هوشنگ ابرامی

توضیحات : شرح زندگی ومبارزات ستارخان ، مردی از محله امیر خیز تبریز .مردی که ابتدا وارد نظام می شود وسپس بخاطر مرک ناجوانمردانه برادرش به دست ایادی حکومت، ازخدمت نظام خارج می شود و به بهانه های مختلف زندان راتجربه میکند

ستارخان دستگیر می شود درازای نظر کارشناسی دربازار اسبها مبلغی را دریافت میکند. تا اینکه محمدعلی شاه حکم به استبداد و بسته شدن مجلس می دهد که دراین زمان آن ستارخانی که مورد شناخت عموم است متولد میگردد.

تبریز مبارزاتش را ازمحله امیر خیز علیه استبداد با رهبری ستارخان ومجاهدت مجاهدان شروع میکند وباقرخان بعنوان سالار ملی که شغلش بنایی داشته، مردانی که سواد ندارند و عزتمند وباشرف درراه ایرانی مشروطه باجان و دل میجنگند.

حکایت مجاهدتها وسختیهای غیرقابل تصور تبریزیان ومحاصره شهر وقحطی و… بالاخره پیروزی مشروطه اما… وحقی که تبریز برگردن ایران مشروطه نهاد.

هوشنگ ابرامی در کتاب ستارخان سردار ملی می نویسد : روزی که کرج ورود قهرمانان آزادی را جشن گرفت، خبرنگار روسی (گاسپی) به نزد سردار رفت تا با وی گفتگو کند، نیشخند زهرآلودی به لب داشت و از این که می دید کشور او زورگویانه توانسته سردار ملی را از شهر تبریز دور کند در خود احساس غرور می کرد. گفت : شنیده ایم که چون نمایندگان دولت روسیه میل نداشته اند شما در تبریز بمانید، مجبور شده اید به تهران بروید، درست است ؟

سردار گفت: خیر

خبرنگار کاسپی پرسید: پس چرا به پایتخت میروید؟

سردار گفت : ملت ایران هزاران تن از جوانان رشید و وطن دوست خود را از دست داد تا توانست خانه ای به نام (دارالشورا) بپا کند. این خانه کعبه مردم وطن من است. هر ایرانی باید در عمر خود آنجا را زیارت کند. سالار و من اکنون به زیارت این مکان مقدس می رویم.

زهر خنده به روی لبان خبرنگار روسی خشک شد.

توضیحات : «تاریخ جامعه یهودیان ایران» از همان منابعی است که به دست بنیاد فرهنگی «حبیب لوی» تهیه شده است و توسط «شرکت کتاب» منتشر شده است. این کتاب در ۱۱ بخش و ۱۸۳۵ صفحه در سال ۱۹۵۶ و در سه جلد به رشته تحریر درآمده است. جلد اول کتاب در همان سال و جلد دوم و سوم آن در ۱۹۶۰ انتشار یافت. هوشنگ ابرامی که مسئولیت تلخیص و ویراستاری کتاب را بر عهده داشته طی پیشگفتاری خاطر نشان ساخته که تلخیص این مجموعه به درخواست «حبیب لوی» نویسنده کتاب صورت گرفته و در نتیجه متن خلاصه شده این کتاب در ۶۲۲ صفحه و در سال ۱۹۹۷ م / ۱۳۷۶ ش. انتشار یافته است.

حبیب لوی اواخر اکتبر سال ۱۸۹۶م. (۱۲۷۵ش.) در محله یهودیان معروف به گتوی تهران به دنیا آمد. نام عبری او «یحزقل عزرا» بود. پدرش حاجی رحمیم خداداد لوی، استاد زرگر دربار مظفرالدین شاه بود و جد مادری اش نیز حکیم یحزقل، طبیب دربار ناصرالدین شاه. پدربزرگ مادری او عزرا یعقوب ثروتمندترین فرد یهودی ایران به شمار می رفت که با منچستر رابطه بازرگانی داشت. هنوز چندی از تولد وی نگذشته بود که با ورود مسیو کازس از طرف آلیانس فرانسه به تهران در ژوئیه ۱۸۹۸، نخستین شعبه مدرسه آلیانس که مروج تفکرات صهیونیستی بود در پایتخت افتتاح شد و شروع به کار کرد. لوی در ۱۴ سالگی دوره مدرسه آلیانس را به پایان رسانید و در سال ۱۹۱۱ برای تحصیل در رشته دندانپزشکی عازم پاریس شد. وی همزمان با پایان جنگ جهانی اول در ۱۹۱۸ به ایران بازگشت و به کار دندانپزشکی پرداخت. به دنبال کودتای رضاخان در ۱۹۲۱، وی به عنوان نخستین افسر یهودی وارد ارتش شد و به ریاست سرویس دندانپزشکی ارتش منصوب گردید. او پس از چندی در موقعیت دندانپزشک ویژه رضاخان قرار گرفت. حبیب لوی که در سال ۱۹۱۹ به «انجمن صیونیست ایران» پیوست و از اعضای فعال آن به شمار می آمد، از این پس در ارتباطی تنگاتنگ با آژانس جهانی یهود قرار گرفت و در کوچاندن یهودیان ایران، افغانستان و بخارا به سرزمین فلسطین تلاش بسیاری کرد.