توضیحات : هدف از نوشتن این کتاب، بیان تاثیر عوامل اقتصادی و مالی و مادی در ایجاد و طلوع امپراطوری صفویه و همچنین در بواعت افول و غروب آن حکومت بوده است. باستانی پاریزی در اثر حاضر برآمدن و برشدن حکومت صفویه را تحلیل کرده عوامل موثر ظهور و افول آن را ارزیابی میکند. در این اثر بر آمدن و بر شدن حکومت صفویه مورد تحلیل قرار گرفته است مباحث کتاب شامل :شروع یک حکومت – پایه ریزی با سنگ و آتش – قرلباش قبل از شاه عباس – زیر بنا تجدید می شود – زمین. سر چشمه در آمد – امنیت .کاروانسالار ثروت – داد وستد – مالیاتها پول. دخل .خرج – ثروت .آستانه تجمل – آشیانه فساد – درسراشیبی سقوط – امیران حرس – اسیران هوس – مریدان مراد جوی – چشم اسفندیار وپاشنه آشیل – افغان در چهل ستون – پیروزی جهل بر ظلمت – بت تراش و بت شکن
توضیحات : این کتاب نفیس که ارتش را با ملت همزوج نموده و یک تاریخ ابتکاری بی سابقه و بدیع و حدیث است سرمشق مبارزه راه آزادی برای نسل آینده قرار خواهد گرفت. در هر صفحه این کتاب برابر چهار صفحه کتب دیگر مطلب گنجانده شده است. این کتاب با تاریخ ضمیمه آن قبلا به مبلغ هر جلد ۵۰ ریال به فروش رسیده است. موضوعات کتاب عبارتند از : شرح جنگها و وقایع نظامی ایران – تاریخ سیاسی نظامی پهلوی – چگونگی و شرح فعالیتهای ارتش ایران – چگونگی سقوط قاجاریه و تشکیل حکومت پهلوی
توضیحات : اثر حاضر، پژوهشی است در تاریخ یکصد ساله اخیر آذربایجان ایران، به ویژه نهضت خودمختاری در این سرزمین .مباحث کتاب در شش فصل با این عناوین تنظیم شده است : تبار آذربایجانی‌ها – پیدایش نهضت خودمختاری آذربایجان – سلطنت رضاشاه : یک کشور، یک ملت – پیدایش دوباره نهضت خودمختاری آذربایجان – حزب دموکرات آذربایجان – حکومت خودمختار آذربایجان – پیوست کتاب، نیز شامل ((تصویب‌نامه دولت آقای قوام))، ((جریان مذاکرات پیشه‌وری در تهران)) و همانند آن است .صفحات پایانی به یادداشت‌ها و فهرست اعلام اختصاص دارد.
توضیحات : کتاب حاضر حاوی ۱۰۸ گزارش و مقاله راجع به اوضاع و احوال بنادر و جزایر خلیج فارس و دریای عمان است که مجموعا از ۶۰ نسخه نشریه هفتگی حبل‌المتین چاپ کلکته، مربوط به سالهای ۱۹۲۴ و ۱۹۲۵ میلادی مطابق با ۱۳۰۳ و ۱۳۰۴ هجری شمسی گردآوری شده است. از آنجائیکه این مقالات و گزارشهای مُستند، وضعیت هفتاد سال پیش این منطقه را تا حد زیادی قابل لمس میکند، به منظور آشنا شدن نسل جدید با چگونگی شرایط سیاسی، اقتصادی، و اجتماعی این خطه در نیمه اول قرن بیستم، به گردآوری و تنظیم آنها اقدام گردید.
توضیحات : این کتاب بوسله آقایان حسین محبوبی اردکانی،دکتر محمد اسمعیل رضوانی،احمد ذکائی آشتیانی ابوالقاسم محمدیان حسین برزگر و عزت الله بهاری نگارش یافته بر طبق ماده ۳ قانون کتابهای درسی برای تدریس در دبیرستان ها برگزیده شده است. موضوعات مورد بحث در این کتاب تاریخ ایران از فروپاشی ساسانیان تا جمله مغول ها و ظهور صفویان می باشد. بخش دوم کتاب نیز به بررسی علوم واختراعات دوران جدید در قرون ۱۷و ۱۸ می پردازد
توضیحات : این کتاب در مورد تاریخ و فرهنگ و تمدن ایران ساسانی در فاصلهٔ سده‌های سوم تا پنجم میلادی است. مبنای این کتاب بطور عمده کتیبه‌های متعلق به آغاز شاهنشاهی ساسانیان و مآخذ مربوط به کیش و آئین آنان و آثار فرهنگی نگاشته شده‌است. در کتاب از مآخذ فرهنگ ایران در روزگار ساسانیان و بنیاد دولت ساسانی و پیدایش آئین رسمی کشور و لشکرکشی‌های شاپور یکم و نیز از نقش‌های صخره‌ها، ظرف‌ها و سکه‌های ساسانی به تفصیل سخن رفته‌است. همچنین در این کتاب مجموعهٔ سکه‌های ساسانی متعلق به موزه آرمیتاژ در لنینگراد و موزه تاریخ در مسکو که غنی‌ترین مجموعهٔ سکه‌های ساسانی در جهان است، پژوهش و بررسی شده‌است.
توضیحات : این کتاب در پنج فصل با نام‌های «باستانشناسی و مردم»، «باستانشناسی کی و کجا»، «انسان فرهنگمند می‌شود»، «انسان چیزها و باستانشناسان» و «تکه‌های چهل‌گانه» با نگاهی جدید و متفاوت مفاهیم دشوار این رشته را عنوان کرده و باستانشناسی عامه را برای مردم توضیح می‌دهد. فهرست کتاب براساس آنچه ترتیب دوره‌های تاریخی در باستانشناسی است، پیش نمی‌رود بلکه مسایلی که آورده شده با زبانی ساده و به‌شیوه‌ای جدید بیان شده‌اند. فصل نخست با زیرعنوان‌هایی مانند «گنج، طلسم، اژدها و …»، «گذشته‌ها گذشته است؟»، «از شکوه گذشته تا شناخت فرهنگ انسان»، «از میراث فرهنگی تا میراث منفی و رابطه آن با باستانشناسی» و «مقصر کیست؟ مردم ایران چگونه به باستانشناسی می‌نگرند؟» اطلاعات غلطی که مردم درباره باستانشناسی دارند، بررسی میکند. فصل بعدی با نام «باستانشناسی کی و کجا» نیز مطالبی چون «آغاز باستانشناسی و دو مرد آغازگر: تامسن و ورسائه» و «ابتدا تاریخ بود و بعد … پیش از تاریخ آمد» را شرح می‌دهد.
توضیحات : امیرعلیشیر نوایی، سیاستمدار و فرهنگمرد برجسته واپسین دهه های روزگار فرمانروایی تیموریان است. برابر با آنچه در منابع تاریخی آمده، امیرعلیشیر در هیچ برهه ای از زندگی خود همسری برنگزید، تا پایان عمر تنها زیست، مجرد ماند و به تعبیر بابر «از علاقه زوجیت آزاد زندگی» کرد. درباره این که چرا امیر علیشیر «تمام عمر گرامی را به تجرد»گذرانید، در منابع تاریخی چیزی که بتوان شایان توجه و قابل اعتنا برشمرد ذکر نشده است. البته، در افسانه ها و داستان های عامیانه هراتیان روایتی وجود دارد که تجرد امیرعلیشیر را با ناکام ماندن وی در ماجرایی عشقی مرتبط ساخته است. مطابق این داستان، امیرعلیشیر دلباخته دختری زیباروی به نام، گُلی، بود و سودای ازدواج با وی را به سر داشت، اما سلطان حسین بایقرا مانع انجام پیوند میان آن دو گردید و بر آن شد تا گلی را به عقد خویش درآورد. گلی که دل در گرو مهر امیرعلیشیر داشت، این جفا را برنتایبد و پیش از همبستری با سلطان خودکشی نمود.
توضیحات : طاهریان اولین حکومت مستقل ایران بعد از حملهٔ اعراب بودند. در اوایل قرن سوم، طاهر بن حسین، یکی از سرداران مأمون عباسی از طرف او امیر خراسان شد و به دلیل آن که عدم اطاعت خود را از مأمون اعلام کرد، اولین حکومت مستقل ایرانی بعد از اسلام در ایران تشکیل شد و حکومت او به طاهریان معروف شد. در زمان طاهریان نیشابور به پایتختی برگزیده شد. طاهریان در جنگ با خوارج در شرق ایران به پیروزی دست یافتند و سرزمین های دیگری مانند سیستان و قسمتی از ماوراءالنهر را به تصرف در آوردند و نظم و امنیت را در مرزها بر قرار کردند. گفته می‌شود که در زمان حکومت طاهریان، به جهت اهمیت دادن آنان به کشاورزی و عمران و آبادی، کشاورزان به آسودگی زندگی می‌کردند. در زمان طاهریان قیام های بابک و مازیار که به ترتیب در آذربایجان و طبرستان(مازندران)رخ داد، باعث شد که آن ها را از توجه به شرق ایران باز دارد. به همین دلیل خوارج دست به شورش زدند. آخرین امیر طاهری، محمد بن طاهر نیز فردی مقتدر نبود. در نتیجه حکومت طاهریان رو به ضعف نهاد و سرانجام در میانه‌های سده سوم هجری به دست یعقوب لیث سرنگون شد.
توضیحات : چارلز مکنزی اولین کنسول انگلیس در شمال ایران بود. او در همان سال سفری از رشت به استرآباد نمود و طی این سفر گزارشی برای دولت خود تهیه کرد. بدون شک دلیل تهیه این گزارش فقط دادن اطلاعات از اوضاع آن نواحی نبود و به همین علت مطالب تاریخی در آن نیست، بلکه هدف اصلی اطلاع از میزان نفوذ روس ها بود که از مدت ها قبل با این منطقه رابطه داشتند. مکنزی مشاهدات خود را با دقت توصیف می کند و به خصوص به شرح اوضاع جغرافیایی می پردازد که از جهت سوق الجیشی ممکن بود مفید واقع شود. ضمناً به امکان توسعه تجارت انگلیس در این نواحی هم توجه دارد. مکنزی از موقعیت کوهها و رودخانه ها و راه ها مفصلاً سخن می راند. درباره مالیات، جمعیت و طوایف، تعداد دکانها و خانه ها و قیمت ارزاق، درباره ابنیه تاریخی و امازاده ها دقیقا مطالبی می نویسد. وی شکایت دارد که ایرانیها اطلاعاتی که جویا بود به وی نمی دادند. بخصوص از حکام شکایت داشت. مکنزی با حس بدبینی بسیار نسبت به ایرانیان سخن می گوید. وی شرح می دهد که چگونه سفر می کرد و با همراهانش از راه ها و بیراهه ها و کوره های گل آلود و پل های لغزنده و از میان رودخانه ها و جنگلها و خار و خاشاک و در زیر باران و برف عبور می کرده و غالباً شب را در شرایط نامناسبی می گذارنده است. در همین سال یعنی ۱۲۷۶ هجری میرزا ابراهیم نامی که در استخدام مکنزی بوده و در این سفر وی را همراهی می کرده است سفرنامه ای با نام سفرنامه استرآباد، مازندران و گیلان تنظیم می کند که نسخه اصلی آن در روسیه موجود است و جالب اینجاست که بسیاری از آمارهایی که مکنزی تهیه کرده با آمارهای میرزا ابراهیم مطابقت دارد.
توضیحات : تهران قدیم پنج محله داشت: عودلاجان، سنگلج، بازار، چاله میدان و محله دولت. محله سنگلج که بخش اعظم و عمده آن را امروزه پارک شهر تشکیل می‌دهد، در گذشته یکی از مراکز مهم سیاسی بود و با اینکه در حال حاضر تقریباً از بین رفته ولی هنوز اشتهار تاریخی خود را از دست نداده است. چاله حصار یکی دیگر از محلات جنوب تهران بود که چون آن را خاکبرداری و خاکش را به مصرف حصار کشی تهران رسانده بودند، مقدار زیادی چاله گود مانند داشت، بعدها برای تخلیه زباله‌های شهر از آنجا استفاده می‌کردند. چاله میدان نیز که قبلا در دوره صفویه خاک آن را به مصرف حصارکشی تهران رسانده بودند، وضعی تقریباً مشابه چاله حصار داشت و محل تخیله زباله تهران به حساب می‌آمد، این محله محدود به جنوب بازار چهل تن و امامزاده سید اسماعیل و میدان مال فروش‌ها، میدان امین السلطان، گمرک، خانی آباد، دروازه غار و پاقاپوق (اعدام) بود.
توضیحات : این کتاب حاوی حق‌جویی‌ها، حق‌گویی‌ها و مبارزه‌طلبی‌های ایرانیان و علویان است و اقدامات و فعالیّت‌های سرّی و زیرزمینی بی‌وقفه دامنه‌دار علویان و ایرانیان ضدّ عمّال عباسی در ایران به ویژه در نقاط کوهستانی شمال و شمال شرق ایران در قرن‌های نخستین اسلامی که درخور توجّه و تعمّق تاریخی بوده را به تفصیل در این کتاب مورد تحقیق قرار گرفته است. همان‌طورکه از نام کتاب هم استفاده می‌شود این کتاب هم به فعالیّت‌های فکری و آرا و عقاید شیعیان زیدیه از جمله مفهوم امامت، امام، خلافت، بازگشت امام موعود،a قدر و آزادی عمل انسان، بداء و عصمت پیشوایان پرداخته است. در بخش دیگر هم به فعالیّت‌های سیاسی علویان زیدی و قیام‌های متعدد آنها از جمله قیام زیدبن علی و فرزندش یحیی بن زید، داعی کبیر (حسن بن زیدی علوی)، ناصر کبیر و … اشاره کرده است. این قیام‌ها از قرن دوم هجری آغاز شده و تا زمان حکومت صفویان (که شیعیان زیدی ایران کم‌کم همه شیعه اثناعشری شدند) ادامه دارد.