیست ها، باپیش کشیدن برخی از آثار مارکس، نتیجه می گیرند که مارکس شیوۀ تولید آسیایی را شیوۀتولید دیگری سوای فئودالیسم می داند و برخی از مارکسیست ها نیز می گویند که مارکس هیچ اشاره ای بدان نکرده است و از این رو طرح نظری مارکس که قبلاً به آن پرداخته بود، تغییر کرده و به نوعی شیوۀ تولید آسیایی را مسکوت گذاشته و یا از بیخ وبن حرف خود را پس گرفته است. علاوه بر این، مسئله بعد دیگری پیدا می کند، عده ای شیوۀ تولید آسیایی را در تمایز بافئودالیسم در این می بینند که از نظر زیربنا ( مناسبات اقتصادی )خصوصیات یکسانی دارند، ولی از نظر روبنا ( مناسبات سیاسی ) تفاوت های بسیاری دارند. در این میان، کسانی هم هستند که به شیوۀ تولید مجزایی، با نام شیوۀ تولید آسیایی، قائل هستند که در قسمت بزرگی از آسیا و بخشی از آفریقا و آمریکای جنوبی وجود داشته است. این کتاب به این بخث ها میپردازد
توضیحات : مجموعه‌ای از اسناد و گزارشهای رسمی در توصیف عملیات نظامیِ مربوط به شورش عشایر بیرانوند لرستان در بهار ۱۳۰۳ که به محاصره خرّم‌آباد منجر شد و همچنین رویارویی نیروهای دولتی و سایر نیروهای عشایری در منطقه طرهان در اواخر سال ۱۳۰۶ که در هر دو مورد فرماندهی عملیات را سرتیپ شاه‌بختی بر عهده داشت. این مجموعه از نقطه نظر اشتمال بر گزارشِ روز به روز- و حتی در مواردی ساعت به ساعت- دو نمونه از نبردهای حساس و تعیین‌کننده لرستان در سالهای نخست حاکمیت پهلوی، نه فقط از نظر تاریخ نظامی که از لحاظ تاریخ کلیِ ایران در دوره مورد بحث نیز منبعی یگانه و ارزشمند است.
توضیحات : کی از برزگترین خدمات ایران به تمدن دنیا از راه صنعت بوده است. تاریخ صنعت افتخار آمیز این کشور از ادوار پیش از تاریخ آغاز گشته و پس از هزاران سال به ما رسیده است که شاید قالی و قالیچه بهترین نمونه آن صنعت باشد. در طی فصول این کتاب سعی می‌شود خدمات بزرگ این مملکت و جلوه عظیم صنعتی آن را به نظر خوانندگان برساند. بر هر ایرانی تربیت یافته واجب است همانطوری که به کشور خود علاقمند و مفتخر است به صنعت مرز و بوم خود نیز مباهات کند و به خدماتی که از این راه به عالم بشریت و تحکیم بنیان تمدن امروزه دنیا شده، پی برد.
مقصود از تألیف این کتاب که دورنمایی مختصر از تاریخ باعظمت صنایع ایران می‌باشد اینست که جوانان این سرزمین را به قدرت صنعتی نژاد خود و رموز آن آگاه نموده و آنان را تشویق و ترغیب کند که ذوق صنعتی را که در نهادشان می‌باشد بکار انداخته خدمات گذشتگان خود را در نظر آورند و از آنان پند گیرند. در مقدمه چنین کتابی قبل از هر چیز باید معنی لفظ صنعت را دانست و آن را تشریح و توصیف نمود. تعریف صنعت آسان نیست زیرا این لفظ شامل معانی بسیار می‌باشد و راجع به آن کتابها نوشته شده است. به علاوه مفهوم صنعت چیز محسوسی نیست که بتوان توسط محسوسات آن را تعریف کرد. با این وصف در ادامه سعی می‌کنیم بطور اختصار چند معنی صنعت را شرح دهیم.
توضیحات : تاریخ نوین ایران اثری از م. س. ایوانف و ترجمه هوشنگ تیزابی میخاییل سرگیویچ ایوانف ایرانشناس روس و نویسنده کتب متعدد درباره تاریخ ایران. استاد علوم تاریخ در دانشگاه دولتی مسکو و مسولل کرسی تاریخ کشورهای خاورمیانه است. ایران دارای تاریخ چند هزار ساله است. در قرون ششم الی چهارم قبل از میلاد در اراضی ایران، دولت برده داری هخامنشی حکومت می کرد که در عصر خود یکی از بزرگترین حکومت های برده داری بود و مرزهای آن از غرب به دربای مدیترانه و از شرق تا رودخانه سند ادامه داشت. در قرون سوم الی هفتم بعد از میلاد در ایران پادشاهان دیگری به نام ساسانیان حکومت را در دست داشتند که در نتیجۀ لشگرکشی ها و جنگهای اعراب، این سلسه نیز سقوط کرد…
توضیحات : از آنجا که نظام هنری و زیبا شناختی رابطه مستقیم بر فرهنگ جامعه دارد؛ هنر دارای مصادیق متعدد و گسترده ای همانند شعر، موسیقی، نقاشی، معماری، صنایع دستی و اموری از این قبیل می گردد. فرهنگ هر جامعه هنر آن جامعه را هدایت و رهبری می نماید و فرهنگ در قالب آن تحقق عینی مییابد. فرهنگ و هنر در سرزمین ایران طی هزاران سال تاریخ پرفراز و نشیب، همواره در جلوه هایی گوناگون تجلی یافته است. فرهنگ و هنری به قدمت، در جلوه هایی از خلاقیت و شیوه های زندگی بروز یافته است. اگر خلاقیت و از آن جمله خلاقیت هنری را، استعداد تولید ایده های فراوان و به کار بستن شیوه ها و روش های گوناگون بدانیم، بی تردید یکی از پایه های لازم برای آن همین اندوخته های فرهنگی و هنری، دیدن و تأمل و تجربهٔ آثار گذشتگان است. در این زمینه میراث فرهنگی و هنری ایران منبع لایزال آموزش و پرورش خلاقیت هنری است. و رشد و بالندگی این خلاقیت پیوسته در گرو شناخت آن میراث است. پژوهش، حفظ و احیا و معرفی میراث فرهنگی و هنری ایران سبب بالندگی روح، ارتقاء اعتماد به نفس و مایه فخر و مباهات هنر ایرانی است و توجه به آن بسیار حائز اهمیت است. گذشتگان ما تا پای جان در حفظ و حراست این یادگارهای گران بها تلاش کرده اند، شایسته نیست که نسبت به اهمیت این مقوله و ارزش های نهفته آن غفلت شود و اکنون وظیفه ما این است که همچون پدران خود میراث هنری جاویدان کشورمان را نگهداری کنیم.
توضیحات : کودتای سوم اسفند ۹۹۱۱ که با رهبری سفارت انگلستان و بهره گیری از کلیه امکانات (نظیر بانک شاهنشاهی ، کمیته زرگنده و…) توسط سیدضیاء و رضاخان میرپنج به وقوع پیوست در زمره رویدادهای تلخی است که تاثیر مستقیم و غیرقابل انکاری در تاریخ معاصر ایران بر جای گذارده است. هرچند تحقیق و مطالعه در این کودتا، تلخ و ناگوار است؛ لکن کندوکاو در آن چراغی فروزان فراروی نسل حاضر و آینده کشورمان قرار می دهد. مقاله حاضر با همین ضرورت تقدیم خوانندگان گرامی می شود :
ظهر یکی از روزهای گرم تابستان حبیب الله خان رشیدیان مخفیانه از درب پشتی سفارت انگلستان در تهران خارج شد و به سمت نقطه نامعلومی حرکت کرد. او معمولا اخبار و گزارشهای جدید خود را به مقامات سفارت تسلیم می کرد و مجددا جهت تهیه گزارش ذو اطلاعات به مراکز مورد نظر آنها سر می کشید. مدتی قبل کلنل فریزر از او خواسته بود با حضور در خانه حبیب الله خان عین الملک که از سران بهاییان بود از مسائل و اتفاقاتی که در آنجا رخ می داد برای او گزارش هایی تهیه کند.عین الملک فرزند محمدرضای قناد مباشر و کاتب آثار عباس افندی معروف به عبدالبهائ بود و در زمره اصحاب راز او به حساب می آمد. چیزی از ورود رشیدیان به منزل عین الملک در خیابان کوشک و آغاز صحبت های آنها نگذشته بود که پیشخدمت پیغام آورد که فردی به ظاهر هندی خواهان ملاقات با عین الملک است.
توضیحات : کوروش بزرگ نخستین شاهنشاه ایرانی و بنیادگذار دولت ایران، شخصیتی است که در زمانه‌ی ما هم در میان ایرانیان و هم در میان دیگران از محبوبیتی بی‌مانند برخوردار است. این کتاب با نگاهی تحلیلی به زندگی و دستاوردهای وی میپردازد و می‌کوشد با مرور منابع اصلی و اسناد تاریخی عمده‌ای که به او ارجاع می‌دهند، تصویری دقیقتر و روشنتر از وی را ترسیم کند و فهمی نقادانه و چندسویه از تاریخ فراز آمدن کوروش بزرگ را بازخوانی کند. همچنین در این کتاب ترجمه‌ی متنهای باستانی مربوط به دوران کوروش هخامنشی نیز در دسترس علاقمندان قرار می‌گیرد. چاپ نخست این کتاب با نام «تاریخ کوروش هخامنشی» در مدتی کوتاه با استقبال پرشور مخاطبان به پایان رسید. از آنجا که این کتاب در ابتدای دهه‌ی ۱۳۸۰ نوشته شده بود و داده‌های تازه را در بر نمی‌گرفت، برای چاپ دم کتاب این ضرورت احساس شد که بازنویسی شود و دستاوردهای پژوهشی نو نیز در آن گنجانده شود. چرا که طرح پرسش درباره‌ی کوروش و پژوهش درباره‌ی هویت او و دستاوردهایش به خصوص از سال ۲۰۰۵٫م به بعد با شتاب و دامنه‌ای بیشتر در میان تاریخ‌نگاران و جامعه‌شناسان تاریخ مورد توجه بوده است. گنجاندن بحثهای ده سال اخیر در این کتاب خواه ناخواه موضوع آن را تغییر داد و آن را از تک‌نگاری درباره‌ی شخصیت کوروش به پژوهشی گسترده‌تر درباره‌ی سیاست کوروش و دستاوردهای تاریخی او سوق داد. از این رو باید این کتاب را در کنار دو اثر دیگر نگارنده درباره‌ی تاریخ هخامنشیان خواند. یکی از این دو «داریوش دادگر» است که ظهور «منِ ایرانی» در دوران داریوش بزرگ و تحول آن در دوران هخامنشی را بررسی می‌کند، و دیگری «اسطوره‌ی معجزه‌ی یونانی» است که ساختار و پیکربندی سوژه در یونان عصر هخامنشی را همچون برابرنهادی در مقابل من پارسی وارسی می‌کند.
توضیحات : این اثر از “محمد علی جمال‌زاده” در اواخر “نخستین جنگ جهانی، در برلن تالیف یافته و اینک چاپ دیگری از آن فراهم می‌آید. در این اثر، گزارشی از وضعیت اقتصادی ایران و به تعبیری نخستین تاریخ اقتصادی ایران در دوره‌ی قاجاری است که این اطلاعات را دربر دارد: کلیات در خصوص ایرات، تجارت ایران، واردات ایران، صادرات ایران، گمرک، راه‌های ایران، وسایل حمل مال التجاره از اروپا به ایران و بر عکس، صنعت ایران، اصلاحات، تشبثات مالیه‌ی ایران، بودجه‌ی دولت ایران، اوزان و مقادیر و مسکوکات، پست و تلگراف و تلفن، و زندگانی در تهران.”