توضیحات : در اکتبر سال ۱۹۷۲ یکی از عمیق ترین انقلابهای تاریخ در روسیه رخ داد. اما ظرف مدت ده سال پس از آن، یک ضدانقلاب سیاسی را یک قشر صاحب امتیاز در شوروی داشت تثبیت میکرد. ژوزف استالین نماد آن قشر بود. این اثر یک بررسی بنیادین از دولت کارگریی است که انقلاب اکتبر بوجود آورد و زوال آن انقلاب ریشههای فروپاشی بوروکراسی شوروی و درگیریهای فزاینده در درون و بین جمهوریهای شوروی سابق در این کتاب تشریح میشوند. همچنین تحلیلی که در این نوشته ارایه شده کمکی است به فهم تضادها و دینامیسم درونی انقلابهایی از قماش انقلاب اکتبر. این کتاب بیش از هفتاد سال پیش نوشته شده و اکنون جزو یکی از آثار کلاسیک ادبیات سیاسی جهان است.
توضیحات : از انقراض ساسانیان تا آغاز مشروطه، مهمترین و طولانی ترین و غنی ترین دوره از دوره های تاریخ حقوق ما است. در این سیزده قرن یک حقوق ورزیده و وسیع بر روابط قضائی ما و ملل مشابه، حکومت نمود. حقوق اسلامی که عظمت آن بیشتر از حد تصوری است که اغلب از آن دارند. هر چند که مقارن ظهور خود استقلال سیاسی کشورهای مختلف را از بین برد ولی از آمیزش آن با فکر مردم سرزمین ما گنجینه های حقوقی و فرهنگی بزرگی پدید آمد. نوابغ حقوق اسلام غالبا از میان فرزندان این آب و خاک برخاستند. بهمین جهت فکر ایرانی در ذخایر حقوق اسلامی اصالتا سهیم است و از چنین ذخایر عظیمی گذشتن خطاست.
تاثیر حقوق این دوره در دوره سوم از تاریخ حقوق ما روشن تر از آن است که نیاز به بیان داشته باشد. و این یکی از اسباب تقدیم و تقدم مطالعه این قسمت از تاریخ حقوق ما بر دوره قبل آن است که از تظر اسناد و مدارک در نهایت فقر و ناتوانی قرار گرفته و امید انتفاع از آن چندان قوی نیست. در طی سیزده قرن مزبور مملکت ما دو وضع متفاوت داشت. مدتی به عنوان جز قلمرو امپراطوری عظیم اسلامی شناخته می شد و سپس استقلال خود را دریافت. در این صورت جای این سوال باقی است که:
در صورت اول آیا می توان از تاریخ حقوق ایران بحث نمود؟
توضیحات : با بررسی تاریخنگاری انقلاب مشروطه این نکته مسلم به نظر می رسد تاریخ مشروطیت ایران غالباً با نگاهی یک سویه و جهت دار نوشته شده و به ویژه کسانی که سنگ بنای نگارش این بخش از تاریخ را نهاده اند، پیش از آنکه در صدد کشف و تبیین بی طرفانه حقیقت باشند، مخدوش سازی چهره جناح مغلوب و توجیه اعمال جناح غالب در آن برهه حساس را مد نظر داشته اند. طبیعی است با چنین رویکردی به تاریخ، متون مزبور از تحریف حقایق و کتمان واقعیت مصون نخواهد بود. به خصوص اینکه تاریخنگاری مشروطیت ایران به جهت وجود نزاعهای سیاسی همواره آلوده به غرضورزی بوده و همین باعث کتمان حقایق و شایع شدن مشهورات نادرست شده است. «چون غرض آمد هنر پوشیده گشت.»
توضیحات : «خاطرات حاج سیّاح»، مشاهدات و خاطرات ِ “حاج محمّدعلی سیّاح ِ محلاتی”(متوفّی به سال۱۳۰۴ شمسی) از ایران ِ دورهی قاجار، از تیرماه ِ۱۲۵۶تا مرداد ِ۱۲۸۸هجری شمسی، یعنی سه سال پس از انقلاب ِ مشروطه است. این خاطرات با سفر ِ حاج سیاح از هند به ایران شروع، و به فرار ِمحمدعلی شاه از تهران و فتح ِ پایتخت توسط ِ “سردار اسعد ِ بختیاری” ختم میشود. نگارنده به مدت هجده سال از ایران دور بوده، در آمریکا و اروپا و هند و شرق ِ دور سیاحت میکرده، تا آن که دلتنگ ِ خانواده شده، به ایران بازمیگردد. او شرح سفرهای خود را در کتاب ِ دیگری به نام «سفرنامهی حاج سیاح» به نگارش درآورده و در نتیجه کتاب ِ حاضر بیشتر شرح ِ زندگی حاج سیاح در ایران ِعصر ِ ناصرالدین شاه است؛ گیرم چیزهایی از سفرهای وی به غرب را هم شامل میشود.
توضیحات : یکی از مقولههای اجتماعی در داستانهای جلال آل احمد زن است. زن به عنوان پدیدهای اجتماعی، تقریباً همزمان با انقلاب مشروطه به ادبیات راه مییابد. در این دوران از بیچارگیها، محرومیتها و نداشتن آزادی زن در خانواده و اجتماع سخن گفته میشود. زن به عنوان فردی از اجتماع، تحت تأثیر ستمها، خرافهپرستیها و نادانیهای جامعهای است که در آن زندگی میکند. زنان داستانهای آل احمد خود را حقیر مییابند. آنان در فضایی مردسالار توصیف میشوند. نه هویتی دارند و نه هیچ حقی برای اعتراض. آنان در محیطی زندگی میکنند که آزادی و تساوی برای زن در عمل و نظر وجود ندارد. به عنوان مثال، «بچه مردم» داستان زندگی زنی است که به علت ازدواج مجدد مجبور است بچهٔ شوهر اولش را سر راه بگذارد تا بتواند به زندگی خود ادامه دهد. این داستان تصویر زنی را نشان میدهد که به خاطر نان و ادامه زندگی، از ابتداییترین احساسات خود میگذرد. چرا که او در اجتماعی زندگی میکند که زن، مانند یک کودک به حمایت مرد نیازمند است. در «لاک صورتی» شوهر هاجر که فروشنده دورهگردی است به خاطر خریدن لاک، او را مورد ضرب و شتم قرار میدهد. هاجر زنی است که خود را ناقصالعقل میداند و نهایت آرزویش خریدن لاکی است تا با آن دستانش را مانیکور کند.
توضیحات : داستان سیاوش یکی از شورانگیزترین و زیباترین داستانهای کتاب سترگ شاهنامه است. در این داستان آنچنان معانی پرباری از مفاهیم انسانی و تاریخی وجود دارد که بررسی و کنکاش پیرامون آن می تواند به کاری شیرین برای هرکس تبدیل شود. نویسنده در این کتاب عمیقاً به این داستان پرداخته و مطالب این داستان را به مقطعی از تاریخ آذربایجان پیوند می دهد. این کتاب نوشته محمد امین رسول زاده یعنی شخصیت معروفی در عرصه انقلاب مشروطه و همچنین تاریخ آذربایجان می باشد.