مکارم شیرازی

توضیحات : در ازدواج موقت، مدت عقد ازدواج توسط زن و مرد تعیین می‌شود. مثلاً زن را به مدت یک ساعت یا یک روز یا یک ماه یا یک سال یا بیشتر عقد می کنند و بعد از تمام شدن مدت یا بخشیده شدن مدت باقیمانده از طرف شوهر، از یکدیگر جدا می‌شوند و نیازی به خوانده شدن صیغه‌ی طلاق ندارد. در ازدواج دائم، مدت عقد ازدواج تعیین نمی‌شود، بلکه مدت آن همیشگی است و زن و مرد از طریق خوانده شدن صیغه‌ی طلاق و با رعایت شرایط آن، می‌توانند از یکدیگر جدا شوند.

اگر در هنگام عقد ازدواج دائم برای پرداخت مهریه مدتی معین نشده باشد، زن می‌تواند مهریه خود را فوراً مطالبه کند. بلکه می‌تواند تا زمانی که مهریه خود را دریافت نکرده است، از نزدیکی کردن شوهر جلوگیری کند، چه شوهر توانایی بر دادن مهریه داشته باشد یا نه. اما اگر پیش از گرفتن مهریه به نزدیکی راضی شود و شوهر با او نزدیکی کند، دیگر نمی‌تواند بدون عذر شرعی از نزدیکی شوهر جلوگیری کند.

توضیحات : رساله که متن نخستین آن توسط چند تن از فضلاى حوزه علمیّه قم در عصر مرحوم آیه اللّه العظمى بروجردى بر طبق فتاواى ایشان تنظیم شد، گام مؤثّرى در طریق واضح ساختن احکام فقهى، براى اوّلین بار، جهت عموم مردم بود; چراکه هم اصطلاحات پیچیده مخصوص فقه که رساله هاى پیشین مملوّ از آن بود در توضیح المسائل وجود نداشت، و هم جمله بندى ها ساده و روشن، و در عین حال دقیق و منسجم بود; و به همین دلیل، اثر عمیقى در رغبت اقشار متدیّن نسبت به فهم مسائل دینى گذاشت. امّا از آنجا که جمله بندى هاى کتاب براى فتاواى مرحوم آیه اللّه العظمى بروجردى تهیّه شده بود، با مرور زمان و تلفیق با فتاواى بزرگان دیگر، ناهماهنگى هایى در آن به وجود آمد و سلاست و انسجام نخستین را از دست داد، تا آنجا که در این اواخر قسمت قابل توجّهى از «توضیح المسائل» دوباره شکل پیچیده به خود گرفت و فهم آن براى بعضى مشکل شد حتّى در بعضى از موارد، شاید تناقضهایى در آن به وجود آمد.