توضیحات : اشکانیان از سویی دیرپاترین دودمان فرمانروای ایران و طولانیترین دوران تاریخی ما محسوب میشوند و از سوی دیگر بسیار اندک و سطحی مورد تحلیل قرار گرفتهاند. دوران پانصد سالهی اشکانیان به تنهایی از تاریخ بیشتر کشورهای امروزین جهان طولانیتر است. ایران در این دوران قدرتی جهانی بود که گذشته از تاثیر فرهنگی و اقتصادیاش از مجرای راه ابریشم، در سپهر سیاسی هم از سویی دایرهی نفوذ امپراتوری روم را محدود میساخت و از سوی دیگر با فشاری که بر قبایل سکا میآورد، در ساخت سیاسی امپراتوری چین نقشی مهم ایفا میکرد. با این همه، رسم بر آن است که دولت اشکانی را تنها واسطهای میان دو دورانِ باشکوه هخامنشی و ساسانی بدانند و از زاویهی دید مورخان رومی بدان بنگرند. در پژوهشی که در دست دارید تاریخهای ایرانی در کنار منابع یونانی-رومی، هندی، و چینی قرار گرفته تا در بافتی جهانی فهمی عمیقتر و روشنتر از پویایی قدرت اشکانیان به دست آید. این کتاب دنبالهی طرح بازخوانی تاریخ ایران زمین در چشماندازی سیستمی است و دنبالهی کتابهای «کوروش رهاییبخش»، «داریوش دادگر» و «اسطورهی معجزهی یونانی» محسوب میشود.
توضیحات : کتاب بسیار نفیس احوال و آثار نقاشان قدیم ایران و برخی دیگر از مشاهیر نگارگر هند و عثمانی احوال و نوشته های نقاشان قدیم ایران، پیشنهادی دیگر از کتابخانه کاخ گلستان است ،این کتاب تالیف محمد علی کریم زاده تبریزی است و درسه جلد در دسترس علاقه مندان قرار گرفته است. جلد اول ،که حاوی ۴۹۴ صفحه می باشد که از حرف ( الف) شروع شده و به حرف (غ) پایان یافته و در جلد های بعدی شماره صفحات مسلسل وار ادامه یافته است. درجلد دوم از حرف (ف) تا حرف (م) و درجلد سوم این کتاب از ادامه حرف (م) تا آخر به معرفی هنرمندان مذبور پراخته شده است. بنابر نوشته مولف: ایشان سالیان متمادی بر آن بودند که از عظمت و فخامت پرمایه و فریبنده هنر ایرانی که بحق دیده بخردان و اذهان هوشیاران را بسوی خود معطوف داشته و علم و اندیشه خودرا به جهانیان ارمغان فرستاده بازگو کنند.در پی دستیابی به اثری ارزنده لحظه ای فارغ ننشسته و همیشه در تلاش بدست آوردن منابع گوناگون و مستندات تاریخی بوده که تاحد امکان احوال صحیح هنرمندان را بطریقی که باید و شاید بازگو نموده و نام نامی شان را در تاریخ هنری ایران ثبت نمایند.
عمده سعی مولف براین بوده که در جوار ارائه و معرفی هنرمندان معروف، یادی نیزاز یاد رفتگان هنری کرده و آنانرا بدوستداران علاقمند معرفی نمایند. کریم زاده در این کتاب از مشاهیر و نوادر هنرهای تزیینی ، از قبیل قلمدان سازان و مجلدان و فرش بافان و زربفت دوزان و کاشی کاران و منبت سازان و حکاکان و نگین تراشان وحل کاران و طلاسازان و حتی فلز کاران و شمشیر سازان و در مواردی معماران و طراحان و سایر نقش آفرینان پرمایه ای که بنحوی در آرایش و پیرایش هنری سهمی داشته اند ، یاد کرده و رشته تخصص و درجه مهارت وی را بیان نموده است و در ارائه احوال صحیح و مستند استادان سعی داشته که از کتابها و منابع نزدیک به حیات هنرمندان استفاده نموده و در بعضی موارد از اطلاعات و ارقامی که درذیل آثارشان ، چه بوسیله خود نقاش و چه توسط صاحب ذوقی هنرشناس که مختصر کورسوئی را از احوال هنرمند نشان داده ، برخوردار گشته و درصورت فقدان این مزایا به بررسی کامل اثر پرداخته بحکم و برداشت تحقیقی ، درجه مهارت و شیوه نگارگری هنرمند را مشخص ساخته . در پی این مقصود آنچه در قدرت تهیه بود از کتابهای نایاب چاپی و دست نویسهای خطی و انحصاری ، در مجموعه خود گردآوری کرده و در غیراین صورت از کتابخانه های معروف داخلی و خارجی استمداد جسته و سعی بر این داشته که از میان مدارک موجود ، نکاتی را که از لحاظ سندیت تاریخی واجد ارزش و شایسته تتبع باشند انتخاب نموده . برای تسهیل و شناخت سریع پژوهندگان ، اسامی معروف و مصطلح هر استاد را که بین مردم باب بوده یاد کرده و و اسامی و القاب اصلی آنرا در متن مطلب ارائه نموده است.
توضیحات : دوران هخامنشی دورانی ویژه و سرنوشتساز در تاریخ جهان، و عصرِ ظهور نخستین دولت فراگیر ایرانی است. دورانی که به خاطر متحد شدنِ تمام اقوام و قلمروهای فرهنگی ایران زمین و تاسیس دولتی یکپارچه که به سرعت ابعادی جهانی به خود گرفت، شهرت دارد. هرچند دربارهی فر و شکوه هخامنشیان و عظمت سیاسیشان سخن بسیار است، دربارهی دستاوردهای ایشان در زمینهی تمدن و فرهنگ پژوهشهای اندکی وجود دارد. تمرکز قدرت سیاسی در ایران زمین و ظهور نخستین دولت جهانی، بیشک با پیکربندی و زایش نوع جدیدی از سوژه همراه بوده است، که میتوان آن را به پیروی از رهبران نظام هخامنشی، “منِ پارسی” نامید. منِ پارسی، نخستین شکل از انسانِ ایرانی است که با خودآگاهی تاریخی و رمزگذاریای درونزاد بر صحنهی اسناد تاریخی پدیدار میشود. چنین مینماید که کوروش بزرگ بنیانگذار، و داریوش بزرگ نظریهپرداز و سازماندهندهی اصلی این هویت ایرانیِ آغازین باشد. چگونگی تعریف و رمزگذاری این منِ نوساخته، شیوهی چفت و بست شدناش با نهادهای اقتصادی و سیاسی، زمینهی دینی و بافت معناییِ پشتیبان آن، و الگوهای بازنمایی آن در آثار هنری، موضوع اصلی این کتاب است. داریوش دادگر یکی از کتابهای مجموعهی تمدن ایرانی است، و به همراه کتابهای تاریخ کوروش هخامنشی و اسطورهی معجزهی یونانی، دورهی سه جلدی مربوط به عصر هخامنشی را تشکیل میدهد.
توضیحات : کتاب کلاهبرداران تاریخ شما را به دنیایی می برد که مردم آن، همیشه آنگونه که بنظر می رسند نیستند. دنیایی که در آن تلبیس دیگران وسیله ای برای رسیدن به شهرت و گاهی ثروت می شود ولی همه اینها ناپایدار است. در این دنیا با شیادان و دغلبازان و نقشه کش هایی آشنا می شویم که ظاهری مردم فریب و قابل اعتماد دارند. حتی در این دنیا رادیو و تلویزیون کلک می زنند. مردی می خواهد برج ایفل را به شما بفروشد… و دیگری خود را سلطان مسلم یک کشور می نامد. در این دنیا، انسان میمون صفتی، مذبوحانه تلاش می کند با توسل به دوز و کلک، ضوابط طبیعی و الهی را بر هم زند و با تکیه بر نظریه داروین، به زور بقبولاند که انسان از میمون بوجود آمده… در این دنیا انگلیس ها با یک جسد، رهبر آلمان نازی، آدولف هیتلر را اغفال می کنند و …
توضیحات : ناصرالدین شاه هر از چند گاه سفرهایی در ایران یا کشورهای دیگر انجام می داد و نگارش یادداشتهای روزانه و انتشار آنها ازجمله عادات پسندیده وی بود. کتاب پیش رو به سفر ناصرالدینشاه به عتبات عالیات در سال ۱۲۸۷ قمری مربوط است. ناصرالدین شاه در این سفر نامه وقایع لحظه حرکت تا زمان بازگشت به تهران را به ترتیب روزانه نگاشته است. وی در طول این سفر از بسیاری شهرها و روستا ها عبور کرد و رباط کریم، ساوه، همدان، اسدآباد، کنگاور، کرمانشاهان، سرپل زهاب، قصر شیرین، بغداد، کاظمین، کربلا، نجف اشرف، کوفه، سامرا، بیستون، صحنه، تویسرکان، دستجرد، قم و حضرت عبدالعظیم برخی از نواحی مورد اشاره در این اثر هستند. این سفرنامه اولین بار در همان سال نگارش، به صورت چاپ سنگی و به خط نستعلیق میرزا رضا کلهر منتشر شد. در نسخه حاضرکه توسط انتشارات کتابخانه سنائی در سال ۱۳۶۲ برای دومین بار به چاپ رسیده از نسخه چاپ سنگی مزبور استفاده شده است.
توضیحات : مرگ دوموزی ترجمهایست از یک متن سومری مشهور که رویای ایزدی شهید شونده به نام دوموزی را شرح میدهد و چگونگی رویارویی وی با مرگ و گریختناش از نیستی را شرح میدهد و در نهایت با نابودی این ایزد خاتمه مییابد. کتاب از دو بخش تشکیل یافته است. نخست متن سومری به همراه آوانگاری و ترجمهاش را میخوانیم و بعد شرحی روانشناختی دربارهی مفهوم مرگ در جهان باستان را.
توضیحات : از ظهور قاجاریه تا جنبش مشروطیت : عهدنامۀ ترکمنچای، قائم مقام فراهانی در واپسین روزهای زندگی، امیرکبیر در کنفرانس ارزتۀ الروم، تجزیۀ هرات و معاهدۀ صلح پاریس، میرزا رضا کرمانی و توطئه چینی کامران میرزا.
از جنبش مشروطیت تا کودتای سوم اسفند : فلک کردن تجار قند و مقدمات جنبش مشروطیت، مهاجرت کوچک به حضرت عبدالعظیم، صدور فرمان مشروطیت در ایران، حکایت فروش دختران قوچان در مجلس شورای ملی، قرارداد ۱۹۰۷ انگلیس و روسیه و مشروطه خواهان، امین السطان اتابک در صحن مجلس شورای ملی، بمباران اولین مجلس شورای ملی، مشروطه خواهان در تهران و اعادۀ مشروطیت، واکنش مجلس به اولتیماتوم روسیه در اخراج مورگان شوستر، اعضای کمیتۀ مجازات در زندان، نمایندگان ایران در مجمع اتفاق ملل ۱۹۱۹، وثوق الدوله و قرارداد ۱۹۱۹، جنبش کلنل محمدتقی خان پسیان در خراسان.
در دوران سلطنت پهلوی : کودتای سیدضیاء و رضاخان در سوم اسفند ۱۲۹۹، جمهوری خواهی سردار سپه و مجلس پنجم، سردار سپه و فروپاشی قاجار، ماجرای پروندۀ امتیاز نفت و انگلستان، تاسیس دادگستری در ایران، رضاشاه در ترکیه، استعفای رضاشاه پهلوی.
از استقرار محمدرضا پهلوی تا سقوط نظام شاهنشاهی : بلوای نان در تهران، تیراندازی به شاه زمینهای برای تجدید نظر در قانون اساسی، ترور حاج علی رزم آرا، انحلال مجلس شانزدهم توسط محمد مصدق، ملی شدن صنعت نفت ایران، کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ و محاکمۀ دکتر مصدق، نفت ایران و کنسرسیوم چند ملیتی، تشکیل سازمان اطلاعات و امنیت کشور(ساواک)، اصلاحات ارضی و منشور انقلاب سفید شاهنشاهی، مدرنیزاسیون مونتاژ عصر محمدرضا شاهی، تجدید نظر پنجم در قانون اساسی مشروطیت، جشنهای دو هزار و پانصد سالۀ شاهنشاهی، تکنوکراتهای مدرن در کانون مترقی، ایران شاهنشاهی و جریانات منطقهای و بین المللی، محمدرضا پهلوی و ایجاد حزب رستاخیز، کابینۀ بختیار، سقوط رژیم شاهنشاهی، سیدحسن تقی زاده از مشروطه خواهی تا سلطنت طلبی، محمدعلی فروغی و تغییر سلطنت، سیدضیاء طباطبایی و سیاستهای استعماری، امیرعباس هویدا و بازنمایی اقتدار دولتی.
توضیحات : در باستان شناسی و تاریخ عصر پیش از اختراع خط توسط بشر دوران ما قبل تاریخ و پس از آن دوره تاریخی خوانده می شود و بر همین اساس ما نیز تمدنهای موجود در ایران را به دو دسته تمدنهای ماقبل تاریخ و تمدنهای تاریخی تقسیم می کنیم . هنگامی که صحبت از ایران می شود سرزمینی در غرب و جنوب غربی قاره پهناور آسیا را متصور می شویم که از شمال شرق به رودخانه جیحون ، از شمال به دریاچه خزر ، از شمال غرب به کوههای قفقاز و آسیای صغیر ، از غرب به منطقه حاصلخیز میانرودان ( یا بین النهرین که همان ناحیه تمدن پرور بین دو رود دجله و فرات است )، از شرق به وادی هند و رود سند و از جنوب به خلیج پارس و دریای ایران یا همان دریای سیستان محدود گردیده است . این سرزمین در ادوار مختلف تاریخی خاستگاه تمدن ها و فرهنگهای غنی بشری بوده ، مطالعات و پژوهش های تاریخی انبوهی را معطوف به خود ساخته است . در باستان شناسی و تاریخ عصر پیش از اختراع خط توسط بشر دوران ما قبل تاریخ و پس از آن دوره تاریخی خوانده می شود و بر همین اساس ما نیز تمدنهای موجود در ایران را به دو دسته تمدنهای ماقبل تاریخ و تمدنهای تاریخی تقسیم می کنیم .
توضیحات : اسطورهی معجزهی یونانی، باوری است ریشهدار، فراگیر، مرسوم و نقدناشده که خاستگاه علوم، هنرها، ادبیات، دمکراسی سیاسی و فلسفه را در یونانِ قرن چهارم تا ششم پیش از میلاد قرار میدهد. «اسطورهی معجزهی یونانی» سر آن دارد که با بازخوانی منابع باستانی به جا مانده از آن دوران و به ویژه تمرکز بر منابع یونانیِ نوشتهشده در این مقطع تاریخی، تمدن یونان باستان را بازبینی کند و دستاوردهایش را در قیاس با آنچه به طور همزمان در ایرانِ هخامنشی جریان داشته است، ارزیابی کند. بنابراین این متن را میتوان یک تاریخ تحلیلی دقیق از سیاست، فرهنگ، جمعیت، اقتصاد و دین یونانیان باستان دانست. تاریخ تحلیلیِ نبردهای ایران و یونان و اندرکنش فرهنگی این دو تمدن نیز در کانون توجه این پژوهش قرار دارد.
توضیحات : این کتاب نتیجه مطالعات دانشمندانی سرشناس و چندین دانشگاه و چندین موزه است که جمعا تاریخ جادوگری به دست ایشان تدوین گردیده است. این کتاب دارای ۲۵۰ تصویر است که بنابر نوشته های مختلف قسمت اعظم آن از کتابخانه محرمانه واتیکان در زمان جنگ برداشته شده است….
…آیینی دیگر که بن مایه ی جادویی دارد،قربانی است.در نهاد قربانی مفهومی جادویی نهفته است.در آیینهای جادویی،قربانی انسان و حیوانات رواج داشته است و آریایها نیز این مراسم را داشتهاند.۶این مراسم نوعی جادوی تقلیدی را فرایاد می آورد. پیش آگاهی با رویا هم در این دوره دیده میشود.دو خوابی که آستیاگ آخرین پادشاه ماد دربارهی دختر خود ماندانا دید،به نوعی پیش دیدن زادن کورش بود و رویاهایی که کورش دید و مغان گزاردند،از اینگونه است.نماد پردازی رویا و تأویل و تعبیر آن در این خوابها اهمیت ویژهای دارد.
آستیاگ دو خواب درباره ی دختر خویش دید.یک بار رویایی چنین دید که از بطن دخترش آب فراوانی جاری شده که شهر او و سراسر آسیا را فرا گرفته است.مغان خواب او را گزاردند و او بسیار ترسید و دگر باره در خواب دید که از شکم دخترش تاکی روییده که به سراسر آسیا سایه افکنده است و او بیمناک گشت…
…یکی از گستردهترین و تأثیرگذارترین گروههای ماسونی در طول قرن هجدهم که در راستای ترویج آئینهای شیطانگرایی نقش بسزایی را بازی نموده، انجمنی با عنوان «انجمن آتش جهنم» است. این انجمن که ابتدا در سال ۱۷۱۹میلادی توسط فیلیپ دوک وارتن و دوستانش در انگلستان تأسیس شد، در مدت کمی شاخههای متعددی در سراسر اروپا ایجاد کرد. دوک وارتن که یکی از اعضای جوان انجمنهای فراماسونری آن زمان در انگلستان و ایرلند بود، در مدت کمی توانست درجات بالایی در این انجمنها به دست آورد، به طوری که در سال ۱۷۲۲ سمت استادی را از لژ انگلستان دریافت نمود. شعار اصلی این انجمن که بعدها جزء اصلیترین شعارهای جریان شیطانگرایی در قرنهای بعد شد، این بود: ‘هر کاری دوستداری انجام بده’. این شعار اولین بار در قرن ۱۶ توسط نویسنده اومانیست فرانسوی فرانکیس رابلیس مطرح شده بود. مشهورترین شاخه انجمن آتش جهنم توسط شخصی به نام سرفرانسیس داشوود در سال ۱۷۴۶در انگلستان پایهگذاری شد.
داشوود در آن زمان یکی از سیاستمداران و از اعضای پارلمان انگلیس بود و بعدها به عنوان رییس کل خزانه داری انگلستان منصوب شد. این گروه که در ابتدا تنها ۱۲ نفر عضو داشت پس از مدت کوتاهی اعضای زیادی از میان طبقه اشراف و سیاستمداران انگلیس را به خود جذب نمود. یکی از مراکز تجمع این گروه در دهکده وست ویکمب امروزه به مکانی توریستی با عنوان ‘غارهای انجمن آتش جهنم’ در انگلستان مبدل شده است. از اواخر قرون وسطی، آیینهای شیطانی باب روز شد که مهمترین آن ‘ جادوی سیاه ‘ بود. در این دوران یهودیها، جادوگری را به کتاب مقدس کشانیدند و مطالبی را به عنوان اسرار کتاب مقدس در زمینه جادوگری مطرح کردند. سپس جادوی حروف را ساختند و اینچنین شد که جادوگران مسیحی و یهودی با یکدیگر همدست شدند. …
توضیحات : یونس معروف به میرزا کوچک در محله استاد سرای رشت متولد شد. چون پدر یونس میرزا بزرگ نام داشت، یونس از کودکی به میرزا کوچک و سپس به نام کوچک خان یا کوچک جنگلی شهرت یافت. وی در دوران کودکی و جوانی در صالح آباد رشت و مدرسه جامع و مدرسه محمودیه تهران صرف و نحو و مقدمات علوم دینی را فرا گرفت. اما حوادث کشور، مسیر افکارش را تغییر داد و به صف مجاهدان مشروطیت پیوست. او شاهد به توپ بسته شدن مجلس شورای ملی، توسط محمد علی شاه و تحصن علما در سفارت عثمانی بود. او به امید نجات مشروطه به مجاهدین پیوست و در فتح قزوین شرکت کرد و با مشاهده ی اعمال خلاف بعضی از مجاهدین به موطن خود رشت بازگشت، اما بار دیگر به مجاهدین پیوست و در فتح تهران شرکت نمود و با قوای استبداد جنگید.
توضیحات : هنگامی که سخن از تاریخ ایران میرود، باید به این نکته توجه داشت که آیا منظور تاریخ اقوام و مردمانی است که از آغاز تاریخ تا کنون در مرزهای سیاسی ایران امروزی زیستهاند یا تاریخ اقوام و مردمانی است که خود را به نحوی از انحاء ایرانی میخواندهاند و در جغرافیایی که دربرگیرنده ایران امروز و سرزمینهایی که از دیدگاه تاریخی بخشی از ایران بزرگ (ایرانشهر) بودهاست زیستهاند.
گاه تاریخ ایران را از ورود آریاییها که نام ایران نیز از ایشان گرفته شدهاست، به فلات ایران آغاز میکنند. ولی این به این معنی نیست که فلات ایران تا پیش از ورود ایشان خالی از سکنه یا تمدن بودهاست. پیش از ورود آریاییان به فلات ایران تمدنهای بسیار کهنی در این محل شکفته و پژمرده شده بودند و تعدادی نیز هنوز شکوفا بودند. برای نمونه تمدن شهر سوخته در سیستان، تمدن عیلام در شمال خوزستان، تمدن جیرفت در کرمان، تمدن تپه سیلک در کاشان، تمدن اورارتو در آذربایجان، تمدن تپه گیان در نهاوند و تمدن مانناییان در کردستان و آذربایجان و و تمدن کاسیها در لرستان ذکر میشود.
نقشه قلمرو سلسلههای حاکم بر ایران و گستره حکومتی سلسلههای مختلف از دودمان هخامنشیان تا حکومت جمهوری اسلامی. در این نقشه سلسلههایی که بر غالب ایران مسلط بودهاند، متذکر شدهاند و حکومتهای ملوک طوایفی و محلی ذکر نشدهاند. همچنین هنگامی که سرزمین کنونی ایران بخشی از یک امپراطوری خارجی بوده در این نقشه ثبت نشده است به عنوان مثال وقتی ایران زیر حکومت سلوکیان، خلفای راشدین، امویان، عباسیان و مغول بوده است.
نکته مهم دیگر شناخت وضع مناطق داخلی ایران در زمان شکلگیری و رواج تمدنهای کهن است. یعنی فهم اینکه در زمان تمدنها و دولتهای باستانی چون سومر، کلده، اور، بابل، آشور، اورارتو و نظائر آن، وضع این مناطق داخلی فلات ایران، که مجزا از منطقه مستقیم تحت حاکمیت این تمدنها و دولتها بودهاست، به چه نحوی جریان داشتهاست؟