شاهنامه فردوسی
توضیحات : داستان شورانگیز و پرماجرای بیژن و منیژه یکی از جالب ترین بخش های شاهنامه است. درباره این داستان، اغلب اساتید و پژوهندگانی که در احوال فردوسی و شاهنامه، به تحقیق برخاسته اند، عقیده دارند که این داستان، مجزا و جدا از قصص شاهنامه است و فردوسی قبل از به نظر کشیدن دیگر داستان های شاهنامه، بیژن و منیژه را به نظم درآورده و این به دوران جوانی است. بیژن و منیژه یکی از داستان‌های آشنای شاهنامه، کتاب حماسی ایرانیان است. این داستان روایت عشق بیژن پسر گیو و منیژه دختر افراسیاب است…
توضیحات : برای من شاهنامه به رودی عظیم مانند است که در عین زیبایی و قدرت، آراسته و کامل است و در مسیر طولانی خود تا دریا در هر جایی و در هر چشمی و برای هر گوشی جلوه و جمال و زمزمه ای خاص دارد و برای اندیشمندان، ساختار پیروزی و شکست، امید و نومیدی، زادنها و مردنها، در آن بسیار پرمعنا و تفکرانگیز است، این کتاب شناسنامۀ زندگی پرتلاطم و سرشار از گیر و دار ملت سلحشور ایران است که هرگز نام را به ننگ نفروخته است و پیوسته جان را به پای نام نیک خویش باخته است و فردوسی، استاد بزرگ ادب پارسی و پیر پارسای این سرزمین ایزدی، با بیان جادویی و افسون ساز خود، این روحیات و توانمندی های ملی مردم ما را چنان زنده و پویا و گویا به تماشا گذاشته است که انسان خود را شاهد زندۀ همۀ وقایع می یابد و …
در این فرهنگ تمامی واژه‌ها و نام های شاهنامه بر پایه سرشت و نهاد زبان فارسی به ترتیب الفبا گردآمده است. برای هر اسم معنی و کارکرد آن در شاهنامه به همراه ابیات مرتبط آن تشریح گردیده است.
پولاد = از سرداران ایران در روزگار کیقباد
پیروز = از فرزندان کاوه ی آهنگر
تاجبخش = رستم
تاجور = ایرج
تهمورس = پسر هوشنگ ، سومین پادشاه نخستین سلسله ی جهان
تهمینه = دختر شاه سمنگان و مادر سهراب پسر رستم
جاماسپ = وزیر و حکیم و رایزن گشتاسپ و داماد زرتشت
جانفروز = از سرداران بهرام چوبینه در جنگ او با خسرو پرویز
جریره = همسر سیاوش و مادر فرود
و…
توضیحات : شاهنامه، اثر حکیم ابوالقاسم فردوسی، یکی از بزرگ‌ترین حماسه‌های جهان، مهم‌ترین نامهٔ اندیشهٔ سیاسی ایران شهری در دورهٔ اسلامی، شاهکار حماسی زبان فارسی و حماسهٔ ملی ایرانیان و نیز بزرگ‌ترین سند هویت ایشان است، چنان که ضیاءالدین ابن اثیر آن را قرآن ایرانیان خوانده است. شاهنامه شرح احوال، پیروزیها، شکستها، ناکامیها و دلاوریهای ایرانیان از کهن‌ترین دوران (نخستین پادشاه جهان کیومرث) تا سرنگونی دولت ساسانی به دست تازیان است ( در سده هفتم میلادی) . کشمکشهای خارجی ایرانیان با هندیان در شرق، تورانیان در شرق و شمال شرقی، رومیان در غرب و شمال غربی و تازیان در جنوب غربی است. علاوه بر سیر خطی تاریخی ماجرا، در شاهنامه داستان‌های مستقل پراکنده‌ای نیز وجود دارند که مستقیماً به سیر تاریخی مربوط نمی‌شوند. از آن جمله: داستان زال و رودابه، رستم و سهراب، بیژن و منیژه، بیژن و گرازان ( که بخشی از داستان بلند بیژن و منیژه است)، کرم هفتواد و جز اینها بعضی از این داستان‌ها به طور خاص چون رستم و اسفندیار و یا رستم و سهراب از شاهکارهای مسلم ادبیات جهان به شمار می‌آیند.
توضیحات : یادگار گرانبهای شعر و ادب که آزادمرد گوینده ایرانی هدیه به عالم بشریت کرده است (متن سخنرانی) این کتاب دربرگیرنده متن سخنرانی استاد زنده‌یاد جلال‌الدین همایی است که در سال ۱۳۵۴ در جشنواره فردوسی ایراد کرده است. او در این متن، سخنان خود را با شرح ابیاتی از شاهنامه آغاز کرده و بعد از آن مطالبی را در خصوص شاهنامه و شعر فردوسی به مخاطب عرضه کرده است.
توضیحات : متن کتاب تا جایی که امکان دارد، ساده شده و حتی برای کودکانی که تازه خواندن و نوشتن را یاد گرفته‌اند نیز مناسب است. برای این سن و سال علائم نگارشی به نوعی به کار گرفته شده است؛ تا به تنهایی و بدون نیاز به کمک گرفتن از بزرگ‌تر‌ها کتاب را بخوانند. این کتاب علاوه بر کودکانی که می‌توانند بخوانند، برای خردسالانی که خواندن بلد نیستند هم عالی است. بزرگ‌تر‌ها می‌توانند برای آن‌ها کتاب را بخوانند. حتی گزینه‌ی مناسبی برای قصه‌های شب است تا کودکان با شخصیت‌های شاهنامه و داستان‌های گوناگون آن آشنایی پیدا کنند. در همه‌ی صفحه‌ها در هر داستان، عکس به کار گرفته شده است تا داستان جذاب‌تر باشد. برای حاشیه‌ی متن، تصاویر، فهرست کتاب، معانی نام‌ها، واژه نامه و حتی برای کلمه‌ی بسم الله الرحمن الرحیم، از نقوش اسلیمی استفاده شده است؛ تا کودکان تصویری از نقاشی‌های زیبای کهن داشته باشند و آشنایی کوچکی با آن پیدا کنند.
توضیحات : آن چه تاریخ به ما نشان داده این است که انسان‌هایی مانند حکیم فردوسی بزرگ که نگاهبان و خدمتگزار تاریخ و فرهنگ ملی بوده‌اند در دل و یاد مردم این سرزمین همیشه زنده و پاینده مانده‌اند، انسان‌هایی که زندگی پر بارشان را در راه شناسایی و گسترش فرهنگ این سرزمین گذاشته و کارهای شایانی انجام داده‌اند، تاریخ این سرزمین نام چنین مردانی را فراموش نخواهد کرد و نامشان همیشه در دل همه‌ی مردم ماندگار است، جوانان این امید آینده کشور، باید بدانند که امانت‌دار چه میراث گرانبهای معنوی هستند، و چه وظیفه سنگینی نزد نیاکان دانش گستر خود دارند که باید به جا آورند.
در آن روزگاری که کشورهای غربی در ظلمت سده میانی به سر می‌بردند و از کتاب، کتابخانه، مدرسه، دانشگاه، بینش، فلسفه و عرفان سر رشته چندانی نداشتند نیاکان فرهیخته ما دانشگاهی چون جندی شاپور با پزشکان و دانشمندان بلند پایه‌ای داشته‌اند. جوانان ایران باید بدانند که فرزندان همان پدرانی هستند که در فرهنگ و دانش بشری، گنجینه‌های علوم و معارف بس گرانبهایی برای جهان به ارمغان آورده اند، آنان وامدار این ماندگارهای بزرگ هستند و باید تلاش کنند که در راه همگامی و همراهی با تمدن نوین بهره داشته باشند، که از بهره‌ی نیاکان شان کمتر نباشد.
توضیحات : هرکس به تاریخ شاهنشاهی ایران باستان آگاه باشد و شرح خصوصیات اخلاقی را که کسنفن در فصل ۹ کتاب اول آناباسیس از کورش کوچک (برادر اردشیر پسر خشایارشا) بخواند و سپس آنرا با نوشته های کتاب دیگر همین نویسنده بنام «کورپدی» (پرورش کورش بزرگ) به عنوان نخستین آرمان شهریاری بسنجد فوراً این اندیشه از خاطرش خواهد گذشت که در هر دو کتاب یک نمونه اصلی و عمومی از یک شاه آرمانی شرح شده است. و این آرمان شاهی در تمام طول تاریخ از اعلامیه یادمانی داریوش یکم که بر سینه کوه در نقش رستم کنده شده که من آنرا نخستین قانون Magan Karta مینامم، تا کتابهای پهلوی که درباره اصول اخلاقی پادشاهان در ادبیات زردشتی نوشته شده و شاهنامه فردوسی و آثاری که در دوره اسلامی درباره آیین شاهنشاهی است مانند قابوس نامه و سیاست نامه، در تمام این آثار بازمانده دیده میشود. اخلاق و رفتار شاه سرچشمه نیروی اندیشمندانه ایران باستان است. پادشاهان نیروی معنوی خود را از بکار بستن این قوانین اخلاقی بدست میآوردند. وظائف اصلی پادشاه در این سه اصل خلاصه شده بود.
۱ – دفاع و نگاهداری کشور در برابر حمله دشمنان داخلی و خارجی.
۲ – ایجاد انظباط و نظم براساس دادگستری و اندیشه آسایش مردم بویژه کشاورزان .
۳ – رهبری معنوی ملت به یاری بینش خردمندانه که از بخشش های یزدانی است.
توضیحات : شاهنامه فردوسی که حماسه ایرانیان را روایت می کند، تبدیل به عرصه ای برای بزرگداشت آیین ایرانی و بیان اندیشه های متعالی این سخن سرای بزرگ گشته است. دکتر محمود شفیعی (۱۲۹۳-۱۳۷۲) ادیب، پژوهش گر و استاد زبان و ادبیات فارسی در تالیف کتاب پیش رو کوشیده است اندیشه های علمی و معنوی پیدا و پنهان در ابیات شاهنامه را که با زمینه های گوناگونی چون دین، آئین، دانش، فرهنگ، فلسفه، حکمت و … مرتبط هستند، به مخاطب عرضه نماید. دکتر شفیعی شاهنامه چاپ بروخیم را مبنای کار خویش قرار داده اما از دو چاپ خاور و شوروی نیز بهره گرفته شده است. بخش های اصلی کتاب حاضر عبارتند از: ۱: دین، نیکیها، بدیها، مثلها و حکمتها ۲: اندیشه های فلسفی، اخلاقی و اجتماعی ۳: شاه، میهن، آیین ۴: کشورداری و خردمندی شهریاران ۵: دستورها و اندرزهای شاهان ۶: فردوسی و زندگی و شاهکار او این کتاب که توسط انجمن آثار ملی چاپ شده است، از سلسله کتابهای این انتشارات با هدف بهره مندی بیشتر از شاهنامه می باشد.
توضیحات : ت‍ح‍ل‍ی‍ل‍ی از ش‍خ‍ص‍ی‍ت ه‍ف‍ت پ‍ه‍ل‍وان شاهنامه همراه با م‍ق‍دم‍ه‌ای در ش‍ن‍اخ‍ت فردوسی. این کتاب شامل دو بخش است. بخش نخست در ۱۲۷ صفحه که بررسی زندگی فردوسی و چگونگی شاهنامه را در بر می گیرد. در بخش دوّم به تحلیل شخصیّت چندتن از قهرمانان اصلی شاهنامه پرداخته میشود. این کتاب که چاپ نخست آن در ۱۳۴۸ صورت گرفت. در حد توان اندک خود کوشیده است تا نسل جوان را با این شاهکار بزرگ جهانی آشنا کند و طیّ سالها در دانشکده‌ها کتاب درسی بوده است.
توضیحات : داستان بیژن و منیژه یکی از داستان‌های معروف کتاب شاهنامه، کتاب حماسی ایرانیان به زبان فارسی است. این داستان روایت عشق بیژن پسر گیو و منیژه دختر افراسیاب است. داستان بیژن و منیژه از داستان های زیبای شاهنامه ی فردوسی است.در این داستان، مهر و وفا و کینه و تنگ نظری، دوستی و دشمنی، نیکی و بدی ، دادگستری و بی عدالتی ، راستی و کژی، شادمانی و غم ، مردی و نامردانگی، روی در روی هم صف آرایی می کنند و سرانجام حق بر ناحق چیره می شود. پایان خوش داستان بر گیرایی آن افزوده است.از نگاه فردوسی ، پروردگار دادگستر که خود هدایتگر خلق است پیمودن راه راست را از همگان می خواهد؛ زیرا با اسباب عقل و دانش و دین ، آن را از راه کژ نمایان کرده است و کاری را در جهان بهتر از راستی نمی داند چنان که همه ی کاستی ها را از کژروی می داند
توضیحات : افسانه “آرش کمانگیر “در این کتاب بر پایه داستان‌های ایران و توران از شاهنامه فردوسی و سروده‌های اوستا و یشت‌های آن، به زبان امروزه برای نوجوانان بازآفرینی شده است .ماجرا از این قرار است که پس از مدتی جنگ میان افراسیاب (پادشاه توران) و منوچهر (پادشاه ایران)، عاقبت دو طرف به صلح تن می‌دهند و قرار میشود تیراندازی از سپاه ایران، از فراز بلندترین جای کوهستان تیری به سوی خاور پرتاب کند ;مبنی بر آن که هر جا تیر بنشیند، آن جا مرز ایران و توران باشد” .آرش”، کمانگیر بی همتای سپاه، برای این کار انتخاب میشود .روز موعود فرا می‌رسد .آرش به کوه البرز در می‌آید و هر چه توان در بدن دارد، در کمان می‌گذارد و آن را رها می‌کند و …
توضیحات : این کتاب مجموعه مقالات منتخب همایش بین‌المللی هزارمین سال سرایش شاهنامه فردوسی است. هم‌اندیشی «مسیحای پارسی» با هدف ترغیب دانشجویان به مطالعه اثر ماندگار حکیم ابوالقاسم فردوسی، آشنایی با «شاهنامه» به عنوان سرچشمه غنی هویت اسلامی – ایرانی و آسیب‌شناسی کم‌توجهی به متون کهن ادب فارسی برگزار شد.