توضیحات : این کتاب به منظور تبیین و تشریح، نیز سابقهی حضور و به کارگیری تفکر سیستماتیک در جهان، به نگارش درآمده است. بر این اساس نگارنده ابتدا تعریفی از این نوع تفکر به دست میدهد. در این تعریف، تفکر سیستماتیک، تفکری هوشمندانه است که از روی قاعده و نظم صورت میپذیرد. فرضیهی اساسی این نوع تفکر، ارتباط هر موضوع (چیز) با موضوعات اطراف خود هست یعنی الگوپذیری و اثرگذاری. این نوع تفکر بر خلاف روشهای مرسوم تفکر که عمدتا تخلیلی هستند، هم تحلیلی و هم ترکیبی است و اساس آن بر فهرست کردن عناصر متفاوت تا حد امکان و پس از آن جست و جوی شباهتها میان این عناصر است. در ادامه تفاوت تفکر سیستمی و تفکر تحلیلی، خاطرنشان گردیده و مزایای تفکر سیستمی برشمارده شده که از آن جمله است: درک پیچیدگیهای زندگی، فراگیری آسانتر چیزهای جدید و یکسانسازی قوانین اساسی سیستمها، تشخیص، تجزیه و تحلیل، حل مسائل و تصمیمگیری در هر سیستم، مشاهدهی کل همزمان با مشاهدهی اجزا، درک نتایج کوتاه و بلندمدت. عناوین کتاب بدینقرار است: ضرورت به کارگیری تفکر سیستمی، رویکرد علوم نسبت به تفکر سیستمی، چگونگی شکلگیری تفکر سیستمی، سیستم، تفکر سیستمی و کارآمدی، و ارزیابی تفکر سیستمی از منظری دیگر.
توضیحات : تاثیر مارکس تنها با تاثیر شخصیت های دینی قابل مقایسه است. میراث مارکس عمیقا بر زندگی صدها میلیون نفر اثر گذاشته است و تاثیر او محدود به کشورهایی که در مقاطعی کمونیستی بوده اند نمانده است. در کشورهای دیگر نیز اندیشه های محافظه کارانه برای جلوگیری از جنبش های انقلابی مارکسیستی، تغییراتی را باعث شده است. اصلاحات اجتماعی، …و حتی کمک به ناسیونالیسم افسار گسیخته هیتلر و موسولینی از آن جمله اند! نقش مارکس در زمینه ی اندیشه ی سیاسی نیز به اندازه عمل سیاسی روشن است. تکوین جامعه شناسی جدید، تغییرات شگرف در مطالعه تاریخ، فلسفه، ادبیات و هنر.
توضیحات : کتاب اسطوره در جهان معاصر بطور کلی به معرفی معنایی که اسطوره در جهان امروز یافته می پردازد و سعی دارد برخی از آنها را بصورت مختصر توضیح دهد. کتاب به دو بخش اصلی: در غرب، و در ایران، تقسیم میشود که در بخش نخست بیشتر نظرات “رولان بارت” را مطرح میکند و ایدئولوژی بورزوازی را که در نقاب اسطوره پنهان شده برملا می سازد. در بخش دوم که به اسطوره های امروزی در ایران می پردازد همچنان همان مبانی را برای توضیح اسطوره های جدید در ایران بکار میبرد. جلال ستاری در مقدمه معانی متعددی که از اسطوره مستفاد میشود را ذکر میکند: ۱٫ آنچه از اسطوره معنایی رمزی در میابد. که در این معنی اسطوره معنایی مثبت دارد و کاربرد آن نظم بخشیدن و معنا دادن به اموری است که بعلت ناشناس بودن علل واقعی آنها معلوم بشر نیست. ۲٫ اسطوره، به معنای قصه و داستانهای موهوم که در این معنی بارمنفی دارد و جز خیال پردازی پوچ و گمراه کردن ذهن هدفی ندارد.
توضیحات : فهم و ارزیابی بینشها، مواضع و روشهای گوناگون سیاسی و اجتماعی موجود بدون شناخت و فهم مبانی معرفت شناختی و فلسفی آنها در یک نگرش سیستمی، و سنجش انتقادی و مقایسه ای آنها، ممکن نیست. کمااینکه تولید نظریه های سیاسی، اجتماعی و اقتصادی کارآمد و راهگشا نیز نیازمند روش درست شناسایی و فلسفه ای واقع بینانه می باشد. در راستای پاسخگویی به این ضرورت، مجموعه پژوهشی \”فلسفه تطبیقی\” را، که شامل چهار دفتر در زمینه های معرفت شناسی، هستی شناسی، جامعه شناسی و انسان شناسی است، در دست نگارش دارم که هم اکنون نخستین دفتر آن بنام \”معرفت شناسی و فلسفه علم\” به نشر اینترنتی می رسد. معرفت شناسی مقدمه ضروری کلیه مباحث علمی و فلسفی است؛ تا هنگامیکه کارکرد ذهن در شناخت محیط پیرامون خود را درست نشناسیم نه می توانیم فلسفه ای واقع بینانه داشته باشیم و نه به سنجش و ارزیابی واقع بینانه نظریه ها توانا گردیم. کتاب \”معرفت شناسی و فلسفه علم\” می کوشد راه پژوهش نظری را در حوزه های گوناگون معارف بشری هموار کند؛ معرفت شناسی از روشها و منابع و مراحل شناخت هستی و روند دریافت حقیقت سخن می گوید و راه تحقیق و تفکر صحیح علمی و فلسفی را می گشاید؛ فلسفه علم نیز ساماندهی شناختها و تکمله ای ضروری بر معرفت شناسی است که از فلسفه وجودی، ماهیت، کلیات، تاریخچه و روش شناسی ویژه علوم و معارف بشری بحث می کند. پیش از نقد و ارزیابی جهان بینی های گوناگون و بینشهای سیاسی و اجتماعی باید دید آگاهیهای انسان در باره جهان پیرامون چگونه بدست آمده و تحول نموده است. معرفت شناسی به سنجش انتقادی دیدگاههای موجود فلسفی و اجتماعی کمک می کند و به فرد منتقد نشان می دهد که هر کدام از این دیدگاهها چگونه و در چه مرحله ای از پروسه شناخت شکل گرفته اند؛ فلسفه علم نیز رابطه متقابل این دیدگاهها با علوم و معارف بشری و روشهای آنها را کشف می کند. در این کتاب همچنین فلسفه معارف بشری، اصول فلسفی شناخت، دیالکتیک و مبانی معرفت شناختی قرآن و نهج البلاغه مورد بحث و بررسی قرار گرفته است.
توضیحات : نویسندگان در این کتاب به بررسی تأثیرات فلسفه در علم طب پرداختهاند. در این مسیر نویسندگان تأکید میکنند که طب اکنون به دورهای از «بیثابتی پارادایمی» وارد شده است. به همین دلیل در این دوره پزشکان باید تمام اقدامات پیشین خود را بازبینی کنند و نقش و مسئولیت خود را در قبال جامعه و بیمارانشان مورد بررسی قرار دهند. همچنین نویسندگان از تفاوتهای فلسفی میان دو مکتب واقعگرایی و تجربهگرایی صحبت میکنند و تأثیرات این دو مکتب را بر طب مورد ارزیابی قرار میدهند. در گامی دیگر نویسندگان کتاب، میان دو طبیب فرضی مناظرهای مستدل برقرار میکنند و ضمن آن میگویند که به هیچ وجه نمیتوان بیماری را صرفاً اختلال در کارکردهای زیستشناختی دانست؛ بنابراین تمایز میان علل ضروری و کافی و نیز تمایز میان علل زائد و غیرزائد علت بیماری را روشن میکند. در پایان نویسندگان مباحثی درباره اخلاق پزشکی مطرح و بُعد اخلاق را در اتخاذ تصمیمهای طبی مورد مطالعه قرار میدهند.
توضیحات : در سال ۱۸۵۹ یعنی اندکی بیش از ۱۰ سال قبل کتاب داروین تحت عنوان بوجود آمدن انواع بوسیله انتخاب طبیعی منتشر شد. این کتاب که عصر نوینی را در زیست شناسی بنیان نهاد متضمن فرضیه تکامل انواع موجودات زنده در طی دورانهای تاریخ زمین بود. انسان نیز از فرآوردههای تکامل طبیعی است و تکامل تدریجی آن از میمونهای آدمنما بوسیه فسیلهای بدست آمده بخوبی مشهود است….بدین ترتتیب تکامل تکنیک شروع شده، که در آن بجای اندامها از ابزارها استفاده میگردیده و بتدریج تکامل همه جانبهای یافته است…. سرنوشت آینده انسان که خود بوسیله تکامل فرهنگی، منطقه اکولوژیکی جدید منحصربه فردی را بوجود آورده است و هر روز در مقابل مسائل بغرنجتری قرار میگیرد، و آینده او نیز بدان مربوط است، بستگی بدان دارد، که تا چه حد بتواند اشتباهات خود را شناخته و آنها را جبران نموده از تکرارشان خودداری نماید.
فصل اول: شواهدی مورد تکامل: شواهد رفتاری، هومولوژیکی، دیرینشناسی، جغرافیایی، اندام بدن
فصل دوم: تکامل علتی: مباحتی درباره داروینیسم و لامارکیسم
فصل سوم: تکامل وراثتی: جهش، ژنتیک، انتخاب طبیعی و…
فصل چهارم: مثالهایی درباره انتخاب طبیعی: حشرات فاقد قدرت پرواز، پدیده مقاوم شدن باکتریها و ویروسها و…
فصل پنجم: تکامل اکولوژیک
فصل ششم: رقابت افراد در یک گونه
فصل هفتم: تشکیل نژاد و گونهها
فصل هشتم: تکامل خارج گونهای
فصل نهم: نمونههای باقیمانده از عهد باستان
فصل دهم: انقراض نسل
فصل یازدهم: برگشتناپذیری
فصل دوازدهم: تکامل فرهنگی و موقعیت خاص انسان
توضیحات : برای این که مفهوم اقتصاد سیاسی را به زبان ساده بیاموزیم، باید قبلا” در مورد اصطلاحات یا مقولاتی مانند انسان اجتماعی، تولید، نیروی کار، موضوع کار، وسایل کار، نیروهای مولده، وسایل تولید، مبادله، توزیع، مصرف، روابط تولید یا مناسبات تولید، رابطه میان نیرویهای مولده و روابط تولید (ماسبات تولید)، باید اطلاعاتی به دست آوریم تا آنگاه بتوانیم، تعریف جامع و سادهای را برای اقتصاد سیاسی بیان نماییم. چاپ اول این کتاب در سال ۱۳۵۸ می باشد. محمدرضا قربانی متولد ۱۳۳۷ و از دیگر آثار او می توان نقد و تفسیر آثار هدایت ، نقد و تفسیر اثار محمود دولت آبادی،مجموعه داستان مردی که اسب بود،جاده نحس، ماشین لعنتی ، فلسفه برای نوجوانان و … را نام برد.
توضیحات : خوزه ارتگا یی گاست فیلسوف لیبرال و نظریهپرداز اسپانیایی و از پیشگامان رنسانس اسپانیا در سده بیستم به شمار میرود. او در نیمه نخست قرن بیستم زمانی که اسپانیا میان جمهوریخواهی، سلطنت و دیکتاتوری سرگردان بود، رسالات متعددی منتشر کرد. وی در کنار نیچه از مدافعان منظرگرایی بود که کانت پیشگام آن در اندیشه غربی به حساب میآمد. او منتقد انسان تودهای و جامعه فاشیستی برآمده از آن بود و دولت بزرگ را عامل و معلول این پدیده میدانست. رتگا یی گاست منتقد تند جامعه تودهای است و فاشیسم را نتیجه تودهای شدن جامعه میداند. او همچنین مخالف دولت بزرگ است و مشکلات عصر مدرن را نتیجه بزرگ شدن دولت و مداخله آن در همه امور میداند. انسان تودهای از نظر او همان است که شک و تردید به خود راه نمیدهد، زندگی او جریان دارد ولی بی هدف است و اسیر روزمرگیها است. انسان تودهای همان است که توسط امپراتوریهای رسانهای کنترل میشود و هرچه به خوردش میدهند بی هیچ تردیدی میپذیرد. کسانی که در تاریخ فلسفه مطالعاتی دارند معمولاً اورتگا یی گاست را پیرو مکاتب پدیدارشناسی، اگزیستانسیالیسم و فلسفه زندگی قلمداد میکنند. سرچشمه افکار فلسفی اورتگایی گاست را باید در دیدگاههای نیچه و ویلهلم دیلتای جستجو کرد. تعلقات فلسفی او بر رابطه بین حیات بشری و تاریخ، فرهنگ و اخلاق تمرکز داشت. اورتگا یی گاست شخصیتی فردگرا بود. ویژگی بارز او نخبه گرایی اش است و با طرح و شرح نظریه آریستوکراتیک تاریخ و فرهنگ، سرمایهداری و کمونیسم را به عنوان اشکال جامعه «تودهای» مورد تقبیح قرار میدهد. از دیدگاه او، هم کمونیسم و هم سرمایه داری فرهنگ و فردیت را تخریب میکنند.
توضیحات : حیات چیست؟ کتابی است علمی که بر مبنای سلسله سخنرانیهای فیزیکپیشه اروین شرودینگر در شهر دوبلین نوشته شدهاست. این کتاب بعدها مقدمهای برای رابرت روزن زیستشناس و فیلسوف شد تا کتاب خود زندگی را بنویسد. از نظر علم زیستشناسی امروز اختلاف بین بلورها (که فاقد حیات محسوب میشوند) و مولکولهای زنده فقط در حفظ اشکالات وعیوب و انتقال أن به نسل بعدی است. مولکول زنده (که رکن اساسی کل حیات، شناخته شده است) با گرفتن اتمها و یا مولکولهایی از محیط (مصرف و غذا) طرح خاصی را ایجاد میکند (تولید مثل) واگر به دلایل محیطی تغییری در طرح ایجاد کردد آن تغییر و نقص را در طرحهای بعدی حفظ میکند ( انتقال تغییر) . در حالی که بلورها نیز با اخذ اتمها از محیط (غذا) طرح خاصی را ایجاد میکنند (تولید مثل) واگر به دلایل محیطی تغییری در طرح ایجاد گردد أن تغییر و نقص را در طرحهای بعدی ندیده میگیرد و به نسل بعدی منتقل نمیکند. حیات چیست ؟ آنچه در ظاهر به نظر میرسد میل شدید به بقا و حفظ و تولید نقایص است. تلاشی وقفه ناپذیر بر ایجاد طرحهای جدید است . آیا تصادفی است؟ ظاهراً” خیر چون بهترین طرحها را انتخاب میکند (انتخاب اصلح). این نیروی عظیم در کجاست ؟چگونه ایجاد میشود؟ چگونه بقا مییابد؟ چرا وجود دارد؟ ظاهراً” این نیرو در داخل ماده است و شاید نیز در طرح تولید شده باشد. یعنی طرح اولیه بهر طریق ایجاد میشود و سپس همان طرح میل به بقا و تکامل دارد لذا تغییر یافته و پیچیده میگردد. واین سرآغاز راه است. سرآغاز تولید و ایجاد نیرویی عظیم و پرقدرت که قدرت و عظمت آن ناشی از دانش و شعور بالای آن است. چون همانگونه که میدانیم حیات خود بوجود آورنده و مصرف کننده دانش و آگاهی است. پس با این تفسیر هرکجا پیجیدگی است حیات آنجاست و از بین نمیرود و سعی در حفظ و بقای خود دارد. بله نیروی حیات با استفاده از ابزارهای طرح، تولید، کار و مرگ به بقای ابدی خود و گسترش آگاهی خویش در مرزهای بیکران پیجیدگی عالم ادامه میدهد. و ظاهراً” چون پیچیدگی خود مولود حیات است و خود نفس حیات است، بس در جهت بقای ابدی خوددر تلاش است.
توضیحات : فلسفه به زبان ساده به بررسی موضوعات گوناگون فلسفی می پردازد. به یقین، سبک سلیس و روان آن شوق خواننده را برای مطالعات بیش تر برخواهد انگیخت؛ دقیقا همان کاری که از یک متن مقدماتی انتظار می رود. این کتاب برای هر کسی که می خواهد بداند اساسا فلسفه درباره ی چه موضوعی سخن می گوید، فوق العاده سودمند است. تیچمن و اوانز در این کتاب، که اخیرا بازبینی شده و مطالب آن تفصیل یافته است، شاخه های مختلف فلسفه را آن گونه که در دنیای انگلیسی زبان امروز مورد مطالعه قرار می گیرد، به زبانی ساده معرفی می کنند. مولفان کتاب، قلمرو فلسفه را به شش بخش تقسیم کرده اند: ما بعد الطبیعه، فلسفه ی اخلاق، فلسفه ی سیاست، فلسفه ی علم، فلسفه ی منطق و فلسفه ی زندگی. آنان کتاب را با شرح مختصری درباره ی چیستی فلسفه آغاز می کنند و پس از آن، با ورود به محوری ترین و مهم ترین مسائل فلسفی از آن جمله: مباحث مربوط به ماهیت وجود، معرفت، آزادی، خدا، اخلاق، سیاست، علم و هدف از زندگی انسان، خواننده را راهنمایی می کنند.
توضیحات : شباهتهای شگفتانگیز میان انسانها و نزدیکترین عموزاده هایمان شامپانزهها، بونابوها، گوریلها و اورانگوتان ها تقریباً در تمام جنبههای زندگی دیده میشود؛ از رفتارهای جنسی گرفته تا شیوۀ بیان اندیشهها و احساسات. در واقع اینطور به نظر میرسد که تقریباً هر کاری که انسانها انجام میدهند، میمونهای دیگر نیز انجام میدهند که باعث میشود برخی از انسانها از خود بپرسند، آیا انسان واقعاً موجود خاصی است
توضیحات : ارستو میگوید “انسان حیوانی سیاسی است” اما حقیقت امر این که من همیشه هم تمایلات سیاسی ندارم، سایر سرگرمیهای من خوب و سالم هستند. این کتاب با فرم تریلوژی یا سه تایی و در چهار قسمت ارائه شده است. با این که تاریخ نگارش برخی مطالب آن به سال ۱۳۶۶ بر میگردد، خواندن “تریلوژی شمال جنوب” میتواند شما را به فکر فرو برد. طرحهای پشت و روی جلد مونالیزای کتک خورده از استاد بزرگ مرتضی ممیز (مرحوم)