اسناد پهلوی

توضیحات :    یکی از اثرات برگزاری جشنهای دو هزار و پانصدمین سال بنیان گذاری شاهنشاهی ایران، بررسی مسائل مربوط به تاریخ ایران و تحقیق در جنبه های مختلف زندگانی بزرگمردان ایرانی از ادوار گذشته تاکنون و مطالعه خصوصیات مربوط به تمدن درخشان و خلاقه این ملت و همچنین بازیافتن راز بقای ایران در ویژگیهای جغرافیایی و علائق دیرینه معنوی با نظام شاهنشاهی بوده است، که در این سالهای اخیر بیشتر و عمیق تر مورد توجه محققان و ایرانشناسان قرار گرفته و انجمن دبیران تاریخ و جغرافیا و تعلیمات اجتماعی به مناسبت ارتباط و پیوستگی با وظایف فردی و اجتماعی و ملی خود با کوشش هرچه تمامتر خیلی خوب توانسته است قدم های ارزنده ای در این زمینه بردارد و با تشکیل ششمین کنگره تاریخ ایران مقارن برگزاری جشنها در تهران به مدت پنج روز با حضور بیش از ۳۰۰ تن از دبیران این رشته که از اطراف و اکناف کشور به مرکز آمده بودند بودند مسائل مهم مربوط به تاریخ و تمدن ایران را در طول ۲۵۰۰ سال شاهنشاهی مطرح سازد و از آن پس متن سخنرانیها و بحثها و گفتگوهای علمی شرکت کنندگان در این کنگره بزرگ را که خود از وقایع مهم تاریخی مربوط به فعالیتهای ارزنده وزارت آموزش و پرورش محسوب می شود جمع آوری نموده و چاپ و منتشر نماید و با اینکار قسمتی از دین خود را به مملکت و ملت ادا سازد.

توضیحات :  کتاب «مأموریت برای وطنم» یکی از چهار اثر محمدرضا شاه پهلوی است که در ۱۳۴۰ نوشته شده است. کتاب را از حیث محتوا می­توان به سه بخش کلی تقسیم نمود: بخش مربوط به دوران کودکی و احوالات شخصی، بخش مربوط به فرهنگ و تاریخ ایرانی و بخش سوم که به مسائل سیاسی می­پردازد. وی در بخشی از این کتاب به تاریخ کهن ایران افتخار می‌کند و ایران را صادرکننده فرهنگ و هنر به جهان بشریت معرفی می‌نماید و به برپایی نخستین امپراطوری در ۲۵۰۰ سال پیش توسط کوروش مباهات می‌کند. او در این کتاب با نقل مطالبی، خود و دولتش را مذهبی معرفی می‌نماید و خود را نظر کرده خدا و امامان شیعه می داند و برای خویش رسالت الهی قائل می‌شود. شاه در این کتاب نوعی از گفتمان هم‌ذات پنداری میان ایران و غرب را ارائه کرده‌است.

توضیحات : در ۲۵ آگوست ۱۹۴۱ ، نیروهای انگلستان و روسیه، از غرب و شمال، به ایران حمله کردند. ارتش ایران به سرعت از هم پاشید و رضاشاه پهلوی در سفارت انگلیس به دنبال گریزگاهی بود؛ اما ره به جایی نبرد. در ۱۶ سپتامبر رضاشاه از سلطنت کناره گیری کرد و روز بعد تهران را ترک گفت و پسرش محمدرضا، جانشین او شد. در ۲۸ سپتامبر ۱۹۴۱ شاه پیشین و همراهانش سوار بر یک کشتی انگلیسی به سوی بمبئی حرکت کردند. مقصد جزیره موریس بود.( ۱) نخست رضا شاه درخواست کرد به کانادا برود. وزیرمختار آمریکا در تهران، لوئیس دریفوس،( ۲) طی تلگرافی به وزارت خارجه آمریکا در ۵ فوریه ۱۹۴۲ چنین وزیرمختار انگلستان به من خبر داد که دولت [متبوع] وی به شاه پیشین اجازه داده است که وی از طریق جنوب » : می نویسد در راه کانادا، رضاشاه در ژوهانسبورگ مریض شد و از ادامه سفر باز ماند. وی در ۲۶ جولای «. افریقا رهسپار کانادا شود ۱۹۴۴ از دنیا رفت. کناره گیری رضاشاه با شادی و پای کوبی مردم در خیابان ها همراه شد. در سال ۱۹۷۹ ، زمانی که محمدرضا شاه، پسر و جانشین رضاشاه، به اجبار ایران را ترک گفت، صحنه هایی مشابه تکرار گردید.

توضیحات : در این اسناد، با بسیاری از نکته ها و رازهای مهمّ سیاسی مربوط به مسائل گوناگون از جمله نخستین شورش تبریز در زمان قاجاریه و مناسبات ایران با همسایگانش در آن زمان و چگونگی سازمان های کشوری و لشکری و راه جویی های روس و انگلیس در عرصه سیاست و اقتصاد ایران و نکته های تازه از آغاز نهضت مشروطه آشنا می شویم. به بینش و کوشش وطن خواهانه و تلاش های صمیمانه، ولی کم اثر برخی از زمامداران و شخصیت های آن زمان و نیز به آزمندی و کوته نظری و ناآگاهی و خطاکاری برخی دیگر از رجال و کشورمداران آن عصر راه می جوییم. راه و روش زندگی و اثر و خط و شیوه نگارش گروهی از ناموران آن روزگار را محسوسا در می یابیم. به راز انحطاط و بی سازمانی دوره مظفّرالدین شاه پی می بریم. از تاریخ اجتماعی و آداب و رسوم ملّی و مذهبی و تشریفات رسمی و اداری ایران سده پیشین دانستنی های سودمندی به دست می آوریم. به جز این ها برای درک پیشرفت ها و تحوّل های چشمگیر ایران نو که از نیم قرن پیش آغاز شده و برای آگاهی بیش تر از دگرگونی هایی که در افکار، آداب، عادات و رسوم اجتماعی مردم پدید آمده، وسیله سنجشی به دست نسل جوان می دهیم…