توضیحات : این کتاب مجموعه سخنرانی های مورخ شهیر انگلیسی “مونتگمری وات” در دانشگاه های فرانسه است که پس از ویرایش، در سال ۱۹۷۲میلادی، با عنوان “تاثیر اسلام بر اروپا” به چاپ رسیده است. دکتر گمری وات در گفتار نخست، انگیزه مسلمانان از حضور در اروپا و تصرف اسپانیا، همچنین مسئله واکنش اروپاییان را نسبت به این رویداد را بررسی می کند. بررسی اجمالی جایگاه تجارت و بازرگانی و تکنولوژی نزد مسلمانان صدر اسلام مضمون گفتار دوم است. در گفتارهای دیگر این موضوعاتی مانند: دستاوردهای مسلمانان در علم، فلسفه، ریاضیات و نجوم، جنگ های صلیبی و پیامدهای آن برای اروپا، جایگاه علم و فلسفه در اورپا و دیدگاه اروپاییان در مورد اسلام و مسلمانان فاتح به چشم می خورد.
توضیحات : زنان در طول تاریخ سرگذشت دردناکى داشتند، و از آن جا که از نظر جسمانى نسبت به جنس خشن ـ مردان ـ کمى ضعیف تر بودند، به همین دلیل زورگویان و ظالمان در طول تاریخ سعى داشتند شخصیت انسانى آنها را لگدمال کنند، و چه جنایاتى که در این راه نکردند، به خصوص در محیط عربستان و در عصر جاهلیّت هر چند تمام دنیا در آن زمان در جاهلیّت فرو رفته بود ـ بیش از همه جا شخصیت زن پایمال شده بود، تا آن جا که زن را همچون کالایى مبادله مى کردند; سهمى از ارث مردان براى آنها قائل نبودند; تولد دختر را ننگ مى پنداشتند، و چنانکه مى دانیم دختران را زنده به گور مى کردند، و عجب این که حتى قوانین طبیعى را در این زمینه نادیده گرفته و مى گفتند: بچه هاى دختران ما فرزندان ما نیستند
توضیحات : موضوع این کتاب، معرفی کتابهای نقدشده در حوزه هنر، تاریخ و تمدن اسلامی و باستانشناسی است. در این معرفی، گزارشی کوتاه از نقدهای صورتگرفته نیز ارائه شده است. از میان کتابهای معرفیشده میتوان به: «تاریخ ایران اسلامی»، نوشته «رسول جعفریان»؛ «فن و هنر سفالگری»، نوشته «فائق توحیدی»؛ «فاطمیان در مصر»، نوشته «عبدالله ناصری»؛ «باستانشناسی و هنر آسیای صغیر»، نوشته «بهمن فیروزمندی» و… اشاره کرد. لازم به ذکر است در پایان کتاب،گزارشی از هماندیشی استادان تاریخ، تاریخ و تمدن ملل اسلامی و باستانشناسی در موضوعهای آموزش تاریخ در ایران، جایگاه رشته تاریخ در بین رشتههای علوم انسانی و نقش آن در توسعه فرهنگی، سیاسی و اجتماعی کشور، آورده شده است
توضیحات : من از طریق ویدیوی دیوید کریستین به نام “تاریخ بزرگ” دانشجوی تاریخ او شدم و بسیار مشتاق مقاله های او در باره تاریخ جهان در این مجموعه هستم. امیدوارم این کتاب انسان های بیشتری را با این دانشمند و استاد والا آشنا نماید.
توضیحات : یکی از خصوصیات برجسته تمدن قدیم افغانستان ارتباط آن با تمام مدنیتهای دیگر است. تمدنهای بین النهرین، مصر، مدیترانه، یونان و روم و آریانا با هم رابطه داشتند اما هند و چین جدا از همه ی آنها بود، در این میان آریانا با تمامی مدنیتهای آن زمان در پیوند بود. جاده ابریشم که قاره اروپا را با آسیا وصل مینمود از افغانستان میگذشت. این جاده که به راه ابریشم هم مشهور استاز دوره های باستان تا قرن چهاردهم بزرگترین راه مواصلاتی تجارتی به شمار میرفت. افغانستان منطقه ای بود که تجار اروپایی و آسیایی اموال خود را در آنجا مبادله میکردند. این وضعیت روی اقتصاد و فرهنگ افغانستان آن زمان تاثیر داشته و آن عصر از شکوفاترین و پویاترین دورههای تاریخ کشور ما به حساب میآید.
توضیحات : تاریخ الکوفه، تالیف مورخ بزرگ عراقی حسین بن احمد حسنی ، مشهور به سید حسین براقی نجفی متوفی ۱۳۳۲ است که در آن تاریخ کوفه را احیا نموده و آن را از جنبههای مختلف فرهنگی، اقتصادی، اجتماعی، تاریخی و سیاسی بررسی کرده است. وی نگارش کتاب را در سال ۱۳۵۷ قبه انتها رسانده است. علامه مظفر در مقدمه اش بر کتاب چنین مینگارد: هر یک از ما، مطالبی درباره اهمیت تاریخی کوفه… میدانیم و یا با مطالعه این کتاب، که در برابر ماست، به اهمیت آن از جهات دیگری پی میبریم، لکن تاکنون کتاب دیگری سراغ نداریم که زوایای مختلف تاریخ کوفه در آن ذکر شده باشد تا مشوق پژوهش گران و مورخان باشد. به گفته ایشان از آنجا که در کتاب اصلی نویسنده تاریخ کوفه به طور کامل بررسی نشده بود، تصحیح آن توسط سید محمد صادق آل بحرالعلوم انجام شد و مطالب مهمی به آن افزوده شد، به گونهای که آن را میتوان اثر مشترک این دو نویسنده دانست؛ اما سید به دلیل اعتقاد به فضیلت مؤلف و نیز پدید آوردن موضوعی جدید این کتاب را به مؤلف اصلی آن نسبت داد. نویسنده در ابتدای کتاب در این باره چنین مینگارد: هنگامی که از تالیف کتاب البقعه البهیه فیما ورد الکوفه الزکیه فراغت یافتم و در این کتاب، مطالبی درباره فضیلت مسجد کوفه و بنای آن، وارد شدن قبیلهها به آن جا و ویرانی آن نقل شده آوردم، علاقه مند بودم برای کسی که میخواهد تاریخ کوفه را به دقت بررسی کند، رساله مختصر و سودمندی بنویسم و این نکته را که کوفه و به ویژه مسجد آن، قدیمی و باستانی است بیان کنم. محصول اشتیاق وی در نوشتن این رساله، کتابی ارزشمند و مورد توجه دانشمندان و پژوهش گران بود.
توضیحات : تاریخ نگاران بر این باورند که علاوه بر این، بسیاری از ارمنیها به دستور حاکمان عثمانی از ترس یاری رساندن به ارتش روسیه در شرایطی بد با قطار و یا از راه پیاده در بدترین شرایط انسانی به سمت جنوب یا جنوب غربی (عراق و روسیه) تبعید شدند که بسیاری از آنان کشته شدند. جالب آنکه بسیاری از پژوهشگران و نویسندگان که در مورد کشتار ارامنه کتاب نوشتهاند، بر سود بردن عثمانی ها از اقلیت کرد برای سرکوب و کشتار ارامنه تاکید کردهاند. مالکل جی. آرلن در کتاب خود با عنوان «کشتار ارمنیان یا گذرگاه آرارات» معتقد است که نسلکشی ارمنیان در ترکیه در دو مرحله رخ داده است. ارامنه خشونت به کار رفته علیه آنان را در این سالها صدها بار بدتر از دوران امپراتوری عثمانی توصیف میکنند. در این زمان به دلیل آنکه بیم آن میرفت که ارامنه در جنگ جهانی اول جانب روسها را بگیرند و ارتش ترک را از پشت سر مورد حمله قرار دهند، تبعید و کشتار آنان آغاز شد.
توضیحات : چنانکه خواننده پس از مطالعه این کتاب متوجه خواهد شد وی یکی از نویسندگانی است که مسائل مهم تاریخی را با زبان ساده و بی تکلف ولی بسیار موثر و جاذب – تاثیر و جذبه ای که غالبا موجد تلاطم های روحی میشود بیان می نماید. در حقیقت میتوان گفت که وی مستقیما وارد وقایع تاریخی که غالیا خشک و خسته کننده است نگردیده بلکه همیشه خواسته است خلاصه و چکیده مسائل مزبور را ذکر نموده و در ضمن اشاره سریع به آنها نتیجه ای به دست آورد و احیانا علل و محرک های حقیقی آنها را یا اقلا عللی که به نظر حقیقی مینماید روشن سازد.
توضیحات : متفقین در جنگ جهانی دوم به بهانه رساندن تدارکات و مهمات به ارتش سرخ، وارد خاک ایران شدند . ارتش شوروی از سمت شمال و انگلیسیها و آمریکاییها از سمت جنوب و غرب ، ایران را به اشغال خود درآوردند . بر اساس توافقی در کنفرانس سه جانبه در سال ۱۹۴۳ قرار بود شش ماه پس از پایان جنگ ، نیروهای متفقین ایران را تخلیه کنند . ، اما پس از پایان جنگ ، دولت شوروی از این امر سر باز زد . به طور کلی انعطافپذیری شوروی و موضع به نسبت سرسختانه استالین مبنی بر ماندن در ایران ، از کوشش گسترده این کشور برابر گسترش سلطه بر بخشهای مهمی از جهان از قطب شمال و نروژ گرفته تا ژاپن حکایت میکرد و معلوم بود که روسها تصمیم گرفتهاند نقشههای توسعهطلبانه خود را عملی کرده و توجهی به مخالفت ملتها ، آمریکا و سازمان ملل نکنند .
توضیحات : در این کتاب نویسنده زندگانی و چگونگی به قدرت رسیدن آدولف هیتلر و سرانجام آن را بررسی کرده و از این رهگذر، تاریخ معاصر آلمان را ارزیابی نموده است .نویسنده اذعان میدارد ظهور هیتلر صرفا به دلیل اشتباهات رهبران سیاسی آن دوران و سادهانگاری مردم آن زمان بوده است. وی در مقدمه کتاب مینویسد: ((سعی خواهیم کرد توضیح دهیم که چه انسانهایی بنا به چه دلایلی به هیتلر اعتماد کردند، او را انتخاب کردند، به او پول دادند و به خاطرش جنگیدند و بنا به چه دلایلی کسانی دیگر رنج کشیدند، از طرف او تحت تعقیب بودند.))
توضیحات : « تاریخ فتح اندلس» ترجمه فارسى کتاب« تاریخ افتتاح اندلس» ابن قوطیه است. شهرت عمده ابن قوطیه مرهون این اثر مىباشد. این اثر که تاریخ اندلس را از آغاز گشوده شدنش به دست مسلمانان در ۹۳ ق / ۷۱۲ م تا زمان فرمانروایى امیر عبد الرحمن در ۲۹۹ ق / ۹۱۲ م به اختصار در برگرفته، از اهمیت ویژهاى برخوردار بوده و همواره مورد استفاده محققان غربى و پژوهشگران مسلمان قرار گرفته است. هرچند در اینکه کتاب را ابن قوطیه شخصا نوشته باشد، تردید وجود دارد. تردید از آنجا ناشى شده که کتاب با جمله« اخبرنا ابو بکر محمد بن عبد العزیز قال…» آغاز مىشود و ادامه پیدا مىکند و این حکایت از آن دارد که کتاب به انشاى ابوبکر نیست. اینکه ابن فرضى شاگرد ابن قوطیه در« تاریخ العلماء» این کتاب را به او نسبت نداده، مؤید این نظر است. احتمالا کتاب را ابن قوطیه املا کرده ویکى از شاگردان و یا دوستانش آن را نوشته است. ابن قوطیه در این کتاب تعصب ملى و قومى و حتى تفاخر به شاهزاده بودنش را، با ستایشهایى که از پادشاه انقوط مى کند نشان مىدهد. از اینکه وى گاه از افسانه ها و داستانهاى عامیانه اى چون کشتن اسیران اندلسى به امر طارق بن زیاد و پختن و خوردن گوشت آنان به منظور ارعاب مردم بومى استفاده مى کند، به نظر مىرسد احتمالا تحت تأثیر عصبیت ملّى بوده است. مؤلّف در این کتاب در باره فتح اندلس توسط مسلمانان و برخی از حکمرانان آن مطالبی را ارائه میدهد. این کتاب از آثار قرن سوم هجری و ازمنابع معتبر در باره اندلس اسلامی به شمار میآید.
توضیحات : یکی از وجوه تمایز اثر خورنی از آثار تاریخنگاران پیش از او نخست این است که وی تا ریخ ارمنی را از سپیده دم تاریخ (از دیدگاه او) تا عصر خود ارائه داده است، دیگر آنکه او به اهمیت وقایعنگاری توجه خاصی معطوف داشته، سوم آنکه او از منابع بسیار غنی و اکثر آثار تاریخی موجود در زمان خود به زبانهای مختلف سود برده است، در واقع با آثا ر خود تاریخنگاری اصولی و علمی را در ادب ارمن پایه گذاری نمود و به حق “پدر تاریخنگاری” ارمنی لقب یافت.