اقتصاد پنهان

توضیحات :  نویسنده در بخشی از کتاب به بررسی نقش انسانها در اقتصاد می پردازد. وی با بیان اینکه با پذیرش نقص شدید انسان برای او جایگاه بالاتری را لحاظ می کنیم ذهن خواننده و منطق انسان کامل و عقلایی را به چالش می کشد و سپس چنین عنوان میکند: دقیقاً به همین دلیل که می گوییم انسانها محصول جامعه ی خود هستند میتوانیم اراده ی آزاد انسانهایی که تصمیماتی برخلاف قراردادهای اجتماعی، ایدئولوژی های غالب یا پس زمینه های طبقاتی خود اتخاذ میکنند را بیشتر تحسین کنیم. هنگامی که می پذیریم عقلانیت انسان محدود است، بایستی طرحهای ابتکاری کارآفرینانی که مسیر خطر پذیر (غیر عقلانی) را پیش می گیرند، بیشتر تحسین کنیم … این نگاه به انسان در نوع خود جالب است با این توصیف هاجون چانگ کارآفرینانی که در اقتصاد ایران به فعالیت مشغول هستند بیش از آنچه وی گفته است قابل تحسین می باشند چرا که مسیر طی شده توسط ایشان بسیار پرخطرتر و تصمیمات ایشان بسیار غیر عقلایی تر به نظر می رسد.

این کتاب علاوه بر موضوعات مورد اشاره به مباحث تولید، استفاده از اعداد و آمار در علم اقتصاد، بانک و نظام تامین مالی، فقر و نابرابری، اشتغال و بیکاری، نقش دولت در اقتصاد و بررسی بعد بین المللی اقتصاد در نگرش های فکری مختلف در علم اقتصاد پرداخته است. باور نویسنده در این خصوص که دسترسی به علم اقتصاد برخلاف ادعاهای بسیاری از اقتصاددانانی که میخواهند اوضاع را طور دیگری جلوه دهند بسیار آسان است ستودنی است. اتاق بازرگانی صنایع معادن و کشاورزی ایران نیز با چنین دیدگاهی و با هدف توسعه دانش اقتصادی برای عموم افراد اقدام به ترجمه متون روز دنیا کرده است…

توضیحات :    این کتاب تشریح ناکارآمد بودن مدل خطی «تولید، مصرف و دفع» ، اقتصاد چرخشی را به عنوان چرخه مداوم بهینه سازی منابع تعریف می کند که به معنای جایگزین کردن منابع تجدیدپذیر برای جلوگیری از هدررفت انرژی و دیگر منابع است. با توجه به این که پیش بینی می شود تا سال 2050 هفتاد درصد جمعیت جهان شهرنشین شوند، تامین منابع زندگی برای چنین جمعیتی می تواند به بحران بزرگی تبدیل شود. شهرها در عین حال که میزان فراوانی از منابع را مصرف می کنند، محلی مناسب برای کار، خلاقیت و نوآوری هستند و با هم ظرفیت ها و هم مصارفشان، نقش مهمی در انتقال به اقتصاد چرخشی دارند. این گزارش راه حل هایی برای بهبود بازیافت پسماند بخش مسکونی، ضایعات بخش عمران، زیرساخت و ساختمان سازی، استفاده مجدد از آب باران، تولید انرژی پاک و کارآمد، تصفیه پسماندهای دارویی و همچنین تهیه کالا و خدمات ارائه می دهد

توضیحات :  پس از رکود اقتصادی سال ۲۰۰۸، محبوبیت اقتصاددانان، به ویژه آن ها که بحران مالی آن سال، پیامد نظرات و عملکردشان بود، به شدت کاهش پیدا کرد اما این روزها، مردم جهان بیش از هر زمان دیگری به اقتصاددانان روی آوردند تا به پاسخ پرسش هایشان برسند. اگر بخواهیم در این دورانِ پرسش گری، درباره مسیر و سرنوشت جامعه، و تغییر سریع و وسیع آن بهتر بدانیم، باید به فهمی کارآمد از علم اقتصاد برسیم. کتاب «راهنمای علم اقتصاد؛ الف تا ی» نوشته متیوبیشاپ، از روزنامه نگاران ارشد در اکونومیست، با هدف راهنمایی غیر اقتصاددانان هوشمند نوشته شده است و رسیدن به فهم مشترک این گروه با اقتصاددانان را دنبال می کند. در این کتاب بیش از ۷۰۰ اصطلاح، واژه و عبارت اقتصادی با توضیحی شفاف و ساده به موجزترین شکل ممکن در دسترس خواننده قرار گرفته است. کتاب سرشار از توضیح های ساده و به نسبت مختصر از مفاهیمی است که در دایره گسترده ای از اقتصاد قرار می گیرند. از نهادهای تاریخی بین المللی اقتصادی گرفته تا ترفندهای کلاه برداری در بازار مالی، همه و همه سرگذشتی روشن و قابل فهم در این کتاب دارند.

مفاهیم اقتصاد کلان، اقتصاد خرد، دانش مالی، نظریه ها و نظریه پردازها و سازمان ها و جغرافیاهای اقتصادی و سیاسی از دسته بندی های این کتاب است. خوانش این کتاب به همه علاقمندان به علم اقتصاد و کسانی که نمی خواهند از جهان امروز و تحولاتش بی خبر بمانند، توصیه می شود. متیو بیشاپ در مقدمه این کتاب نوشته است «هدف این کتاب، تشریح علم اقتصاد و مهم ترین ایده های آن، با پرده برداری از مهم ترین اصطلاحات و مفاهیم اقتصادی است. این کتاب تلاش می کند به جای یک تور مفصل در نظریه های علم اقتصاد، کتابی به طور کامل کاربردی باشد. تمرکز این کتاب بر آن وجهی از علم اقتصاد است که بر مشاغل، قیمت ها و تجارت اثر می گذارد. اثری که در هیئت مدیره ها تا سیاستمداران و مبلغان دیده می شود. در یک کلام، این کتاب به آن علمِ اقتصادی می پردازد که زندگی روزمره را لمس و نمایان می کند».

توضیحات : کتاب راهنمای ریسک کشوری اثری است از مینا تاکسوز به ترجمۀ حسام الدین عباس حلاج/ سید حمیدرضا عظیمی و چاپ انتشارات امین الضرب. اثر حاضر یکی از کتاب های شاخص حوزه ریسک کشوری در سال 2018 است که به ارائۀ مدل ریاضی محاسبه ریسک، جدیدترین تئوری ها در این حوزه، چندین مطالعۀ موردی درباب این موضوع و کاربرد ریسک کشوری در تصمیم گیری های کلان اقتصادی می پردازد.

گزیده ای از کتاب:

عدم تعادل در پرداخت های خارجی می تواند بیانگر وجود مشکلات اساسی در ساختار تجارت نیز باشد. تمرکز از سوی شریک تجاری منشا عمده آسیب پذیری است. مطالعات آماری نشان می دهند که آسیب پذیری رشد در برابر رشد عمده شریک تجاری یکی از مهمترین عوامل خارجی است: رشد میان مدت ضریب همبستگی نزدیک به یک را نشان می دهد. نظام های اقتصادی دارای بازار داخلی کوچک و وابسته به رشد مبتنی بر صادرات در این ارتباط حساس تر هستند. نه تنها رشد بلکه تغییرات در نرخ ارز شریک تجاری نیز منتقل می شوند.

حدود یک سوم صادرات آرژانتین به بازار مرکوزر، اتحادیه گمرکات امریکای جنوبی، وارد می شود که حجم زیادی از آن به برزیل می رود. بحران در اقتصاد برزیل و کاهش عظیم ارزش واقعی ارز در اواخر دهه 1990 در تضعیف قفل ارزی آرژانتین نقش داشت.

ترکیه در نیمی از صادرات خود به اتحادیه اروپا متکی است. بحران منطقه یورو و کاهش ارزش یورو در برابر دلار ضربه سنگینی به صادرات ترکیه وارد کرد. این ضربه نه تنها تقاضا برای کالای این کشور را تحت تاثیر قرار داد، بلکه باعث تضعیف رقابت پذیری آن نیز شد. ترکیه انرژی و مواد خام خود را بر حسب دلار وارد و محصولات تولیدی و خدمات خود را بر حسب یورو صادر می کند.

توضیحات :  قاچاق، چیزیست که ورود آن به کشور و یا معاملهٔ آن از طرف دولت ممنوع است. در علم اقتصاد بصورت مشخص به ورود و خروج کالا که بصورت مخفیانه از مرزهای کشور وارد و یا خارج شود، قاچاق می‌گویند. کالای اقتصادی که مورد قاچاق قرار می‌گیرد را کالای قاچاق مینامند. شخص و یا اشخاصی که مبادرت به انجام قاچاق می‌نمایند را قاچاقچی یا سوداگر گویند. صادرات و یا واردات کالاهای ممنوعه و انحصاری، مثل انسان، مواد مخدر، زنان و کودکان، سوخت، نفت، گازوئیل، بنزین، اعضای بدن، دارو، ارز، اسلحه، خاویار، مشروبات الکلی و ده‌ها مورد دیگر، را می‌توان از مصادیق قاچاق نامید. دانشمندان علم اقتصاد، از پدیده قاچاق تحت عنوان اقتصاد پنهان نیز یاد کرده‌اند. علاوه بر موارد یادشده، قانونگذار ایران اعمال دیگری را از جمله مصادیق بزه قاچاق دانسته که بعنوان مثال میتوان به بند ۲ ماده ۱۲ قانون الحاق موادی به قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت مصوب ۱۳۸۴ اشاره نمود که در این قانون عمل نگهداری کالای قاچاق نیز جرم تلقی و مشمول مجازاتهای مربوط به قاچاق کالا میباشد. همچنین در مواردی مقنن افعال دیگری همانند عرضه و فروش کالا بدون پرداخت مالیات مربوطه موضوع تبصره ماده ۱۹ قانون مالیات بر ارزش افزوده و یاحمل چوب یا ذغالی که برای مصارف روستایی جنگل نشینان یا دهکده‌های مجاور جنگل اختصاص داده شده به نقاط دیگر را قاچاق فرض نموده است . بنابر این نتیجه میگیریم که قاچاق کالا صرفا ناظر به ورود کالا از مرزهای جغرافیایی نمیباشد.