توضیحات : مشهورترین رمان مرتضی مشفق کاظمی و در واقع نخستین رمان اجتماعی فارسی “طهران مخوف” می باشد, وی آن را در زیر بیست سالگی برای روزنامه ی “ستاره ایران” نوشت. قسمت یادگار یک شب جلد دوم طهران مخوف است. تهران مخوف در حقیقت نخستین رمان اجتماعی ایرانی به شمار میرود. مشفق کاظمی با تکیه بر اصول صحیح رمان نویسی و با محور قرار دادن زن به مفاسد درونی جامعه ایران اواخر عهد قاجار و اوایل عهد پهلوی پرداخت. او با توصیف فساد و فحشا و ناامنی اجتماعی در سالهای پس از مشروطیت در واقع یاس عمومی ناشی از به نتیجه نرسیدن انقلاب مشروطه را بیان میکند. داستان رمان حول عشق فرخ و مهین دور میزند اما نویسنده طی آن به علل انحراف مشروطه، روسپی شدن زنان و فساد اداره جات میپردازد. شیوه روایت آن متکی بر داستانهای عامیانه فارسی با نگاه به رمانهای مدرن نظیر کنت مونت کریستو نوشته الکساندر دوما است.
توضیحات : کنت دومونت کریستو رمانی از الکساندر دوما نویسنده فرانسوی، منتشر شده به سال ۱۸۴۵. ادموند دانتس، دریانوردی زندانی و مسافری مرموز با چندین چهره، میخواهد با ثروتهای افسانهوار خود طبقه اشراف پاریس را به هم بریزد. دانتس در ۱۸۱۵، در روز ازدواجش، به اتهام دروغین طرفداری از ناپلئون در بندر مارسی زندانی میشود و بر اثر سعایت رقیب عشقیاش، فرناند، و رقیب تجاریاش، دانگلار، مدت چهارده سال محبوس میماند و این واقعه، در عین حال، به نفع مقاصد سیاسی یک قاضی جوان و جاهطلب به نام ویلفور است که در زندانیشدن او دست دارد. درسیاهچال پس از چندین سال از زندانی شدنش، متوجه میشود که زندانی دیگری مشغول حفاری جهت فرار کردن از زندان است سرانجام او نیز مشغول به کار میشود و متوجه میشود که او آبه فاریا یک کشیش و دانشمندایتالیایی است. آبه فاریا نقشه گنج سرشار جزیره مونت کریستو را در اختیار او میگذارد.ولی درست قبل از اینکه بنتوانند نقشه فرار خود را نهایی کنند آبه میمیرد. دانتس با طرح بسیار ماهرانهای از زندان میگریزد، گنج را به دست میآورد، به پاریس میرود و از سه دشمن خونخوار خود انتقام وحشتناکی میگیرد. دانتس از حد همه قوانین انسانی و الاهی فراتر میرود و مانند تقدیر، بیرحم و تزلزلناپذیر میشود. این کتاب، به سبب غنای ابداعات عجیب و غریبش و به لطف صفا و صداقت بیانش، هنوز هم میتواند برای خوانندگان جالب باشد. عجیبترین ماجراها در این اثر نقل میشود. نویسنده پروای حقیقتنمایی ندارد. سبکش روی هم رفته روان و پویاست. با این همه، بسیاری از بخشهای کتاب با حقیقت روانشناختی شخصیتها و امکان وقوع ماجراها مغایرت دارد. شهرت کم نظیر این رمان با نمایشی که خود نویسنده بر اساس آن تنظیم کرد و بر صحنه آورد ادامه یافت.