توضیحات : هاشمی رفسنجانی آن طور که خودش نوشته از اول فروردین سال ۶۰، هر روز در یک صفحه از سررسید همان سال یادداشت هایی درباره کارهای شخصی و حوادث مهم داخلی و خارجی نوشته است. سیاستمدار هر چقدر در قدرت تاثیرگذار تر باشد، جنجال و حواشی بیشتر دور او را فرا می گیرد. این حواشی البته منحصر به دوران قدرت سیاسیون نیست و یادآوری و خاطرات دوران طلایی هاشمی هم همیشه حواشی خاص خود را داشته است. شاید برای دوری جستن از بخشی از این حواشی بود که در ابتدای انتشار این سری از کتاب های هاشمی، خاطرات سال ۶۰ و ۶۱ قبل از چاپ به رهبری ارائه شده است تا ایشان هم بخوانند و در جریان باشند. به هر حال از جنجال های حواشی انتشار کتاب های هاشمی به شایعه توقیف کتاب خاطرات سال ۶۳ می توان اشاره کرد. سال ۸۶ در برخی محافل خبری شایعه شد، کتاب توسط وزارت ارشاد توقیف و جمع آوری شده است. علت توقیف این کتاب ; نقل قول هاشمی رفسنجانی در صفحه ۱۷۳ و در نقل خاطرات خود از روز پنج شنبه ۱۴تیرماه ۱۳۶۳ ذکر شده بود که می نویسد;”… نماینده شوشتر هم آمد و پیشنهاد قطع شعار مرگ بر آمریکا و مرگ بر شوروی را می داد. گفتم به طور اصولی تصمیم گرفته ایم، امام هم موافقت کرده اند ولی منتظر فرصت هستیم.” البته این شایعه با تکذیبیه سریع وزارت ارشاد رو به رو شد.
توضیحات : این منشور با هدف استیفا و ارتقای حقوق شهروندی و بهمنظور تدوین «برنامه و خطمشی دولت » ، موضوع اصل ۱۳۴ قانون اساسی، تنظیم شده و شامل مجموعهای از حقوق شهروندی است که یا در منابع نظام حقوقی ایران شناساییشدهاند و یا دولت برای شناسایی، ایجاد، تحقق و اجرای آنها از طریق اصلاح و توسعه نظام حقوقی و تدوین و پیگیری تصویب لوایح قانونی یا هرگونه تدبیر یا اقدام قانونی لازم تلاش جدی و فراگیر خود را معمول خواهد داشت. برای دستیابی به این هدف همکاری سایر قوا و نهادها و مشارکت مردم، تشکلها، اتحادیههای صنفی، سازمانهای مردمنهاد و بخش خصوصی ضروری است. مواد مختلف این منشور باید در هماهنگی و سازگاری با یکدیگر و در چارچوب نظام حقوقی موجود تفسیر و اجرا شود و نباید موجب کاهش حقوق شهروندان ایرانی و حقوق اتباع سایر کشورها که در قوانین و یا تعهدات بینالمللی کشور شناساییشده است، گردد.
توضیحات : چالش برای قدرت و ثروت در جنوب ایران از ۱۷۵۰تا ۱۸۵۰میلادی دوران زندیه و اوایل قاجاریه ، در اصل رساله دکتری گرمون استفان رای ، متخصص مسائل ایران در وزارت امور خارجه ایالات متحده آمریکاست .این کتاب، حاوی مباحثی است در باب پیشینه شهر بوشهر، برآمدن خاندان آل مذکور ، دوران صد ساله حکمرانی آنان سرانجام علل سقوط این خاندان .در این کتاب افزون بر مطالب یاد شده، اطلاعاتی درباره اوضاع جغرافیایی، اقتصادی، سیاسی، اجتماعی فراهم آمده، همچنین از فعالیتهای تجاری بوشهر و کلا جنوب ایران در اواخر دوران نادرشاه، دوران زند و آغازین سالهای حکومت قاجاریه سخن رفته است .مطالب کتاب در هفت فصل با این عناوین سامان یافته است :اوضاع جغرافیایی و اقتصادی جنوب ایران ،ظهور خاندان آل مذکور، سقوط خاندان آل مذکور، بوشهر و تجارت خلیج فارس، تبدیل بوشهر از بندر واقع در مسیر کشتیها به بندر ترانزیتی، تجار و خاندان آل مذکور، منابع و امکانات مالی آل مذکور. صفحات پایانی کتاب به فهرست اعلام و ضمیمه اختصاص یافته است .
توضیحات : «توماس ادوارد لورنس» معروف بـه «لورنس عربستان» از چهرههای به یادماندنی تاریخ معاصر جهان است که به دلیل ماجراجوییها و کارهای عجیب و غریب سیاسی و نظامی، سالها سوژه داغ مطبوعات بود و حتی از زندگیاش فیلم و سریالهایی تهیه و در مورد او کتابهای متعددی نوشته شـده اسـت. با این حال در هیچ یک از فیلمها و کتابهای یاد شده از سفر او به ایران و هدفهایی که از این سفر تعقیب میکرد، سخنی به میان نیامده است.
دکتر شیفته در کـتاب “سه مـرد عجیب” به ذکر جزییات اجرای نقشه شورش در زندان قصر و فراری دادن لورنس از زنـدان در یـکی از روزهـای اسفند ۱۳۰۹ میپردازد و شرح میدهد که او در یک صحنهسازی توسط مأموران مستوفیالممالک رئیسالوزرای رضاخان پذیـرایی و اطـعام و سپس با مساعدتهای سرتیپ زاهدی مخفیانه از تهران فراری داده شد. نصر الله شیفته در پایان کتاب خـود مینویسد: “لورنـس از یـکی از دروازههای شرقی شهر وارد تهران شد و دیگر کسی از وی اطلاعی نیافت. مدتی از وی خبری نبود، تا یک روز جراید خـارجی خـبر دادند که لورنس در قاهره دیده شده است!”
توضیحات : تاریخ معاصر ایران بر اساس برخورد با تمدن و فرهنگ مدرنیته ساخته شده است؛ نخستین برخوردها در یکصد سال پیش از استقرار مشروطیت و با جنگ های ایران و روسیه و تلاقی دیپلماتیک با بریتانیا به وجود آمد و تکانه های بعدی را رویدادهای مشروطیت پدیدار ساختند. یکصد سال گذشته- از بنیان اولین پارلمان و تدوین نخستین قانون اساسی- تاکنون مفاهیم، نهادها، رفتار، ایده ها و کنشهای آمیخته با اصول و لایه های مدرنیته در زمینه های اجتماعی- سیاسی و اقتصادی – فرهنگی کشورمان جریان داشته و با این حال نتوانسته اند به فرهنگی برآمده از واقعیات جامعه و نیازهای ایرانیان ارتقا یابند. داستان سیر اودیسه وار مدرنیته در ایران، هم چنان در راه و ایده ها و کنشهای آن، پروژه ای ناتمام بشمار می روند؛ آسیب شناسی این ناتمامی در سنجش عقلانی سنت و برخورد عملی با مدرنیته را می طلبد؛ زمینه ای که در بیشتر کارکردهای فرهنگی و سیاس – اجتماعی نادیده گرفته شده اند و دور نیست که اصرار بر این نادیدگی، فرهنگ ایران را از گردونه جهانی الگوهای زندگی و مفاهیم اندیشگی مدرنیته خارج سازد.
توضیحات : والری ژیسکار دستن در دانشگاه پلیتکنیک پاریس تحصیل کرد و در وزارت دارایی فرانسه مشغول به کار شد. در ۱۹۵۶، درحالیکه تنها ۲۷ سال داشت، بهعنوان نمایندهٔ پارلمان فرانسه انتخاب شد و در همان سال عضو کابینهٔ فرانسه شد. مدتی بعد از آن، بهعنوان عضو هیئت نمایندگی فرانسه در سازمان ملل متحد حضور پیدا کرد تا اینکه در ۱۹۶۲ توسط ژنرال دوگل به وزارت دارایی منصوب شد. او در تجدید سازمان اقتصاد فرانسه که بر اثر جنگ جهانی دوم بهشدت آسیب دیده بود نقش مهمی ایفا کرد، اما تدابیر ضدتورمیِ او باعث افزایش مخالفتها از جانب مقامات مالی و کارگری فرانسه شد و برکناری او از سِمَتش را در ۱۹۶۷ در پی داشت. با روی کار آمدن ژرژ پمپیدو، او بار دیگر وزیر دارایی فرانسه شد و این سِمَت را تا هنگام مرگِ پمپیدو در ۱۹۷۴ در اختیار داشت. کنفرانس گوادلوپ، اشاره به گردهمایی سه روزه سران ۴ کشور اروپایی یعنی فرانسه، انگلستان، آمریکا و آلمان در جزیرهای به این نام در سال ۱۳۵۷ است. در این کنفرانس که از ۱۴ تا ۱۷ دی ماه ۱۳۵۷ و در آستانه پیروزی انقلاب اسلامی ایران ترتیب یافت، رهبران ۴ کشور غربی سیاست خارجی خود را در زمینه چند بحران مهم جهانی از جمله انقلاب اسلامی ایران با یکدیگر هماهنگ ساختند.
توضیحات : این کتاب شامل دو بخش است. بخش اول سفر مصر جلال آل احمد که شرح سفر بیست و سه چهار روزه وی به این کشور است و بخش دوم جلال آل احمد و فلسطین که نقد رضا براهنی بر افکار و موضع آل احمد نسبت به کشور فلسطین است. براهنی در این بخش تغییر رویه آل احمد نسبت به اسرائیل در طول چهار سال را مورد حلاجی قرار داده و از دو مقاله چاپ شده آل احمد در دو دوره مختلف، به بررسی و تحلیل علل این تغییر عقیده پرداخته است. براهنی این کتاب را در سال ۱۳۶۳ به طبع رساند.
توضیحات : کتاب “عراق از جنگ تا جنگ/صدام از این جا عبور کرد” از جمله کتاب هایی است که تلاش دارد از چهار زاویه بر بخش هایی از دوران تاریک رژیم بعث و پس از آن نوری بتاباند و حقایقی را بر ملا کند. این کتاب که توسط غسان الشربل، روزنامه نگار مشهور لبنانی و سردبیر روزنامه الحیات نوشته شده در حقیقت مصاحبه با چهار مقام سابق عالی رتبه عراقی است که هر کدام از دیدگاه خود به توصیف تاریخ عراق در دوران مسئولیتشان پرداخته اند.
توضیحات : در روز ۵ مارس سال ۱۹۵۳، ژوزف استالین پیشوای اتحاد جماهیر شوروی سابق درگذشت. حیات سیاسی او به عنوان خودکامه ای که بر زندگی میلیون ها انسان استیلا داشت طی چند دهه مورد تجزیه و تحلیل و موشکافی قرار گرفته است. اما حدس و گمان و حتی جدال درباره آخرین روزهای زندگی او همچنان ادامه دارد. آیا استالین پس از خونریزی مغزی به دلایل طبیعی جان باخت یا چون قصد هدایت اتحاد جماهیر شوروی به سوی جنگی نافرخنده را داشت توسط اطرافیانش به قتل رسید؟ خاطرات لوزگاچف از وقایع آن شب، رادزینسکی را درباره علت واقعی خونریزی مغزی و مرگ استالین به شک انداخت. محافظ استالین تایید کرد که آن شب نه خود استالین بلکه خروستالف، سرمحافظ استالین بود که دستور آزادباش را داده بود. لوزگاچف گفت: “اگر استالین بود به طعنه از محافظان می پرسید: “می خواهید به رختخواب بروید؟” و چنان به ما خیره می شد که ما جرات نمی کردیم بگوییم بله! بنابراین ما از شنیدن دستور خروستالف حسابی شاد شدیم و بدون آنکه به آن فکر کنیم به رختخواب رفتیم.” صبح روز بعد استالین تا دیروقت از اتاقش خارج نشد. محافظان به تدریج نگران حال او شدند، اما هیچکدام جرات نداشتند به اتاق او بروند. آنها حق نداشتند مزاحم استالین شوند مگر آنکه او شخصا آنها را فرابخواند.
توضیحات : نبرد من کتابی، که توسط آدولف هیتلر نوشته شده است، و بیانگر اندیشههای سیاسی هیتلر و نازیسم میباشد. هیتلر در سال ۱۹۲۴ هنگامی که در قلعه لندربرگ زندانی بود بخش اول کتاب را با دیکته کردن جملات به منشی خود رودلف هس این اثر را به وجود آورد. بخش دوم، پایان همان سال پس از آزادی زودهنگام او از زندان نوشته شد. با قدرت گرفتن ناسیونال سوسیالیستها در آلمان، فروش و توزیع نبرد من نیز رواج گرفت. از اواسط دهه ۱۹۳۰ کتاب هیتلر به خرج دولت به زوجهای تازه ازدواج کرده هدیه میشد، فروش نسخههای دست دوم کتاب ممنوع بود و تدریس آن در مدرسهها به عنوان جزئی از برنامهٔ تبلیغاتی حزب ناسیونال سوسیالیست از همین دوران آغاز شد. از این کتاب تا پایان جنگ دوم جهانی نزدیک به یازده میلیون نسخه انتشار یافت که بخش اعظم آن یا رایگان توزیع، یا به اجبار خریداری شده بود.
توضیحات : این کتاب مجموعه درسگفتارهای دکتر محسن رضایی، فرمانده سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در دوران جنگ، در دورههای آموزشی روایت دفاع مقدس در سازمان بسیج دانشجویی در سالهای ۱۳۸۳ و ۱۳۸۶ و نیز دوره آموزشی مدرسان درس آشنایی با دفاع مقدس در دانشگاهها که در سال ۱۳۸۷ با تلاش شهید سردار احمد سوداگر با تلاش پژوهشگاه علوم و معارف دفاع مقدس دایر شد، میباشد که در قالب ده فصل تنظیم شده است و آخرین فصل آن شامل مقاله “توسعه تجربی در جنگ” دکتر محسن رضایی است. در پیشگفتار کتاب آمده است که تاریخ دفاع مقدس را میتوان به روشهای گوناگونی همچون روش “فرماندهمحور”، “رویکردمحور”، و “موضوعمحور”، بررسی کرد و کتاب حاضر ترکیبی از این روشها است. مقدمه کتاب به قلم سردار سرلشکر پاسدار غلامعلی رشید است که در بخشی از آن، در توصیف قدرت فرماندهی محسن رضایی بیان شده است: «بسیاری از فرماندهان و سرداران و امیران در تفکر راهبردی و فرماندهی، مدیریت بحران، بنبستشکنی و بسیج نیروها و امکانات همچون سیل بنیانکن و پای کار آوردن آنها برعلیه دشمن، به گرد پای آقا محسن نخواهند رسید و درخشانترین عملیاتهای جنگی خود را باید از او تقلید کنند. در آینده در نیروهای مسلح، کارها و اقدامات آقا محسن رضایی بهعنوان یک سبک و مکتب دفاعی خواهد ماند و فرماندهان آینده با غرور باید کارها را “محسنوار” انجام دهند.»
کتاب شامل ده فصل با عناوین ذیل است:
فصل اول: جنگ ما قبل جنگ
فصل دوم: هجوم سراسری، توقف دشمن و توازن قوا
فصل سوم: عبور از بحران و تحول در جنگ
فصل چهارم: دوران عدمالفتح
فصل پنجم: دوره پیروزیهای نهایی
فصل ششم: توقف در جنوب، تحرک در غرب
فصل هفتم: سال سرنوشت
فصل هشتم: تجزیه و تحلیل حوادث پایان جنگ
فصل نهم: هویت انقلابی رزمندگان
فصل دهم: توسعه تجربی در جنگ
توضیحات : دکتر محمد یونس، برنده جایزه صلح نوبل و مبدع وامهای خرد، تجربه خود در مبارزه با فقر و راه اندازی بانک گرامین (موسسهای که وی برای اعطای وامهای خرد تاسیس نمود) را در کتاب “جهانی بدون فقر” جز به جز شرح میدهد. محمد یونس یکی از منتقدان نظام بازار آزاد و اقتصاد سرمایهداری است با این حال آنقدر هم چپ نیست که بتوان او را یک مارکسیست نامید. ولی در هر صورت اهداف برابری اجتماعی، حمایت از فقرا، بهداشت همگانی بیشتر مفاهیمی دست چپی هستند و همخوانی با اندیشههای سوسیالیستی دارند. محمد یونس در همین کتاب میگوید: «حتی در آمریکا، که به ثروتمندترین کشور دنیا مشهور است، پیشرفت اجتماعی مأیوس کننده بوده است. پس از دو دهه رشد آهسته و کند، تعداد افراد فقیر در چند سال اخیر افزایش یافته است. حدود ۴۷ میلیون، تقریباً یک ششم جمعیت، بیمه درمانی ندارند و برای گرفتن کمترین خدمات درمانی مشکل دارند.پس از پایان جنگ سرد، بسیار امیدوار بودند که مخارج نظامی کم شود و برنامههای اجتماعی برای آموزش و خدمات درمانی افزایش یابد. اما پس از ۱۱ سپتامبر، دولت آمریکا روی برنامه نظامی و طرحهای امنیتی تمرکز کرده و بیش از پیش فقرا را نادیده میگیرد.»
فصول این کتاب:
پیش گفتار : شروع با یک “دست دادن”
فصل اول : نوعی جدیدی از تجارت
فصل دوم : کسب و کار اجتماعی چه هست و چه نیست
فصل سوم : تحول وامهای خرد
فصل چهارم: از اعتبارات خرد تا کسب و کار اجتماعی
فصل پنجم : مبارزه با فقر: بنگلادش و فراتر
فصل ششم : خدا در جزئیات است
فصل هفتم : پیاله ای ماست در هر قدم
فصل هشتم : گسترش بازار
فصل نهم : فناوری اطلاعات، جهانی شدن و دنیای تحول یافته
فصل دهم : مشکلات موفقیت اجتماعی